Mensen die jarenlang de klimaatproblematiek
links (of rechts) hebben laten liggen, komen opeens vanonder hun steen
gekropen. Met een mening, uiteraard. Die haaks staat op wat de anderen daarover
zeggen: dat moet nu eenmaal zo, anders wordt er niet geluisterd. Het is de
verdienste van de klimaatmarcheerders
en de klimaatspijbelaars dat
klimaatopwarming een hot issue is
geworden. Eindelijk! De tsunami aan opinies moeten we er maar bij nemen. Nu is
er tenminste een debat, ook al wordt dat doorgaans gevoerd door de verkeerde
mensen (politici) en op de verkeerde manier (dovemansgesprekken).

Zelfs de
voorzitter-burgemeester-kandidaat-minister-president van de grootste partij van
Vlaanderen heeft er nu een uitgeschreven mening over. We moeten meer geloven in
innovatie en de kracht van de mens om dingen te veranderen. Geloof de
doemdenkers niet, luidde zijn boodschap. Oftewel: wir schaffen das!

Veel hypocrieter wordt het niet. Ecomodernisme
en ecorealisme zijn de nieuwe buzzwords.
Ze klinken zo’n beetje als het eufemistische alt-right als je ’t in feite over fascistoïde neonazi’s hebt. Er
zitten meer chicanes in het ecorealistisch discours dan in alle Formule
1-circuits bij elkaar opgeteld. Maar het kán, want leidende figuren nemen het
discours gretig over en krijgen een voorbehouden plekje op de opiniepagina’s
van onze kranten.

Klimaatopwarming? De gemiddelde Vlaming is een
Trump in het klein. “Het heeft gesneeuwd, schat, zet de klimaatopwarming
eens wat hoger!” U gelooft me niet? Dit schreef president Tweet dinsdag:
“In the beautiful Midwest, windchill temperatures are reaching minus 60
degrees, the coldest ever recorded. In coming days, expected to get even colder. People can’t last outside
even for minutes. What the hell is going on with Global Warming? Please come
back fast, we need you!” De machtigste politicus ter wereld, dames en
heren.

Máár, zult u misschien
opwerpen: zeventigduizend betogers op een kille, druilerige zondag, dat is toch
fantastisch? Zeer zeker, hartverwarmend en al, maar het blijft amper 0,6
procent van de Belgische populatie. Het doet me denken aan de titel van de compilatie-lp
van Elvis Presley uit 1959: 50,000,000
Elvis fans can’t be wrong
. Dat wou ook toen, met de toenmalige wereldbevolking
van 2.977.824.686 mensen, zeggen dat hij populair was bij ‘slechts’ 1,6 procent
van de mensen op aarde. Plus: Elvis had dertien miljoen fans minder dan dat
Trump in 2016 kiezers telde. Perspectief en zo…

Heb dus respect voor
de actievoerders, maar besef ook dat ze niet dé Belg of dé Vlaming
vertegenwoordigen.

***

Het riedeltje dat het
allemaal wel goed komt zónder dat we ons gedrag veranderen, klinkt — zeker uit
de mond van een onverbeterlijke vooruitgangspessimist — als boerenbedrog. Of
kiezersbedrog, zo u wil. Die uitspraak is even stompzinnig als oudere luitjes
die voortdurend ‘Vroeger was het beter!’ mompelen. Geloof hen niet, deze
farizeeërs van de samenleving. Vroeger was het niet beter, zoals het nu ook
niet beter is. Het is altijd een beetje goed en een beetje slecht, en in
oorlogstijden iets slechter dan anders. We zijn mensen: we strompelen door het
leven. Niets menselijks is ons vreemd, zelfs niet: onmenselijkheid.
Kortzichtigheid en regelrechte domheid evenmin.

***

Die foto van Iljo
Keisse gezien? In de Ronde van San Juan, Argentinië, werd hij op verzoek van
een lokale vrouw samen met enkele ploegmaats op de foto gevraagd. De ene maakte
het V-teken boven haar hoofd, niet omdat hij iedereen vrede op aarde wilde
gunnen, maar om haar ezelsoren aan te meten. Iemand belachelijk maken zonder
dat die persoon het beseft: altijd lachen… als je veertien bent. Keisse, die
achter de voruw stond, had zijn bekken in voorwaartse richting gekanteld. In
het œuvre van Brusselmans zou dat de aankondiging zijn van een fragment waarbij
er zo dadelijk een begeerlijke deerne achterwaarts in de poes zal worden
genaaid. Mánnen!

Er kwam heisa van. Keisse
verontschuldigde zich nog wel, maar werd prompt uitgesloten, waarop zijn ploeg ermee
dreigde uit de koers te stappen, waarna de sponsor de ploegleider terugfloot en
hem opdroeg zijn renners op gedragscursus te sturen. Kunt u zich dat
voorstellen? Volwassen kerels moeten nu naar de schoolbanken om hen duidelijk
te maken dat dit soort gebaren seksistisch en onbetamelijk zijn. (Versta: dit
straalt af op ons bedrijf, doe dit niet.) Alsof die renners dit nog niet
wisten!

Moet Iljo Keisse nu een
maand met pek en veren beladen op alle grote markten van Vlaanderen te kijk
worden gezet? Neen. Maar dit gedrag blauwblauw laten is even verkeerd. Al
moeten we ons ook hier weinig illusies maken: de doorsnee Vlaming vindt dit een
onschuldig grapje. Uit de steunbetuigingen van bekende en minder bekende
Vlamingen aan het adres van Iljo Keisse kan je één constante afleiden, verpakt
in een oeroud Vlaams gezegde: Zo’ne goeie
hebbe wij nog nie gehad!

***

“Mariam Oulare
heeft op een indoormeeting in de Franse stad Reims het Belgisch record bij de
scholieren op de 60 meter indoor verbeterd. De nieuwe besttijd, 7″43, is
drie honderdsten sneller dan de tijd die Kim Gevaert vierentwintig jaar geleden
liep. De zestienjarige Oulare, die in Frankrijk traint en leeft, komt uit een
sportieve familie. Haar vader, Souleymane, voetbalde o.m. bij KRC Genk en haar
broer, Obbi, is momenteel bij Standard actief.”

Zo had het er kunnen
staan, onder de kop (bijvoorbeeld): ‘Mariam Oulare loopt record op de 60 meter indoor’.
Of: ‘Mariam Oulare verbetert 24 jaar oude record van Kim Gevaert’. Desnoods: ‘Mariam
Oulare loopt record Gevaert van de tabellen: 7″43’. (Zijdelingse noot
vanwege een halftijdse taalpurist: zeg of schrijf nooit ‘nieuw’ record, want
een record is per definitie nieuw, aangezien het nooit voordien werd
gepresteerd.)

Wat stond er op zowat álle
nieuwssites: ’16-jarige zus van Obbi Oulare breekt oud record van Kim Gevaert’.

Proef dit, beste
lezer, en bedenk wat er onbewust in het hoofd van de verantwoordelijke redacteuren
speelde:

• voetbal > atletiek

• man > vrouw

• volwassene >
tiener

• blank > zwart

Deze kop zat op
verschillende niveaus fout en het ergste is, wellicht, dat de journalist die
dit bericht heeft opgesteld — en anderen die het daarna klakkeloos overnamen — er
niet eens meer bij stilgestaan heeft. Er wordt een populairdere sport bijgehaald
om een minder populaire sport toch een beetje aandacht te geven. Een
vrouwelijke atleet, tiener bovendien, is blijkbaar ondergeschikt aan een
volwassen man. Kim Gevaert wordt wel bij naam genoemd, Mariam Oulare niet: kan dat
zijn omdat Gevaert een meisje van bij ons is, met een wit gelaat?

En dan zijn sommigen
verontwaardigd omdat de feministen boos zijn?

***

Of het nu over
ecorealisme, klimaatnegationisme, seksistisch gedrag of masculiene
verslaggeving gaat, er is één constante: witte mensen hebben het voor het
zeggen. En als de witte mensen zeggen dat het goed is, is het ook goed. Einde
discussie. De blanke man van middelbare leeftijd weet het best. Luister nu
maar, jongeren of mensen met een andere huidskleur! Een beetje meer
bescheidenheid zou blanke dertigers, veertigers en vijftigers sieren. Niemand
heeft dé waarheid in pacht, ook zij niet. Maar ze zeggen wat ze zeggen met zóveel
aplomb, dat het wel teksten op stenen tafelen lijken.

***

Benieuwd hoe welkom de
eerste klimaatvluchtelingen over een jaar of tien zullen zijn.