Volgend jaar worden de Tory’s van de macht gestoten in Groot-Brittannië. Dat is geen wensdroom van mij, maar de analyse van Britse politicologen na verschillende zware nederlagen in tussentijdse verkiezingen en opeenvolgende desastreuze polls voor premier Rishi Sunak en de zijnen. In 2025 zullen de Britse conservatieven verpletterend verliezen van Labour.

Deze week duwde Sunak nog wel een ‘Rwanda-deal’ door, mogelijk in een wanhopige poging om potentiële conservatieve kiezers alsnog aan zijn kant te krijgen. Groot-Brittannië wil asielzoekers op het vliegtuig zetten naar Kigali, de hoofdstad van Rwanda. Neen, geen Rwandezen, wat nog enigszins logisch zou klinken, maar asielzoekers van allerlei pluimage, die nu via gammele bootjes en andere onveilige smokkelroutes naar West-Europa vluchten, het Verenigd Koninkrijk op kop, op zoek naar een toekomst, hoe eenvoudig ook, en die dus binnenkort zullen worden ‘afgeleid’ naar Rwanda, een land waar ze niets mee te maken hebben. Stel je voor: je vlucht weg uit de miserie om in bijna even erge (of ergere) miserie te belanden.

De deal zal Rwanda 428 miljoen euro opleveren (voor de poen is ’t te doen).

De deal zal Groot-Brittannië per asielzoeker 72.000 euro méér kosten dan wanneer ze die in eigen land zouden opvangen (voor de poen is ’t niet altijd te doen).

De perverse deal samengevat: Rwanda wordt rijker in centen en Groot-Brittannië armer aan asielzoekers. Tel uit je winst (of je verliesbeperking).

Zodra prins Charles zijn handtekening heeft gezet onder de reeds onder voormalig premier Johnson bekokstoofde overeenkomst, zal het nog twaalf dagen duren alvorens de eerste vluchten worden georganiseerd. In Rwanda komen de asielzoekers terecht in Hotel Hope, een misleidende naam voor een plek waar plaats is voor honderd (tijdelijke) gasten. Hoe men dat praktisch gaat doen, wetende dat er dit jaar gemiddeld 55 migranten en vluchtelingen per dag Groot-Brittannië inreizen, is nog maar de vraag. Om de twee dagen Hotel Hope leegmaken en terug vullen? En waar gaan de vertrekkende vluchtelingen dan naartoe? Naar Niemandsland?

De deal is om een aantal redenen ‘vuil’. Om te beginnen doet Groot-Brittannië nu, en deed de Europese Unie in het nabije verleden, zaakjes met autocratische regimes: Libië, het Turkije van Erdogan, vandaag Rwanda, dat wordt geleid door de meedogenloze Kagame. Dat heeft minder te maken met een voorliefde voor wel of niet verkozen dictators, dan met een onweerstaanbare drang om snel van asielzoekers af te geraken. Wat er vervolgens met hen gebeurt, is bijzaak. Dat ze redenen hadden om op de vlucht te slaan en een veilige nieuwe thuishaven te zoeken, is eveneens bijkomstig. Weg ermee, uit ons straatbeeld!

Het asielrecht en, meer in het algemeen, de internationale mensenrechten worden weer eens verkracht, opgeofferd op het altaar van electoraal opportunisme, uit angst voor de uitkomst van volgende verkiezingen. Van extreemrechtse of extreem-nationalistische politici mag je dit verwachten, van christen- en sociaaldemocraten en liberalen veel minder, maar hun ideologie telt niet meer wanneer stembusvrees in de rangen opdoemt. Migratie is een topic in alle landen en bij zowel nationale als internationale verkiezingen. Migratie is een topic kunnen worden omdat weifelende, bange, opportunistische of ronduit laffe partijen en politici dit hebben toegestaan en gefaciliteerd. Migratie is een topic omdat er elders in de wereld brandhaarden zijn, waar we liefst zouden naast kijken, ware het niet dat die sloebers het lef hebben om zich te willen redden, stel je dat even voor! Hoe durven ze!?

Ik schrijf migratie, omdat dit de algemene term is die gehanteerd wordt. Een soort vuilnisbak waar al wie van elders komt in gedropt wordt. Xenofoben en racisten willen geen mensen helpen die er anders uitzien, een andere godsdienst belijden, onze taal niet spreken. Jaag ze dus vooral weg. Ze willen geen mensen in nood helpen, want zijn we zelf ook niet een beetje in permanente nood? Eigen volk eerst, nietwaar.

Stel nu even dat het volk dit inderdaad denkt, ‘weg met de vreemdelingen’, en dat het niet omgekeerd is, met name een waanidee dat permanent gevoed wordt door leugenaars en racisten: moet je dan als politicus opeens alle bestaande rechtspraak en alle mensenrechtenverdragen negeren? Mag je jezelf nog wel een volksvertegenwoordiger noemen als je alleen de onderbuik van dat volk vertegenwoordigt? En ook: mag je jezelf nog wel een volksvertegenwoordiger noemen als je zelf die onderbuik voedt met leugens, verzinsels en halve waarheden? Ben je dan nog wel een democraat, die gelooft in de rechtsstaat? Of ben je gewoon een charlatan, iemand die het niet waard is het hele volk (en niet alleen zijn eigen achterban) te mogen vertegenwoordigen?

Ik word ziek van deze patjepeeërs zonder ruggengraat. Ze gooien alles op een hoopje voor een paar stemmen meer, stemmen die ze niet eens zullen krijgen, want er is er altijd eentje die nóg grover is, nóg hardere middelen voorstelt, nóg luidere haatboodschappen verkondigt. Als je extreemrechts achternaloopt — of dat nu Sunak in Groot-Brittannië is, of zowat alle centrumpartijen en al wat daar rechts van zit binnen de Europese Unie —, zal extreemrechts nóg beter scoren. En de mensenrechtenverdragen worden vodjes papier, dingen uit een steeds verder wegglijdend verleden, toen er nog ideologische standvastigheid, medemenselijkheid en mededogen bestonden.

Er zijn racisten die er niets mee inzitten om racist genoemd te worden en dan heb je ook nog de racisten die het vervelend vinden om geassocieerd te worden met andere racisten maar het finaal wel zijn. Enter: Theo Francken, de man van ‘samen een meerderheid’, altijd present op een verjaardagsfeestje van een voormalige nazi, iemand die alles beter weet (denkt hij). Die tweette eergisteren: ‘We gaan na de verkiezingen een gevangenis bouwen/huren in Kosovo om al dat illegaal crapuul in te steken. Het kost een cent maar het maakt ons land veiliger. Goed idee? 👍’

De tweet werd in de loop van de dag wel verwijderd, maar leverde de voormalige straatsecretaris en professionele roeptoeter bijna als vanzelfsprekend een plekje op aan de tafel van De afspraak, alsof het om een een-tweetje ging: zeg jij iets controversieels, dan nodigen we je vanavond uit. Win-win. Ik ben stilaan voorstander van een cordon sanitaire rond brulboeien die eender wat roepen of schrijven om aandacht te krijgen. Nog beter zou zijn: redacties die voldoende inzicht hebben om niet altijd voor gemakkelijkheidsoplossingen te gaan door de usual suspects die steeds weer onzinnige meningen mogen verkondigen om beurt uit te nodigen. Iemand die alle ‘vreemdelingen’ op een hoopje gooit en ze ‘illegaal crapuul’ noemt een waardige studiogast achten? Komaan, zeg, VRT! (En dan heb ik het nog niet over de onmenselijkheid én de onhaalbaarheid van zijn voorstel, want Denemarken, waarnaar Francken verwijst, heeft die deal met Kosovo nog altijd niet in daden omgezet. Tussen racistische droom en menselijke werkelijkheid zitten gelukkig wetten in de weg en praktische bezwaren.) ((Nuance: Francken bedoelt in eerste instantie mensen die illegaal in het land verblijven, maar voor zijn hardhorige achterban en zijn potentiële kiezers leest dit uiteraard als ‘álle vreemdelingen’ en voor hen klinkt dit als muziek — pakweg het Horst Wessellied — in de oren.))

Het asiel- en migratiebeleid wordt bij ons al dertig jaar indirect gestuurd door Vlaams Blok/Belang. Filip Dewinter heeft meer in de pap te brokken gehad dan Maggie, Theo en Nicole samengeteld. Puppets on a string zijn dat, onze staatssecretarissen voor Asiel en Migratie, die ‘Streng-strenger-strengst’ riepen en roepen, zonder goed te weten waarom, maar wel in de veronderstelling dat de kiezer hen daarvoor zou/zal belonen, om dan op verkiezingsavond onherroepelijk en steeds opnieuw vast te stellen dat hun ‘inspanningen’ voor niets zijn geweest, dat ze nog net niet onmenselijk genoeg geweest zijn.

Die Rwanda-deal, dat is het toppunt van ontmenselijken. Gazanen, Afghanen, Syriërs, steek ze allemaal in dezelfde zak en lever die af in Hotel Hope, waar bij het ontbijt alleen wanhoop te eten valt. Dat Kosovo-idee is meer van hetzelfde. Het is nu al uitkijken naar het volgende dieptepunt.

Misschien moet Rutger Bregman maar eens een veel dikker boek samenstellen dan zijn wereldwijde bestseller De meeste mensen deugen, aardig geschreven maar in mijn ogen vertrekkend van een foute premisse. Ik geloof niet in het riedeltje dat de meeste mensen deugen. Wie passief toekijkt als er wantoestanden zijn, deugt niet. Punt. Bregman zou een kluif hebben aan Onmensen deugen niet, een vuistdik werk waarin Theo Francken inmiddels een apart hoofdstuk mag opeisen, aansluitend op een tekst over de onmenselijkheid van Vlaams Belang-functionarissen. Samen een meerderheid van onzinnige ideetjes en onmenselijke haatspraak.