Slimme mensen zijn in staat om domme dingen te
zeggen. Of te schrijven. Daaraan moest ik denken toen ik gisteren de column van
mijn hooggeachte collega Peter Vandenbempt las in Het Nieuwsblad. ‘Moet een hele club die zware prijs van degradatie
betalen?’ luidde de titel ervan. En de teneur was: is het wel rechtvaardig dat
KV Mechelen en Waasland-Beveren een seizoen later moeten degraderen of niet
mogen promoveren voor wat enkele bestuurders in een vorige jaargang zouden mispeuterd
hebben.

Ik begrijp dat niet, en al zeker niet van een
slimme, hooggeachte collega. (Waarvoor ik overigens het diepste respect heb: als
er ergens in het voetbalwereldje iets scheefloopt, en dat gebeurt nogal eens,
duikt de radiomens in tv-studio’s op om te duiden wat er is gebeurd. De
tv-collega’s verstoppen zich dan onder hun bureau. Sportjournalisten durven al eens
te vergeten dat ze in de eerste plaats ‘journalist’ zijn. Dat kan je de slimme,
hooggeachte radioman niet verwijten, geschoold als hij is door Jan Wauters.)

Als bewezen wordt geacht dat invloedrijke
bestuurders — mensen die het écht voor het zeggen hebben — gepoogd hebben het correcte
verloop van de competitie te vervalsen, moet de hele club daarvoor boeten. Zo
eenvoudig is dat concept. En dan gaat het er niet om dat dat vorig jaar of het
jaar daarvoor of nog wat vroeger is gebeurd, dat niet alle bestuurders op de
hoogte waren of actief betrokken, en dat de supporterende Jan met de pet de
ultieme dupe is. Als hier ooit ­— stel je dat eens voor! — een fraudeur al zijn
zwarte, grijze en niet-zo-witte geld moet teruggeven aan de staat, zal dat allicht
ook betekenen dat er een bedrijf over de kop zal gaan. Jammer voor de
werknemers, maar zo gaat dat. Collateral
damage
valt nooit uit te sluiten.

***

Terloops: Waasland-Beveren wordt vooral
verweten dat het verzaakt heeft aan de meldingsplicht. Degradatie zou voor die
club een veel zwaardere straf inhouden dan de sanctie die KV Mechelen zou
krijgen, terwijl alles wel start met de poging tot omkoping. Weegt valsspelen
even zwaar als verzwijgen dat je iemand hebt zien valsspelen?

***

De slimme, hooggeachte collega verwijst in
zijn column ook naar het de voorbije dagen veelbesproken artikel B1711 uit het
bondsreglement, waarin staat dat daden van competitievervalsing alleen maar tot
degradatie of puntenaftrek kunnen leiden als die worden aanhangig gemaakt ‘vóór
15 juni van het betrokken seizoen of, indien het kampioenschap op die datum nog
niet beëindigd is, binnen de zeven dagen na het einde van deze competitie’. Als
dat reglement consequent zou worden toegepast, kan er in dit land nooit nog een
club bestraft worden voor poging tot matchfixing, tenzij de betrokken personen
op heterdaad worden betrapt of binnen de kortste keren hun mond voorbijpraten.
In een ander artikel van het bondsreglement is dan weer sprake van een
verjaringstermijn van acht jaar. Voer voor juristen. Gaat het over het seizoen
waarin de feiten plaatsvonden of waarin ze aan het licht kwamen?

***

Of KV Mechelen en Waasland-Beveren schuldig
zijn? Ik weet het niet. Ik lees en hoor wel eens wat, en daaruit kan je dan —
voorzichtig — concluderen dat er wel degelijk iets aan de hand was met die
laatste wedstrijd van het seizoen 2017/2018. Mijn punt is: als dat zo was of
bewezen wordt geacht door de Geschillencommissie Hoger Beroep Betaald Voetbal —
jawel, hoor, bij de voetbalbond heet ‘eerste aanleg’ ‘hoger beroep’, begrijpe
wie kan —, dan moeten er passende sancties volgen. Degradatie voor KV Mechelen,
dat is logisch. Maar omdat we intussen een jaar verder zijn en de Mechelaars
hoe dan ook al een reeks lager speelden — de vermeende poging tot
competitievervalsing is dan ook nog eens mislukt —, bovendien ook nog kampioen
werden, is het begrip ‘degradatie’ een moeilijke. Moeten ze dan naar Eerste
Amateurklasse, wat vanuit het standpunt van vorig seizoen neerkomt op twee
reeksen zakken? Of mogen ze dan niet naar 1A, waar ze sportief recht op hebben.
Het bondsparket gaat voor het laatste en daar valt iets voor te zeggen.

Maar in geen geval kan je als slimme,
hooggeachte mediamens verwijzen naar hoe erg dat is voor supporters en spelers.
Natuurlijk is dat erg. Ik loop weleens in een werkomgeving rond waar een aantal
KV Mechelen-fans vertoeven. Ik vind dat sneu voor hen, zit mij niet te
verkneukelen om wat hen overkomt (toevallig heb ik dan ook nog eens sympathie
voor een club die zou profiteren van een veroordeling van KV), maar dat mag
niet wegen in de rechtspraak.

Mijn slimme, hooggeachte collega verwees ook
nog eens naar de affaire Standard-Waterschei van 1982, die twee jaar na datum en stoemelings aan het licht kwam door
een onderzoek naar zwart geld in het Belgisch voetbal. ‘Ik ben (…) zeer
benieuwd naar de verklaring van de voetbalbond waarom Standard 35 jaar geleden
op basis van het bondsreglement niet moest degraderen en de twee betrokken
clubs nu op basis van hetzelfde, nochtans ongewijzigde reglement wel.’

Het is nochtans heel eenvoudig: toen ging het
om een initiatief van een panikerende trainer (Raymond Goethals) die zijn
aanvoerder (Erik Gerets) ervan overtuigde dat de Standard-spelers hun
winstpremies moesten afstaan aan die van Waterschei, zodat die waar nodig een
voetje zouden terugtrekken in die laatste wedstrijd van de competitie. Het ging
dus niet om clubbestuurders, ook al noteerde de financieel directeur die
420.000 frank (10.500 euro) keurig in de boekhouding als een onderling feestje van
de spelers van beide clubs en zal de voorzitter (de almachtige Roger Petit) ook
wel iets geweten hebben. Maar het ging niet om een initiatief van het bestuur.
Vraag trouwens maar aan de betrokken spelers, Gerets op kop, wat ze van hun
straf vonden. Op Goethals en Arie Haan na, die de dans handig ontsprongen,
moesten ze een tijdje geschorst toekijken, carrière brutaal onderbroken. (Ik
had ook iets korter kunnen repliceren met: een reglement durft al wel eens te
veranderen in vijfendertig jaar.)

Neen, zo’n column tikken levert niet dadelijk
journalistiek propere handen op. ‘Vindt u het antwoord op mijn initiële vraag (of een hele club die zware prijs van degradatie
moet betalen)
nog altijd een no-brainer?’ vraagt de slimme, hooggeachte
voetbalcommentator zich op het eind af. Het antwoord is: ja. En laat nu het
recht maar zegevieren.