Anderlecht en Club Brugge spelen zondag 22
maart om 18 uur de finale van de Beker van België, excuseer: de Cofidis Cup
(anders is de sponsor weer boos). Koppensnellers verzinnen nu al ronkende
titels, genre ‘Duel der giganten’, ‘Titanengevecht’, ‘Klassieker in het Koning
Boudewijnstadion’ of ‘Wie is de beste van het land?’

Mooie affiche, dat zult u niet mij horen
ontkennen, maar er stinkt iets aan de hele formule van die Cofidis Cup.
Commercieel en sportief volkomen oninteressant, al dreigt die opmerking verloren
te gaan in het nakende hoerageroep rond de clash tussen de huidige nummers één
en twee van het Belgische voetbal. Dat de bekerfinale gespeeld wordt tussen het
einde van de reguliere competitie en het begin van de play-offs geeft al aan
wat die trofee nog waard is: niks, niemendal, nul komma nul. Fijn voor de
aanvulling van de etalage tussen al die andere bekers, maar totaal
ondergeschikt aan kwalificatie voor de Champions League, want daar valt wel
poen te rapen, niet in de Europa League, het ticket dat je krijgt als je de
landelijke beker verovert. Ietwat voetballand ziet de bekerfinale als een
apotheose van een lang voetbalseizoen. Niet bij ons, hier is het een
tussendoortje. ‘Hebben we nog ergens een vrij weekend? Ja, 21 en 22 maart? Oké,
programmeer dan daar maar die bekerfinale, zijn we er meteen van af!’

Twee keer eerder al stonden Anderlecht en Club
Brugge tegenover elkaar in de eindstrijd. In 1994 won Anderlecht simpel met
twee-nul. Maar oudere voetbaljongeren praten nog altijd met enige zin voor
weemoed over die memorabele Heizelmatch in mei 1977, toen Club Brugge met 4-3
won. Met een beetje geluk wordt het weer zo’n spektakelwedstrijd. Met wat
tegenslag – en zeker nu die finale de play-offs voorafgaat en geen van beide
clubs vrijuit zal willen spelen – wordt het een gesloten, angstige wedstrijd.

Dit weekend staat ook de Fifth Round van de FA Cup op het programma. Bij ons zou men dat de
achtste finales noemen. Van de Top 4 uit de Premier League is alleen Manchester
United er nog bij. Chelsea, Manchester City en Southampton werden
reeds uitgeschakeld. Arsenal, het nummer vijf, doet nog wel mee. Tottenham, zesde in
het huidige klassement, werd eveneens gewipt. Zo gaat dat in Engeland: de
topclubs vinden de beker ook minder belangrijk dan de competitie en sturen vaak
hun tweede garnituur de wei in, terwijl kleinere clubs, ook uit lagere
divisies, er volop tegenaan gaan. Je kan die houding van de topclubs jammer
vinden, maar je krijgt wel volop spektakel.

Crystal Palace – Liverpool is zowat de mooiste
affiche van de acht wedstrijden. Tenzij u meer voelt voor West Bromwich Albion –
West Ham United, het weze u vergeven. Geen topaffiches en toch zullen de
tribunes opnieuw vol zitten. Omdat de Engelse beker lééft. Omdat de grote clubs
niet beschermd worden. Omdat de formule eenvoudig is: de winnaar gaat door en
als er geen winnaar is na negentig minuten volgt er een replay op het veld van
de bezoekers. Die heruitgave móet een winnaar opleveren, desnoods na
verlengingen of strafschoppen. Supporters, managers en spelers weten: we geven
alles, het moet nú gebeuren. Spelen met de handrem op heeft geen enkele zin.

In de Cofidis Cup wordt vanaf de kwartfinales
met heen- en terugwedstrijden gespeeld. Bij de heenwedstrijd zit er weinig volk
op de tribunes omdat de toeschouwers weten dat er nog een terugwedstrijd volgt.
Bij de terugwedstrijd zit er weinig volk op de tribunes omdat de beslissing
meestal al in de heenwedstrijd is gevallen of omdat de supporters wachten op nog
een volgende ronde. Zo komt het dat alleen de finale voor een vol huis wordt
gespeeld.

In Engeland heb je eerst drie voorrondes, daarna
de First en de Second Round met de clubs uit lagere afdelingen (tot en met de
Sky Bet League One, zeg maar: de derde klasse). Bij de loting voor de Third
Round wordt er geen onderscheid gemaakt. Iedereen gelijk voor de wet. Man.
United – Man. City of Chelsea – Arsenal begin januari: het kan. In Duitsland
gaan de Bundesliga-clubs al in augustus in de trommel en zij spelen per
definitie uit bij een club uit een lagere reeks. Vanaf de volgende ronde kan
iedereen tegen iedereen uitkomen. Ook in andere voetballanden die zichzelf
serieus nemen worden hoger geklasseerde clubs niet systematisch bevoordeeld.

En bij ons? Eersteklassers komen er pas vanaf
de zestiende finales bij, ze kunnen niet tegen elkaar uitkomen en als een
Anderlecht, Club Brugge of Standard een uitmatch krijgt voorgeschoteld, is de
kans reëel dat ze het thuisvoordeel gewoon afkopen van een tweede-, derde- of vierdeklasser.
Het spelschema ligt ook al vast vanaf september in een rooster dat wat aan een
tennistoernooi doet denken.

De FA Cup, dat is opwinding, niet altijd even
academisch voetbal, maar een roetsjbaan van voetbalemoties. De Cofidis Cup, dat
is saaie voorspelbaarheid, middelmatig voetbal, pure verveling tot de finale.
Er gaan al jaren stemmen op om het systeem te hervormen. Om de beker echt
aantrekkelijk te maken is er maar één oplossing mogelijk: eersteklassers al
heel vroeg laten meedoen, geen geleide loting, geen heen- en terugwedstrijden
en een finale als allerlaatste wedstrijd van het voetbalseizoen. Daar is geen
dure studie voor nodig, even over de kleine plas kijken volstaat.