(Deze ‘Bankzitter’ verscheen maandag 25 maart in De Standaard.)

De beste Belgische voetballer aller tijden speelde in
Cyprus zijn honderdste interland. Eden Hazard vierde dat met een doelpunt. België
won zelfs met een handvol invallers twee keer vrij makkelijk. Het zegt evenveel
over de eigen sterkte en de breedte van de kern, als over de zwakte van de
groep.

Zelfs een resem afwezigen kon de Rode Duivels
nauwelijks deren in de twee openingspartijen van groep J in de voorronde van
Euro 2020. Zonder de geblesseerden Kompany, Meunier, Witsel, De Bruyne, Dembélé
en Lukaku, en definitief zonder de afgehaakte Fellaini werd er behoorlijk eenvoudig
gewonnen van Rusland — vooraf ingeschat als moeilijkste tegenstander in de
poule — en Cyprus, ook al onze tegenstander in de kwalificatiefasen van Euro
2016 en het WK 2018.

De wedstrijden waren vooral interessant om de
alternatieven centraal op het middenveld en op de flanken te bestuderen. Het
duo Tielemans-Dendoncker deed het prima. Youri Tielemans was zeer dominant
aanwezig, een combinatie van flair en lef, scoorde ook nog eens tegen de
Russen. Leander Dendoncker stelde zich ten dienste van het elftal, zonder
franjes. Allicht belanden ze straks opnieuw op de bank als Axel Witsel en Kevin
De Bruyne terug zijn, maar zeker Tielemans solliciteerde nadrukkelijk naar een
basisplek.

Meunier werd op rechts vervangen door
Castagne, die het goed doet bij Atalanta: een verrassing was dat niet echt. Op
links koos Roberto Martínez niet voor Chadli, bankzitter bij een sputterend
Monaco, of Carrasco, tegen zijn zin nog altijd in China voetballend, maar voor
Thorgan Hazard. Ook dat was niet onlogisch: we noemden hem hier eerder al een valabel
alternatief voor de vleugel.

Tous
ensemble

Wat opviel tegen Rusland: de vleugelbacks stonden
vooral in de eerste helft heel hoog gepositioneerd. Duidelijk een opdracht van
de bondscoach, want hij stuurde niet bij. Daardoor waren er minder
afspeelmogelijkheden voor de centrale verdedigers Alderweireld, Vertonghen en
Boyata — die toen de voorkeur genoot. Het domme tegendoelpunt had daarmee te
maken. Vertonghen speelde noodgedwongen terug op z’n doelman, die de bal voor
zijn zwakkere rechter duwde en in het gras bleef steken. Flater van Thibaut
Courtois, ongetwijfeld, maar ook een gevolg van een te optimistische tactiek.

Tegen Cyprus één wijziging: Vermaelen verving
Boyata achterin. De vleugelbacks waren bereikbaarder en de defensief ingestelde
Cyprioten werden goed onder druk gezet. Eden Hazard zette zijn honderdste
interland in de tiende minuut luister bij met een vroeg doelpunt. Netjes in de
hoek gedeponeerd. Zijn dertigste goal voor de nationale ploeg, waarmee hij
Bernard Voorhoof en Paul Van Himst bijbeent. Romelu Lukaku zit, onbereikbaar,
aan 45. Michy Batshuayi rondde acht minuten later een vlotte aanval af.
Wedstrijd dan al gespeeld. De Rode Duivels behielden rustig de controle, kregen
nog wat kansjes voor en na de pauze, maar het hoefde niet meer zo nodig. Op het
eind kopte Standardverdediger Laifis zowaar nog nipt over het Belgische doel.
Het bleef dus bij een zuinige, maar correcte 0-2.

Na twee groepswedstrijden staat België al alleen
op kop met drie punten voorsprong. Nog meer goed nieuws: er is een systeem en
er staat een team. Dit is meer dan een elftal. Tous ensemble. Alleen Eden lijkt
onmisbaar. De terugkeer van Witsel, De Bruyne & co zal nog voor een extra kwaliteitsinjectie
zorgen.

Meer
kwantiteit = minder kwaliteit

Tevreden zijn mag, vaststellen dat deze Rode
Duivels zich niet meer laten verrassen bij routineopdrachten eveneens, maar het
besef moet er ook zijn dat ze het tegen veel zwakkere tegenstanders moesten
opnemen. Soms is winnen de normaalste zaak van de wereld. Euforie zou fel
overdreven zijn.

Want laten we wel wezen: deze voorronde is
overbodig voor landen van het kaliber van België. Het nummer één op de huidige
wereldranglijst móet gewoon bij de eerste twee eindigen in een groep met,
godbetert, Schotland (40ste op de ranking), Rusland (50), Cyprus (87),
Kazakhstan (117) en San Marino (211de en allerlaatste). Zelfs een tweede plaats
in de eindstand zou een blamage zijn voor deze ‘Golden Generation’.

Naast de nummers één en twee in de groepen,
mogen ook de betere landen uit de poules van de Nations League nog hopen.
Georgië, Kosovo of Wit-Rusland op een EK-eindronde, het zou zomaar kunnen. Dat
heeft natuurlijk te maken met de uitbreiding van 16 naar 24 deelnemers aan Euro
2020. Eenenveertig jaar geleden namen er 16 landen deel aan het WK in
Argentinië. Volgend jaar doen er 16 landen mee op een EK. Veel beter kan je dit
kwaliteitsverlies als gevolg van een kwantitatieve obsessie — zoveel mogelijk
landen laten deelnemen aan een eindronde, zodat je als FIFA- of UEFA-voorzitter
makkelijker herkozen zult geraken — niet illustreren.

Als het aan FIFA-voorzitter Infantino ligt,
wordt het wereldkampioenschap voetbal binnenkort uitgebreid van 32 naar 48
landen. In een niet zo verre toekomst zal dus 43,6 procent van de bij de
Europese voetbalbond aangesloten landen (24 op 55) naar het EK mogen en mag 22,7
procent van de leden van de wereldvoetbalbond (48 op 211) deelnemen aan het WK.
Voorrondes worden hoe langer hoe meer belachelijke bedoeningen. Puur
tijdverlies. Het equivalent van oefenpartijtjes voor de toplanden. Zelfs het
kunstmatige gedrocht Nations League is een betere waardemeter dan dit.

Gokje
op Courtois

De voorronde- en oefenwedstrijden van de Rode
Duivels worden tegenwoordig uitgezonden door de commerciële omroep. Reclameboodschappen
van gokbedrijven vullen voor, tussen en na de ether, en het was al zo ergerlijk
tijdens het voorbije WK op de openbare omroep. Ook op sociale media passeren de
‘uitgelichte’ of ‘gesponsorde’ bijdragen van de Unibets, de Bwins en de
Bingoals tegen een hoger tempo dan dat er gevoetbald wordt. Gokverslaving wordt
nog altijd onvoldoende ernstig genomen in dit land.

‘We zetten ons geld op Courtois’, zei de
VTM-commentator donderdag bij een Russische vrije trap. De taal van de
gokindustrie sijpelt nu ook door in het wedstrijdcommentaar.