Maandans

Best mogelijk dat minister-president Jambon gisterochtend een stevige vloek heeft gelost toen hij vernam dat farmaceutisch bedrijf Novartis honderd kinderen via loting zal aanduiden om genezen te worden met hun onbetaalbare medicijn. Had ie dat zelf maar bedacht vóór al die culturo’s protesterend op zijn stoep stonden. Het ware verdorie de ideaaloplossing geweest. Je loot honderd kunstenaars — nou, neen, doe maar vijftig, of mag vijfentwintig ook? — en die ontvangen subsidies, de rest moet hopen dat ze er volgend jaar bij zijn. Geen discussie, eerlijk toch? Het leven als in een Euromillionsspotje op de radio. Hopen op een mirakel. ‘Win for life’. Of ‘lose forever’. Russische roulette, maar dan omgekeerd: die ene kogel redt je leven. De bevriende cineast Jan Verheyen kan alvast een scenarioschrijver inhuren.

Van cynisme wordt een mens cynisch. Ik las in verschillende kranten bedenkingen van ethici, sommigen vonden het toch niet eens zó slecht, want ja, die honderd gelote kinderen kunnen er maar baat bij hebben, hé? Dat een bedrijf dat miljoenen winst genereert door veel te dure medicijnen te fabriceren met een moderne vorm van het opsteken van de Romeinse keizerlijke duim kan bepalen wie wel en wie niet geholpen wordt, ach, een detail. Van ziek naar ziekelijk is slechts vijf letters verschil. We staan erbij en we kijken ernaar, morgen is er alweer een andere onverlaat die zo’n ideetje lost. (Reactie van Elke Neuville op Twitter op het loterijbericht: ‘Joepie, goed nieuws! En daarnaast loten we ook elke maand 100 multinationals die we op hun reële winst belasten.’)

***

Ze zullen de komende dagen weer gretig aanschuiven op het Nelson Mandelaplein in Kortrijk, envelopje met een cheque in de hand, onze niet zo excellente excellenties. Waarom heet dat hier niet het Cyriel Verschaeveplein, zal er zich eentje bedenken, maar die houdt dat gelukkig binnensmonds. ’t Is een linkse zender, nietwaar, die StuBru. ’t Zijn allemaal linkse rakkers in de media, laten we ’t simpel houden. Ze zullen hun bekommernis tonen. Hun goede hart. En vervolgens tot de orde van de dag overgaan. De Warmste Week zou exclusief voor warme mensen moeten voorbehouden worden en niet voor koele kikkers die daar alleen staan met het oog op hun eigen populariteit, want wie weet zijn ’t binnenkort vervroegde verkiezingen, je kan zo’n campagne niet vroeg genoeg starten.

***

De Vlaamse regering treft niet alleen de cultuursector, deze week kwamen ook geplande besparingen in de zorg naar voren. Tot de minister van Welzijn, Wouter Beke, zich bedacht dat dat waar kan zijn, van die vervroegde verkiezingen. Wat volgde was crisiscommunicatie van het soort dat een crisis alleen maar erger maakt. Minder geld voor suïcidepreventie (nu heel even teruggeschroefd, maar de grote besparingen komen er nog aan), minder geld voor de centra die kindermishandeling of geestelijke gezondheidszorg aanpakken. Lineair besparen —3,8 of 6 procent zijn de percentages die rondzingen — werkt niet: dat is alsof je Jeff Hoeyberghs zou vragen om zes procent lichaamsgewicht te verwijderen, waarna de vrouw zonder borsten en de man zonder piemel naar huis stapt. Zes procent is zes procent!

Er komt ook geen kilometerheffing weten we nu al, maar er moet ingezet worden op het openbaar vervoer om de chauffeur uit zijn auto te krijgen en in de bus, de tram of de trein. Terwijl De Lijn al jaren het achtergestelde kindje is van de Vlaamse regering en de NMBS van de federale. Kunnen we niet via loting bepalen wie er nog de weg op mag en wie er zich die dag mag ergeren aan late of afgeschafte bussen, trams of treinen?

Herinnert u zich nog die Vlaamse minister die zei dat ze haar beleidsdaden mochten afrekenen op een daling met de helft van de kinderarmoede? Wel, armoede en kansarmoede zijn alleen maar gestegen in het ‘rijke’ Vlaanderen anno 2019, en zullen dat ook de komende vijf jaar blijven doen. Daar helpt geen chequeje tegen en een verzoeknummer — ‘Doe maar Imagine van John Lennon, dat heeft een mooie boodschap waar ik helemaal achter sta’ — ergens op een plein in Kortrijk. ‘Zolang armoede bestaat, is er geen echte vrijheid,’ zei Mandela ooit. Denk daar even aan als je bij die drie presentatoren met hun niet meer zo frisse kop staat, beste politicus. Die goede Nelson zei ook nog: ‘Armoede is door de mens veroorzaakt en kan alleen door de mens worden overwonnen en uitgewist.’

(W)Arm Vlaanderen, in deze (w)armste week. Als je heel eerlijk met jezelf en de mensheid bent, beste politicus, ga dan niet naar Kortrijk. Of keer net voor je aan het woord komt, op je stappen terug. Er staan warmere mensen achter je in de rij, die begrijpen wat Lennon bedoelde met de zinssneden ‘Imagine no possessions / I wonder if you can / No need for greed or hunger / A brotherhood of man’. Dat is niet úw leefwereld, beste politicus, aan idealen doet u niet. Doe niet alsof, alstublieft, dat is pathetisch.

***

Even niet cynisch: hoe haal je het in je hoofd om in een land met zowat het hoogste suïcidecijfer en het hoogste aantal zelfmoordpogingen te besparen op preventie? Alleen al voor het opperen van die besparingsmaatregel verdien je een impeachment. Dit is de overtreffende trap van wanbeleid, het moment waarop je als minister zegt: het kan me niet meer schelen, doe maar. Op verkiezingsborden zou niet moeten staan ‘Kies voor mij, ik meen het goed met u!’, maar ‘Kies voor mij, al kan het mij geen kloten schelen hoe het met u gaat!’.

Ik verzeil algauw terug in cynische modus, ik besef het. Dat er nog niemand op het gedacht is gekomen om de aan onmenselijkheid grenzende, hyperrationele koudheid van onze Vlaamse rentmeesters in te zetten tegen de klimaatopwarming: ze maken het geheid een paar graden killer. Mission accomplished. Dan zou deze regering toch íets goed hebben gedaan voor Vlaanderen en de wereld.

(Deze bijdrage verscheen maandag 16 december in De Standaard in de wekelijkse rubriek ‘De bankzitter’).

1-1. Een gelijkspel uit bij Standard, dat heeft in moeilijke tijden iets weg van een mentale overwinning. Anderlecht schiet er nochtans weinig mee op en het speelde één helft ronduit dramatisch. Paars-wit moet de komende maanden ook nog eens de geblesseerde Yari Verschaeren missen.

‘Don’t believe the drama’.

Zo stond het er, in de veelbesproken open brief die Royal Sporting Club Anderlecht donderdagochtend via Facebook naar zijn fans stuurde. Geloof niet wat de anderen over ons zeggen, was de achterliggende gedachte. ‘Het plan zit goed in elkaar’, probeerden ondertekenaars Michael, Frank, Vincent, Jo en Marc hun achterban te verzekeren. ‘We werken methodologisch. We kennen de problemen, maar ook de oplossingen.’ Pas over twee seizoenen zal dit jonge Anderlecht weer volop meedoen voor de titel. Dit seizoen volstaat Europees voetbal, in 2021 is een top 4-plaats het objectief. Versta: twee overgangsseizoenen, bovenop het vorige.

Don’t believe the drama? De eerste helft van Anderlecht was royaal dramatisch. Geen enkele doelpoging binnen de palen. Daar zette een enthousiast Standard, met nochtans een Europees duel op dezelfde onbespeelbare akker in de benen, veel meer tegenover. Met één goal van Amallah werd de thuisploeg mager bedeeld, dat was vooral de verdienste van doelman Van Crombrugge.

Na de pauze was Anderlecht meer aanwezig. De gelijkmaker viel letterlijk uit de lucht. Een voorzet van Luckassen dwarrelde over keeper en verdedigers heen op het hoofd van de tot dan toe onzichtbare Roofe. Na de uitsluiting van Dewaele was het pompen of verzuipen. Het onverdiende puntje zal gevierd worden als een overwinning, maar eigenlijk schiet paars-wit er niets mee op. Play-off 1 is acht punten verwijderd, volgende weken wachten Genk, Antwerp en Club Brugge, en door de zware blessure van Yari Verschaeren verliest Anderlecht een van zijn weinige rasvoetballers. Believe the drama!

Geen identiteit

Terug naar die open brief. Voor dit seizoen is prioriteit nummer één ‘RSCA terug in contact brengen met zijn verloren voetbalidentiteit: attractief, technisch en aanvallend voetbal’. Dat zal dan toch op een andere manier moeten gebeuren dan gisteren op Sclessin of de voorbije weken tegen Kortrijk, Oostende en Charleroi. Dit Anderlecht hééft gewoon geen identiteit meer. Op Standard kneep linksback Dewaele bij balbezit steeds weer naar binnen, terwijl rechtsback Luckassen tegen de zijlijn bleef, een zelden geziene asymmetrische opstelling. Alsof Kompany en Vercauteren bij de tactische bespreking elk een flank voor hun rekening mochten nemen, de speler-manager de linkse, de trainer de rechtse.

Nog een prioriteit is ‘jullie op zoveel mogelijk wedstrijdmomenten blij maken en al de basis van onze vernieuwde voetbalidentiteit proberen te tonen’. Zó blij is een deel van de fans dat ze niet alleen mokken, maar ook herrie maken. Bij schermutselingen tussen de clans kreeg een agent een klap op zijn neus en werd een amokmaker gearresteerd. Rond dit traditioneel beladen duel hangt altijd een gespannen sfeer.

Ontevreden fans de wortel van een titel over drie jaar voorschotelen, dat is sportieve capitulatie en daar helpen geen PowerPointpresentatie, fancy Engelse terminologie of de terugkeer van een godenzoon tegen. Dat zou betekenen dat Anderlechtsupporters vijf jaar geduld moeten oefenen tussen de vorige titel in 2017, onder de verguisde trainer René Weiler, en die van 2022, als het zo ver komt. In de naoorlogse geschiedenis is dat nog maar twee keer voorgekomen. Tussen 1995 en 2000 was het eveneens vijf seizoenen tandenknarsen, tussen 1974 en 1981 zelfs zeven jaar. Toen won de club wel twee Europabekers. Straks is het ook vijf jaar geleden dat Dennis Praet als voorlopig laatste Anderlechtspeler de Gouden Schoen ontving.

Current Impact Score

Een ‘strak afgebakend budget’, daar wordt ook een paar keer aan gerefereerd in het epistel van donderdag. Begrijp hieruit dat Anderlecht geen versterking zal kunnen halen. De Europese Financial Fair Playregels laten dat niet toe. Het boekhoudkundig verlies komt allicht boven de 25 miljoen euro uit. Niet verwonderlijk met zevenendertig voetballers op de loonlijst. De transferwaarde van overbodige spelers als Trebel, Didillon, Makarenko, Chipciu, Saief, Bakkali, Thelin en Musona neemt week na week af. En dan moet je nog hopen dat Kums en Sanneh na hun verhuurperiode volgende zomer een definitieve overnemer vinden. Anderlecht telt maar liefst vier keepers: de vierde, Frank Boeckx, was in het vorige kampioenenjaar nog titularis.

Het zou iets te makkelijk zijn om de schuld te schuiven in de schoenen van Vincent Kompany en zijn ‘Trust the process’. De neergang werd ingezet na de overname door Marc Coucke, volgende vrijdag precies twee jaar geleden. Coucke bracht zijn Oostendse rechterhand Luc Devroe mee, die spelers haalde op het niveau van de kustploeg, niet op dat van de recordkampioen. Het ligt ook niet aan de jeugd, want die jonkies worden ook maar voor de leeuwen geworpen bij gebrek aan beter.

Alle heil wordt nu verwacht van intensieve scouting via de ‘Current Impact Score’, waarbij potentiële versterkingen op tientallen aspecten beoordeeld worden op een puntentotaal van 200. Klinkt goed op papier, maar is bijzonder naïef. Spelers die meer dan 120 op 200 halen, zullen financieel niet haalbaar zijn voor Anderlecht. Zo simpel is dat.

Balthasar Boma

‘Jullie club is in goede handen’, vermeldt de open brief op het eind. ‘We timmeren samen aan de weg met gelijkgestemden die wéten wat winnen is.’ Dan moet je wel een goed functionerend kortetermijngeheugen hebben, want de laatste competitiezege van Anderlecht dateert van 8 november. Als daar niet snel verandering in komt, bij voorkeur volgende week zondag tegen KRC Genk, dreigt een volksopstand. Misnoegde fans paai je niet met managementjargon.

Marc Coucke wil ongetwijfeld in de voetsporen van illustere voorgangers als Theo Verbeeck, Albert Roosens, Constant en Roger Vanden Stock treden, de stadionnaam kon niet snel genoeg gewijzigd worden (weg met de vorige dynastie!), alle banden met het roemrijke verleden moesten worden doorgeknipt. In werkelijkheid bevindt zijn beleid zich eerder op het niveau van dat van Balthasar Boma. RSC De Niet-Kampioenen. Onder Coucke is het instituut een instelling geworden. Vereniging zonder winstoogmerk.

(Deze bijdrage verscheen maandag 9 december in De Standaard als ‘De bankzitter’.)

De Britse bokser Anthony Joshua is opnieuw wereldkampioen bij de bonden WBA, IBF, WBO en IBO. Hij versloeg zaterdag titelhouder Andy Ruiz op punten. Joshua hield aan de kamp een kleine 60 miljoen euro over. Het gevecht werd georganiseerd in een tijdelijk sportcomplex in Saoedi-Arabië.

118-110. 118-110. 119-109. De juryleden waren zaterdagavond na twaalf ronden unaniem: de Britse zwaargewicht Anthony Joshua werd uitgeroepen tot winnaar op punten tegen de Mexicaanse Amerikaan Andy Ruiz junior en heroverde zo zijn gordels bij vier verschillende internationale boksbonden. Diezelfde Ruiz had Joshua een half jaar geleden totaal onverwacht geklopt na technisch knock-out, dus drong een re-match zich op. Plaats van gebeuren: Al-Diriyah, een buitenwijk van de Saoedische hoofdstad Riyad. Boksorganisatoren hebben er nooit voor teruggedeinsd om corrupte regimes positieve promotie te bezorgen, denk aan kampen in het verleden op de Filipijnen of in Zaïre.

‘Clash on the Dunes’, zo werd de kamp gedoopt, passend in de traditie van ‘Thrilla in Manilla’ en ‘Rumble in the Jungle’. Vijftienduizend boksgekke Saoedi’s keken toe. Opvallend was het ontbreken van schaars geklede ringmeisjes die de rondes aangaven. Normaal zou je dat als een emancipatorisch gebaar moeten appreciëren, maar we bevonden ons nu eenmaal in Saoedi-Arabië, waar vrouwen de toeschouwers vooral niet tot onkuise gedachten mogen aanzetten.

Ruiz kampte flink met overgewicht: 128 kilogram, droog aan de haak. Hij zag er in de ring meer als een sumoworstelaar dan als een afgetrainde atleet uit, waarmee ik noch de sumoworstelaars wil beledigen, noch aan ‘body-shaming’ wil doen, maar je moet het gezien hebben om het te kunnen geloven. Een freakshow. Al bleef Joshua wel veilig op afstand, hij had zijn lesje geleerd op 1 juni. De punch van Ruiz moest te allen tijde ontweken worden.

De afgetrainde Joshua mag zich nu in een illuster rijtje scharen van zwaargewichtboksers die ooit de wereldtitel heroverden: Muhammad Ali, George Foreman, Lennox Lewis, Anthony Joshua. Goed gezelschap.

Slechte reputatie

Joshua wist zich vooraf al verzekerd van een beurs van 59,4 miljoen euro, de hoogste gage ooit voor een Britse bokser, dubbel zoveel als hij in juni ontving. Ruiz, nochtans de titelhouder, moest het doen met een kleine twaalf miljoen. Nog altijd een leuk bedrag. Na zijn vorige zege had Andrés Ponce Ruiz Jr. vooral feest gevierd: hij kocht een Rolls Royce, een Lamborghini en nog wat onroerend goed. Het zou me niet verbazen mocht hij zich vóór de kamp van eergisteren al verzekerd hebben geweten van een ultiem gevecht met Joshua. Dan zijn die zeven kilo hoogstens vervelend als je in je garderobe grasduint.

Boksen heeft op dat vlak een bijzonder slechte reputatie. Afspraakjes zijn er eerder uitzondering dan regel. Verliezen is soms lucratiever dan winnen, zeker als er al een revanche gepland is. Daar wordt iedereen financieel beter van.

Vroeger was het beter

Waarschuwing: nu volgt een oude-zakken-opmerking die heel sterk neigt naar ‘Vroeger was het beter’. Er was een tijd dat je ’s nachts opstond om Ali te zien boksen tegen Frazier of Foreman. In de jaren zeventig was er elk jaar wel een ‘kamp van de eeuw’ en ook dat was per definitie overdreven. Maar je wist na vijftien of minder rondes wel wie er kampioen van de wereld was. Daar bestond geen enkele twijfel over.

Sinds de explosie van het aantal boksbonden is die zekerheid er niet meer. Anthony Joshua werd zaterdag wereldkampioen namens de World Boxing Association (WBA), de International Boxing Federation (IBF), de World Boxing Organization (WBO) en de International Boxing Organization (IBO). Voor de World Boxing Council (WBC) heet de titelhouder bij de zwaargewichten Deontay Wilder. Die was er zaterdagnacht snel bij om kritiek te leveren op de ontwijkende attitude van Joshua. ‘Hij rende wat rond en zat de hele tijd op de fiets’, zei Wilder. En hij voegde eraan toe: ‘Ik wil de wereld ervan overtuigen dat ik de beste ben. Ik sta niet wat te dansen, ik toon geen affectie in de ring.’

De cijfers geven Wilder (34) gelijk: hij won 42 van zijn 43 profkampen, waarvan 41 op knock-out. Alleen tegen Tyson Fury eindigde de kamp onbeslist. Joshua (30) zit aan 23 zeges, waarvan 21 op knock-out. Hij verloor enkel van Ruiz. Mochten Wilder en Joshua het tegen elkaar opnemen, zou er na die kamp één ‘undisputed’ (onbetwiste) wereldkampioen zijn.

Big business

In een logisch functionerende sporttak zouden Deontay Wilder en Anthony Joshua het nu onder elkaar moeten uitmaken wie werkelijk de beste van de wereld is. Eén kamp, twee boksers, twaalf ronden, op het eind weet je het. Maar zo werkt het profboksen niet. Eerst zal Wilder nog eens tegen Fury in de ring komen en Joshua opnieuw tegen Ruiz. Beschouw het als een soort halve finales. Pas daarna, wanneer alle betrokkenen – promotors, organisatoren, boksers en hun entourage – zich flink hebben kunnen verrijken, komt zo’n ultieme titelkamp in beeld, waarbij de gages hoger dan ooit zullen zijn.

Boksers zijn geldmachines geworden. Niet dat Ali, Foreman of Tyson armer zijn geworden door hun sport te beoefenen op professioneel niveau, maar het ging tenminste ook nog om sport. Vandaag is ‘Show me the money!’ de voornaamste beweegreden om een kamp te organiseren. De kleur van dat geld speelt geen rol: als er corrupte regimes klaarstaan om het hele circus over te vliegen, wordt dat in dank aanvaard.

Zaterdagavond werd er gevochten in een speciaal voor dit evenement op twee maanden tijd opgetrokken arena. De uit Engeland overgevlogen ring blijft op verzoek van de kroonprins in Saoedi-Arabië: hij heeft ook al laten weten dat de touwen en het canvas niet afgewassen mogen worden. Mohammed bin Salman al-Saoed heet een boksfanaat te zijn. Of misschien houdt hij gewoon van bloedspetters.

Zoals Qatar zich over drie jaar op de kaart zal proberen te zetten als vooraanstaande voetbalnatie via het op corrupte wijze verkregen WK Voetbal, zo heeft nu ook Saoedi-Arabië de kans gegrepen om eens op een andere manier in het nieuws te komen dan na de verdwijning van een lastige journalist of het onderdrukken van vrouwen. De Britse bokspromotor Eddie Hearn heeft even weinig scrupules als zijn illustere Amerikaanse voorganger Don King. Veel meer nog dan sport is boksen een immorele vorm van big business.

‘Vrouwen willen wel de privileges van de mannelijke bescherming en geld. Maar ze willen wel niet meer in hun benen opendoen.’ Geen tegelwijsheid maar een oprisping die diep uit de onderbuik Jeff Hoeyberghs kwam, plastisch chirurg van beroep, provocateur van hobby. Het filmpje ging een weekje geleden viraal. Mocht zijn lezing voor het Katholiek Hoogstudenten Verbond (KVHV) in Gent niet gefilmd geweest zijn, we zouden er allicht nu niet over praten en schrijven. Want de aanwezigen vonden dat wel fijn, zo’n seksistisch zwijn die hun eigen zatte conversaties in duistere kroegen napraatte. Alleen waren de niet-aanwezigen daar niet mee opgezet. U kent het vervolg: tientallen klachten vanwege seksisme en het aanzetten tot haat. En een klacht terug van de rondbuikige meneer omdat hij en zijn medewerkers belaagd worden.

Heel kort iets over de vrijheid van meningsuiting. Die is voor een stukje begrensd: uw vrijheid houdt op waar de mijne begint, is een belangrijk uitgangspunt, en u mag niet aanzetten tot haat jegens uw medeburger. Vandaar dat er zoiets bestaat als een racismewet, die eigenlijk antiracismewet zou moeten heten, of een negationismewet. Alleen… waar trek je dat grens? Wat is racisme? Wat is negationisme? Soms is het klaar als een klontje, veel vaker bevind je je op een dunne scheidingslijn.

Wat is haat? Haat Jeff Hoeyberghs vrouwen? Of is hij zo’n ouderwetse macho die denkt dat hij én de mannen tot applaus en gelach kan bewegen én de vrouwen verleiden met zijn grofgebekte ontboezemingen, pardon: ontbuikingen? Zet le Hoeyberghs aan tot haat? Ik weet het zo nog niet. En of je dat nu prettig vindt of niet, een bijproduct van de huidige heisa is dat de sigaren rokende papzak alweer geniet van al die aandacht rond zijn uitdijend persoontje. ‘Haat’, zo definieert de dikke Van Dale, is een ‘gevoel van diepe afkeer: haat koesteren; blinde haat fel en onredelijk; haat en nijd grote onmin; haat zaaien aanzetten tot haat’. Is het dat wat de dikke Hoeyberghs bedoelde? Of dacht hij: hé, dit sfeertje is wel leuk, net een cafétoog, rechts crapuul onder elkaar, ik flap er maar wat uit. Plastische chirurg gebruikt plastische bewoordingen.

Eerlijk, ik vind die klachten niet zo slim, want de kans dat er een rechtszaak van komt is bijzonder klein en de kans dat je die verliest is dan weer bijzonder groot, omdat een rechter wordt geacht de vrijheid van meningsuiting heel breed te definiëren. Doet hij dat niet, dan kan je binnenkort ook niet meer zeggen dat de bende van Van Grieken fascistoïde is, of mag je ook niets kritisch meer zeggen over De Wever & consoorten. Klacht indienen tegen Hoeyberghs is, zoals de Engelsen dat zo krachtig verwoorden, je op a slippery slope begeven. Afglijden is dan een reëel risico.

Niet dat ik ook maar enige sympathie voor Monsieur Embonpoint heb. Als hij morgen letterlijk met zijn hoofd tegen een muur loopt, waarbij hij zijn sigaar inslikt, zal ik hem met plezier een plastische chirurg aanwijzen. Een bijziende zonder bril met twee linkerhanden. Als het KVHV overmorgen ophoudt te bestaan vanwege een gebrek aan leden, trakteer ik al mijn Facebook- en Twitter-vrienden vaten bier à volonté in het beruchte etablissement De Leeuw van Vlaanderen in Antwerpen. Het zou me in theorie veel geld kosten, maar het zal niet gebeuren: dat clubje is razend populair onder studenten, vroeger als hofleverancier van christendemocratische toppolitici, tegenwoordig als (extreem)rechtse visvijver.

***

Dat zo’n vetgemeste paljas voor een stel joelende would-be pseudo-intellectuelen — ze willen als dusdanig erkend worden, maar zullen het natuurlijk nooit echt worden, vanwege: te dom, te kortzichtig, te reactionair — zijn ding mag doen, ach, soort zoekt soort. Dat een misogyne, narcistische kwal domme dingen mag roepen, dat kan bijna niet anders. Veel erger vind ik dat ranzige figuren als Jeff Hoeyberghs gecreëerd werden door de media, die al veel langer dan vandaag de gewoonte hebben om monstertjes te maken, als waren zij dokters Frankenstein in hun slecht verlichte laboratoria. Media geven een forum aan roeptoeters en die maken daar gretig gebruik van. Is dat de schuld van die roeptoeters of van die media? Ik zeg: die laatsten, want zonder hen zou je die eersten niet horen.

Media maken helden en antihelden. Media besteden ruime aandacht aan tafelspringers en vergeten de mensen die iets interessants te vertellen hebben. Media zijn als politieke partijen: alleen de korte termijn telt. Scoren om te scoren, luidt het motto. Als een artikel veel clicks genereert, is het een goed artikel, wat er ook moge instaan. Kwantiteit is de norm, kwaliteit hooguit een meegenomen toevalstreffer.

De media hebben Jeff Hoeyberghs gemaakt, zoals ze ook andere luidruchtige pensenkermispersonages hun Speakers’ Corner hebben voorzien. Achteraf kan je niet meer terug. Als zo’n vettig gedrocht dan iets onoirbaars zegt, wordt dat meteen wereldnieuws op de planeet Vlaanderen. Wat ze vroeger hadden kunnen doen — zo’n sujet straal negeren —, lukt nu niet meer. Of die tot hoofdrolspeler gepimpte figurant nu Jeff, Dries, Jean-Marie of Filip (niet de koning, voor alle duidelijkheid) heet, maakt niet uit. Eens gelanceerd in een baan om de mediaplaneet, zijn ze niet meer te stuiten, aangemoedigd door lieden die stiekem jaloers zijn op zoveel branie en verbale lefgozerij.

Als de media hun maatschappelijke rol wat verantwoorder zouden willen opnemen, moeten ze wat strenger selecteren wie ze aan bod laten komen. Het mag allemaal wat saaier, maar inhoudelijk interessanter. Ontneem ik heertjes als Hoeyberghs dan hun vrijheid van meningsuiting? Natuurlijk niet. Niemand zegt dat vrijheid van meningsuiting per se in de media moet waargemaakt worden. Aan de toog van café De Leeuw van Vlaanderen kan zo’n jefftaurus nog altijd praatjes maken onder oerdieren. Maar dan zou hij niet meer gevraagd worden om een onelinershow te geven voor een studentenkring of zou men hem niet te pas en te onpas naar zijn mening vragen over de serieuze dingen des levens. Na Het Incident kreeg de praatjesmaker, o zo voorspelbaar, in zichzelf au sérieux nemende media een quasi kritiekloos forum aangereikt. Win-win voor de narcist.

Ik wil gerust met een beknopte PowerPoint-presentatie langsgaan op redacties om te vertellen hoe het die goeie Victor Frankenstein in het verhaal van Mary Shelley is vergaan. Spoiler alert: het liep niet goed af met hem.

KV Oostende-Anderlecht, dat leek mij een voor de hand liggend thema te zijn voor mijn wekelijkse ‘Bankzitter’ in De Standaard. Mijn uitgangspunt was, los van het sportieve resultaat, dat Marc Coucke, de ex van KVO, niet het recht heeft om zijn centen op te eisen. Nou, daar kreeg ik toch wel tegenwind voor. Dat die nieuwe voorzitter-eigenaar (Frank Dierckens) de boeken maar beter had moeten controleren. Akkoord, maar zonder deze nieuwe wilde weldoener, die het overnam van een copain van Coucke, bestond de club niet meer. Je kunt meneer Dierckens dus gerust naïef en kortzichtig noemen, maar hij heeft wel een hart voor de club. Dat kan niet gezegd worden van Coucke, die als zelfverklaard aanhanger van Club Brugge zes jaar geleden voor een prikje een club in handen kreeg geschoven, die weliswaar net gepromoveerd was naar de hoogste klasse, maar niet de middelen had om daar te overleven.

Enter de tweetende miljardair, die als alleenheerser Oostende niet alleen hielp overleven, maar er met zijn centen ook een flinke middenmoter van maakte, resulterend in twee opeenvolgende deelnames aan Play-off 1, met als toetje een Europese kwalificatie (voor een voorronde, maar dat telt niet aan de kust, Europees is Europees!). Weireldploegsje! Coucke stak als mecenas veel geld in de club, betaalde salarissen die ze in het Albertpark normaal nooit zouden kunnen ophoesten, bouwde een nieuwe tribune en… verdween dan naar Anderlecht.

Je kan dat opportunistisch noemen, maar het is zijn geld en ambitie wordt in die kringen meestal met een dikke vette hoofdletter geschreven. Wat Coucke niet had mogen doen: een deel van zijn geld terugeisen en de afbetaling van de tribune afwentelen op Oostende. Hij, en hij alleen, heeft beslist om financiële doping toe te dienen. Hij, en hij alleen, besliste wat er gebeurde bij Oostende. Dus is het ook logisch dat hij, en hij alleen, daar de verantwoordelijkheid voor moet dragen, en niet de andere bestuurders uit verleden, heden of toekomst. Alle uitgaven die gebeurd zijn vóór zijn vertrek aan de kust, behoren tot het verleden en daar moet ie verder niet over zeuren. KVO heeft het al moeilijk genoeg met het betalen van salarissen van overroepen spelers die nog door Coucke en zijn rechterhand Devroe gehaald zijn.

Marc Coucke heeft vier en een half seizoen lang de regels van de Financial Fair Play getart. Kon het hem wat schelen, dat er regeltjes waren. Die ene keer dat Oostende Europees speelde, was FFP nog niet zo streng. Tegenwoordig mag je maximum vijf miljoen euro verlies draaien over drie seizoenen. Onder Coucke deed Oostende dat jaar na jaar na jaar en zou de club geen Europese licentie hebben verkregen. Ze zouden bij het toekennen van Belgische licenties even streng mogen zijn, pardon: móeten zijn. Door financieel wanbeleid gaan clubs over de kop en blijven supporters verweesd achter.

***

Het principe van Financial Fair Play zou gerust ook in de politiek geïntroduceerd mogen worden. Als een voetbalclub de verliezen blijft opstapelen, omdat de bestuurders niet goed weten hoe ze uitgaven en inkomsten tegenover elkaar moeten zetten — de regel is: de inkomsten worden grof overschat, de uitgaven even grof onderschat —, zou dat strenger bestraft mogen worden. Als een regering een begroting met verlies opmaakt, óf de realiteit aangeeft dat er meer uitgaven en minder inkomsten zijn dan voorspeld, dan zou dat ook moeten afgestraft worden. In het voetbal vertaalt zich dat in een hoge boete (nog meer schulden!) of een schorsing, waarom kan dat ook niet in de politiek?

Begroting niet in orde en geen aanwijsbare maatschappelijke reden (een onverwachte bankencrisis, bijvoorbeeld), dan verliezen de regeringsleden 25 procent van hun wedde. Want elke eurocent die nu te veel wordt uitgegeven, is er niet meer in de toekomst — of zal ons nog met meer intresten opzadelen. Onverantwoord besturen mag/moet aangepakt worden. Ooit zei de nogal corrupte Waalse socialist Guy Mathot dat het begrotingstekort er vanzelf was gekomen en dat het dus ook wel vanzelf weer zou verdwijnen. Parafraserend zou je kunnen stellen dat een politicus die er vanzelf is gekomen en die dit soort nonsens uitkraamt, ook best vanzelf weer zou verdwijnen.

En zo kunnen we nog wel even doorgaan:

– Wie minder dan 25 procent van de tijd aanwezig is in het parlement waarvoor hij of zij verkozen is: geen wedde.

– Wie minder dan 50 procent van de tijd aanwezig is: helft van de wedde terugbetalen.

– Wie minder dan 75 procent van de tijd aanwezig is: kwart van de wedde kwijt.

Niet op tijd een klimaatplan hebben en daardoor niet kunnen deelnemen aan een belangrijke internationale conferentie: alle ministers een stevige boete, die van klimaat dubbele portie.

Het geïnde boetegeld kan dan geïnvesteerd worden in de zorg en in de culturele sector.

Financial Fair Play in de politiek. Een ideetje.

(Deze bijdrage verschenen afgelopen maandag, 2 december, in De Standaard als ‘De bankzitter’.)

Zelfs met de wederoptredende Kompany toonde Anderlecht zich een middelmatig elftal tegen een team dat stilaan degradatiezorgen kent: 3-2. Anderlecht-voorzitter Coucke verdween in de rust als een dief in de namiddag. Een beetje symbolisch, zijn roekeloze beleid bracht KV Oostende in financiële nood.

Dat het een beladen duel zou worden, stond in de Oostendse sterren geschreven. Dat had met één controversiële figuur te maken: Marc Coucke. De Messias die Judas werd, zo stond er gisteren op een spandoek te lezen. Coucke stak flink wat centen in KV Oostende en wil dat geld terug. Dat werd hem tijdens het traditionele etentje vooraf met het andere clubbestuur onder de neus gewreven, waarna hij boos opstapte, de eerste helft niet in de eretribune maar voor een tv-scherm in een loge volgde, en daarna wegstoof uit het Albertpark.

Coucke zal dus wel de flater van Van Crombrugge gezien hebben die tot de 1-0 van Akpala leidde, en de 2-0 van Jonckheere na mistasten van Vincent Kompany, terug aan de aftrap na alweer twee maanden blessureleed. ’t Was weer ‘Couckenbak’ in de Versluys Arena en dat wilde de ‘zanger’ van die carnavalhit niet meer meemaken. Hij miste zo een strafschopfarce, de 3-0 van Hjulsager en de treffers van Chadli en Doku die er heel even weer de spanning in brachten.

Vloek van Kompany

De VAR verzuimde een penalty voor hands van Ndenbe ongedaan te maken (de bal botste via zijn rug tegen de arm die achter die rug hing), floot scheidsrechter Laforge terecht terug toen die in de scrimmage na de gemiste strafschop onbegrijpelijk opnieuw naar de stip wees, vond natrappen van Saelemaekers niet meer waard dan een gele kaart en keek ook nog eens de andere kant op toen Chadli in de slotseconden onderuit geschoffeld werd. Alsof de middag nog niet bewogen genoeg was.

Oostende rukt zich na een desastreuze 2 op 30 sinds de interlandbreak begin september weer even los uit de degradatiezone, Anderlecht telt opnieuw zeven punten minder dan de nummer zes in de stand, Zulte Waregem. Om Play-off 1 te halen moet paars-wit liefst vijf concurrenten passeren. Voetballen onder nieuwe-oude trainer Frank Vercauteren had tot nog toe zónder Kompany veel meer weg van het Weiler-tijdperk dan ze in het Astridpark zullen willen toegeven, soms met drie controlerende middenvelders en hyperrealistisch, risicoloos spel. Mét Kompany werden er nogmaals te veel risico’s genomen achterin. Andere pijnlijke vaststelling: mét Kompany in het elftal kon Anderlecht nog niet winnen, noch in de competitie, noch in de voorafgaande oefencampagne. Een bijgelovig iemand zou aan een vloek beginnen te denken.

Dat Anderlecht onder Vercauteren nog niet verloren had vóór gisteren had trouwens meer met het makkelijke programma dan met een sportieve hausse te maken. Misschien ís dit Anderlecht wel gewoon een ordinaire middenmoter? Deze maand wachten nog thuiswedstrijden tegen Charleroi en Genk, en uitwedstrijden bij Standard en Antwerp, na de winterstop komt Club als eerste op bezoek. Mooi vooruitzicht.

Financiële doping

Dat KV Oostende staat het waar het nu staat heeft het in alle opzichten aan Marc Coucke te danken. Na de titel in tweede klasse in 2013 nam de miljardair de club over, waardoor de financiële zorgen even verdwenen en KVO probleemloos kon meedraaien in de Jupiler Pro League. In twee opeenvolgende seizoenen werd Play-off 1 gespeeld, een Europees ticket erbovenop. Ongezien voor een elftal dat normaal hooguit in de onderste regionen zou kunnen meedraaien.

Met de centen van Coucke werden spelers gehaald en salarissen betaald die in normale omstandigheden onhaalbaar zouden geweest zijn voor een club die toen nog voor amper vijfduizend toeschouwers speelde. Financial Fair Play was hem een rotzorg, Coucke diende financiële doping toe om zijn ‘weireldploegsje’ competitief te maken. Tot hij kans zag om als voorzitter in een hogere liga te mogen spelen. Hij nam Royal Sporting Club Anderlecht over, recordkampioen. En hij liet KV Oostende achter met een miljoenenput, geld dat onder meer was gestoken in een nieuwe tribune.

Zo komen we bij de tweede reden waarom Oostende staat waar het staat: de voormalige mecenas eist 6,2 miljoen euro, voor twee jaar achterstallige huur van die tribune en transfergelden die nog niet doorgestort werden. Zonder Coucke aan het roer loopt er drie miljoen euro minder binnen via sponsoring, bevestigde voorzitter Dierckens, en er moet ook nog eens 3,5 miljoen worden betaald aan makelaars. De 7.298 toeschouwers gemiddeld van drie seizoenen geleden zijn er inmiddels weer minder dan vijfduizend geworden. Onleefbaar in het profvoetbal.

Het geval-Oostende is een zoveelste bewijs dat het ongezond is om de toekomst van een professionele voetbalclub in handen te geven van één man. In Duitsland is het onmogelijk om de helft plus een van de aandelen te bezitten, in België is dit zowat de regel. Meestal gaat het dan nog om een of andere verre suikernonkel die een hobbyprojectje heeft gevonden in een land waarvan geweten is dat men het er niet zo nauw neemt met reglementen, dat je er als voetbalbedrijf heel wat sociale en fiscale voordelen geniet en dat je er goedkoop in mensen kunt handelen. CD&V-parlementsleden hebben nu een wetsvoorstel klaar om het loon van buitenlandse spelers op te trekken naar het gemiddelde loon van een eersteklassevoetballer vermenigvuldigd met factor 1,2. In de praktijk zou dat neerkomen op zo’n 400.000 euro, vandaag is dat iets meer dan 80.000. Het kan een begin van een oplossing zijn.

Vechtscheiding

Over twee maanden moet KV Oostende een licentiedossier indienen. Als de Licentiecommissie voor één keer streng beoordeelt, komt die er niet, tenzij er zich een nieuwe, halfgekke mecenas zou aandienen, die geld wil steken in een club die nooit de concurrentie kan aangaan met de andere eersteklassers in de ruime omgeving, Club Brugge op kop.

Dat KV Oostende al voor het zevende opeenvolgende seizoen bij de elite mag vertoeven, is abnormaal. Met dank aan Marc Coucke. Dat de club op financieel apegapen ligt, is een gevolg van een roekeloos beleid, dat volledig steunde op één portefeuille. Met dank, alweer, aan Marc Coucke. Professioneel voetbal op het hoogste niveau is sowieso te hoog gegrepen, maar deze club verdient het niet om door een voorheen overdreven gulle ex gegijzeld te worden in een dure vechtscheiding.

Vier miljoen driehonderdvijftienduizend honderdzevenennegentig euro (4.315.197). Zoveel heeft de vierde editie van Rode Neuzen Dag opgebracht, verneem ik via de pers. Daarmee zullen vierhonderd drieëntwintigduizend driehonderdvijfendertig jongeren ‘sterker worden gemaakt’ (423.335). De boekhouder in mij rekent dan even snel uit dat dit neerkomt op 10,2 euro per kwetsbare jongere. Met de opbrengst van vorig jaar en gesteld dat het om evenveel jongeren zou gaan, was dat slechts 10,1 euro geweest — zo, nu mag de boekhouder weer een tijdje op stal. Mooi. Ik heb niet gekeken — ik hou niet van die bestudeerde mix van ongedwongen vrolijkheid en mensen tot tranen toe beroeren met door een streepje dramatische muziek ondersteunde emo-reportages, net voldoende opdat ze tussen die tranen nog even met een eenvoudige handeling een sommetje kunnen overmaken —, maar ik heb wel respect voor de actie. Goed gedaan, dus.

Totaal geen respect heb ik voor de Vlaamse ministers die opdraafden en die daar vooraf op sociale media vrolijk over deden, rode pakjes, rode stropdassen en rode neuzen incluis. Wij zijn solidair, zo wilden ze uitstralen. Wij willen dat we als goede mensen worden gepercipieerd, begreep ik eruit. En dat ‘de mensen’ even vergeten dat wij hen vergeten in ons beleid. De Vlaamse regering bestaat uit goede mensen, mensen. Die boodschap. Ook tijdens De Warmste Week draven ministers, partijvoorzitters en allerhande eerste-, tweede-, derde- en vierderangspolitici op om een bescheiden gift te doen, maar vooral: om gezien te worden. Ik, mens. Zie mij, hoe goed ik wel niet ben. Modelburger.

Van beleidsmakers verwacht ik dat ze dat zelfstandig naamwoord eer aan doen en dat ze beleid maken. Niet dat ze zich vrolijk maken, of dat ze een cheque overhandigen voor het goede doel, een bedrag dat — laten we wel wezen — van ons, belastingbetalers, afkomstig is. Ze spelen dus sinterklaas met onze centen. Zo kan ik het ook. En u.

Het gênante is dat deze en vorige regeringen, of ze nu federaal of regionaal waren of zijn, weinig hebben gedaan om de problematiek die centraal staat op Rode Neuzen Dag aan te pakken. Ze reikten niet alleen geen oplossingen aan, ze kwamen niet eens af met ideeën die tot die oplossingen zouden kunnen reiken. Een rode neus opzetten is makkelijker dan te proberen die Rode Neuzen Dag geheel of gedeeltelijk overbodig te maken. Het eerste is schijnempathie, het tweede echte. Het eerste komt er alleen op neer dat je je agenda één avond moet vrijmaken en lachen voor de camera, het tweede heet: regeren. Het eerste is grote sier maken met ons geld, het tweede is doen waarvoor wij hen betalen. Dat er überhaupt initiatieven als Rode Neuzen Dag nodig zijn, is net een gevolg van een gebrekkig beleid. Daar dan vrolijk aan meedoen, komt neer op een bekentenis van onmacht, onwil of onkunde, of een combinatie van die drie.

Het is o zo makkelijk om met een groepje ministers de populaire kerel of meid uit te hangen. De show wordt live uitgezonden op VTM, gegarandeerd een miljoen kijkers die je plots iets sympathieker vinden dan een paar uur voordien. Of het nu gaat om aandacht vragen voor tieners met psychische problemen, het mentaal welzijn op scholen of het weerbaarder maken van jongeren, het zijn thema’s die niet gecontesteerd worden. Bijna iedereen leeft mee, en wie niet meeleeft, leeft niet tegen. We kennen allemaal wel in onze (ruime) omgeving iemand die ermee te maken heeft en we vinden dat, terecht, heel erg. Betere goede doelen zijn er haast niet. Doneren maar!

Stel u even voor dat diezelfde groep ministers zou uitgenodigd worden op een Gala van de Vluchteling, of zelfs een Gala van de Dakloze, zouden ze dan ook gezamenlijk opdraven en daar vooraf foto’s van verspreiden op Twitter, Instagram en Facebook? Zou er, buiten eventueel de bevoegde minister, één iemand uit de regeringen aanwezig zijn op zo’n evenement voor mensen die het óók zeer moeilijk vinden, maar waarvan een groeiend aantal Vlamingen denkt: ach, wat heeft dit met mij of met ons te maken? Of zouden ze, opportunistisch als ze steeds vaker zijn, wegblijven, wetende dat dit geen stemmen oplevert. Eigen probleemmensen eerst.

Ik vind dat de Vlaamse ministers die rode neus nu maar moeten laten opstaan, tot er beweging in de goeie richting is op de wachtlijsten in de zorg en andere problemen die wel degelijk tot hun bevoegdheid behoren en waar nu geen schot in komt. Anders blijft dit ontwijkgedrag, schuldig verzuim.

(Mijn ‘Bankzitter’ van maandag 25 november in De Standaard.)

Zelfs oponthoud kort na de start kon Mathieu van der Poel niet deren op de wereldbekercross in Koksijde. Nog in de eerste ronde reed hij al op kop, daarna kregen we het gebruikelijke machtsvertoon. Indrukwekkend om zien, deze dominantie, maar stilaan ook de doodsteek voor het veldrijden.

Flashback naar zondag 30 januari 1994. De Nederlander Richard Groenendaal rijdt alleen voorop in de duinen van Koksijde. De wereldtitel is binnen handbereik. Tot uit de achtergrond plots Paul Herygers opdoemt. Als die op de hoogte van Groenendaal komt, legt hij zijn rechterhand treiterend op de schouder van zijn rivaal. Kijk, jongen, hier ben ik. Arrogantie en improvisatie in één beweging, kijkend Vlaanderen heeft er een held bij. Die, ondanks verwoede en ook woedende pogingen van Groenendaal om hem af te schudden, even later wereldkampioen wordt. Dit is wat de Vlaming graag ziet: een landgenoot die een ‘Hollander’ aftroeft mét Hollandse branie. We blijven onveranderlijk underdogs.

Flash forward naar zondag 24 november 2019. De Nederlander Mathieu van der Poel rijdt alleen voorop in de duinen van Koksijde. Geen tegenstander in de buurt, niemand die hem bijhaalt en treitert. De anderen staan niet op de foto, zoals dat in het jargon heet. Meer nog: de fotograaf moet een tijdje wachten voor ze in beeld komen. Nochtans waren de ingrediënten aanwezig om er een iets spannender cross van te maken dan de zes vorige die Van der Poel had gewonnen. Omdat de Nederlander in het wereldbekerklassement niet bovenaan stond – om de eenvoudige reden dat hij nog maar aan een van de vier manches had deelgenomen -, kon hij niet vanaf de voorste rij de tegenstand al in de eerste rechte lijn degraderen tot meerijders. Hij werd dan ook nog eens in de eerste bocht opgehouden door een valpartij voor hem en moest vanuit zowat veertigste positie terugkeren. Maar nog voor het einde van de eerste ronde reed hij op kop. Zo goed is hij. Zo gewoontjes is de rest.

Lucratief

Mathieu van der Poel is de grootste crosser van zijn generatie. Hij presteert zelfs in familiaal lastige tijden optimaal. Vorig weekend won hij na de dood van zijn grootvader, Raymond Poulidor. Dit weekend won hij twee keer na de emotionele begrafenis van de Fransman die de bijnaam Eeuwige Tweede torste, ook al won ie dan 189 wedstrijden. ‘Poupou’ koesterde die bijnaam, ‘Poepoel’ zal eerder bekend raken als Eeuwige Eerste. Hij wint bijna altijd. Vorig seizoen 32 crossen op 33, nu zit hij al aan 7 op 7.

Op de weg is Van der Poel eveneens een fenomeen. Won de Amstel Gold Race na een waanzinnige inhaalrace, was de beste in koers in de Ronde van Vlaanderen, maakt wegwedstrijden in de sprint én solo af. Alleen in het WK zakte hij op het eind door het ijs.

Ook in het mountainbiken is Van der Poel top. Een sport die hij beoefent omdat het een olympische discipline is, in tegenstelling tot veldrijden. Dat hij voorlopig veld én bos én weg blijft combineren, heeft met het lucratieve aspect te maken. Startgeld dat tussen 10.000 en 25.000 euro ligt, plus nog wat prijzengeld, dat laat je niet liggen als 24-jarige. Toch zal hij liever vroeg dan laat moeten beslissen waar zijn toekomst écht ligt. Wellicht op de weg met naar verluidt een VO2-max van 89, een hoger maximaal zuurstofopnamevermogen dan Chris Froome.

Té dominant

Probleem met Mathieu van der Poel is dat hij té dominant is. Als hij pas na twee maanden aan het seizoen begint, wint hij meteen. Waar hij aan de start komt, wint hij. Hij weegt veel zwaarder op zijn sport dan zijn voorgangers, zelfs meer dan Eddy Merckx in diens gloriejaren op de weg, want Merckx had stevige concurrentie. Die heeft Van der Poel niet. Volgers van het veldrijden zeggen dat er nu toeschouwers speciaal naar een veldrit gaan om de Nederlander aan het werk te kunnen zien. Hoe lang nog?

Veldrijden leeft al decennia van rivaliteiten. De broers De Vlaeminck tegen elkaar en tegen Wolfshohl, Longo en Berten Van Damme. Liboton tegen Vermeire en Zweifel, Stamsnijder en Thaler. De Clercq-Vervecken, Nys-Wellens, Nys-Albert, we hadden de duels jarenlang voor het uitkiezen. Daar leefde deze sport van biertenten en hotdogs op. Die spanning is er nu niet. Zelfs als Wout Van Aert terugkeert, zal hij zijn meerdere moeten erkennen, misschien houdt hij het een paar ronden langer vol dan de andere Vlamingen.

Veldrijden is in 2019 meer dan ooit Vlaanderen versus Nederland. In Wallonië en Brussel liggen ze niet wakker van fietsende dames en heren in het veld, in Nederland wordt nauwelijks een cross live uitgezonden. Nochtans een mooie kijksport, één uur volle bak. Heel oneerbiedig zou je veldrijden korfbal-op-twee-wielen kunnen noemen. Op het eind wint een Nederlander.

Uitbreiding wereldbeker

Terug naar 1994. In de top 10 vond je toen zes nationaliteiten. Vier Belgen, twee Nederlanders, een Italiaan, een Tsjech, een Fransman en een Zwitser. Op het eind van hun carrière samen goed voor vijf wereldtitels bij de profs.

Gisteren in Koksijde bestond de top 10 uit drie Nederlanders, een Brit, een Duitser en vijf Belgen. Die Brit, Tom Pidcock, werd eerder dit jaar wereldkampioen bij de beloften, terwijl een landgenoot van hem, Ben Tulett, toen de regenboogtrui bij de junioren mocht aantrekken. Dat lijkt hoopgevend voor de internationalisering van de sport, maar er was ook een andere waarheid op het recentste WK: twaalf van de vijftien medailles gingen naar veldrijders uit de Lage Landen.

Volgend jaar wordt de wereldbeker uitgebreid van negen naar, wellicht, zestien manches, te organiseren in minstens zeven landen. Een plan van Flanders Classics. Nadenken over de toekomst van een sport die qua beleving het niveau van een Vlaamse kermis niet meer overstijgt is nodig, maar waarom dan wedstrijden organiseren voor nagenoeg lege circuits, waar alleen de Vlamingen naar kijken op tv? Publieke belangstelling kun je niet kunstmatig creëren. En als er meer in het buitenland wordt gecrosst, zal dat ten koste gaan van wedstrijden in eigen land. Er zullen er minder zijn of het deelnemersveld zal minder sterk zijn, waardoor sponsors en publiek zullen afhaken, en wedstrijden zullen verdwijnen. Vicieuze cirkel.

In de marge van dit alles wordt de samenwerking tussen sponsor Telenet en de veldritploeg van Sven Nys eind volgend jaar beëindigd. Vreemd genoeg was de communicatie gisteravond tegenstrijdig: volgens Nys heeft zijn Sven Nys Cycling Team die knoop doorgehakt, omdat ze geen exclusief partnership meer willen met een mediabedrijf. Bij Telenet is net het tegenovergestelde te horen: ‘Wij hebben besloten het contract stop te zetten.’

Veldrijden zal de komende jaren ongetwijfeld nog vele tienduizenden Vlamingen blijven beroeren, thuis en langs het circuit, maar als topsport is deze discipline op sterven na dood.