PowNed stopt met het dagelijks uitzenden van het
actualiteitenmagazine PowNews. In de plaats komt er vanaf januari een wekelijks
programma op donderdagavond. Heeft u dat ook gelezen? Werd u een beetje triest
van dat bericht? Ik niet. Ik vind het maar goed zo en wat mij betreft wordt dat
nieuwe onding op donderdag ook zo snel mogelijk afgevoerd.
PowNews wilde provoceren, nieuws ontlokken,
doorgaan waar andere reporters ophouden met vragen stellen. Op zich niets mis
mee, er is veel te weinig onderzoeksjournalistiek en mensen met een microfoon
zijn doorgaans te braaf als ze een of andere functionaris voor zich hebben staan.
Maar dat was, helaas, niet waar het PowNews om te doen was: ze provoceerden om
de provocatie, ze chargeerden om de charge, ze gingen te ver om te zien hoe ver
ze nu eigenlijk te ver konden gaan. Het was een act en niet meer dan dat.
Kwajongensbranie gekoppeld aan sensatiezucht met heel in de verte een klein
snuifje journalistiek. Ersatz. Makkelijk scoren.
Bij PowNews zullen ze er ongetwijfeld apetrots
op zijn dat de Maastrichtse burgemeester Onno Hoes is opgestapt na een incident
met een toyboy, het tweede op
nauwelijks een jaar tijd. Die twintigjarige prostitué was door de zender zelf
ingehuurd om het versiergedrag van de homofiele burgervader uit te lokken.
Laten we even een politicus in zijn hemd zetten, moet iemand op de redactievergadering hebben geroepen. En als het even kan ook in zijn
onderbroek.
Kijk, als het gaat om financieel-economische,
militaire of politieke schandalen kan ik me best voorstellen dat je dit soort
praktijken opzet, maar niet als het gaat om de privé-sfeer, waar ook een
burgemeester recht op heeft. Als je de folterpraktijken van de CIA wil
ontmaskeren, zal dat niet lukken door braafjes te googelen of voorspelbare vragen te stellen aan officiële
woordvoerders, dus ga dan vooral undercover en probeer door te dringen tot
hermetisch gesloten kamertjes. Maar bij PowNews zit geen Günter Wallraff, noch
een Woodward of Bernstein. Verder dan de kleur van het ondergoed van de
hoogwaardigheidsbekleders reikt hun interesse niet. Dit heeft niets meer met
eerbare journalistiek te maken. Afvoeren die handel.
***
Toen ik woordvoerder was van Beerschot AC
kregen we op een vrijdagnamiddag opeens het onverwachte en ongewenste bezoek
van een cameraploeg van Clint TV, een Vlaamse sensatiesite die geïnspireerd
door PowNews hardwerkende Vlamingen tijdens de kantooruren lastig valt omdat ze
denken dat daar een mooi verhaal te rapen valt. De receptioniste had de twee
jongemannen binnengelaten omdat hun smoes dat ze een afspraak met mij hadden
geloofwaardig klonk.
Daar stonden ze dan, bij de ingang van mijn
kantoor. Geen introductie nodig, de camera draaide al, de eerste vraag werd al
gesteld nog voor ik ‘Hallo’ of ‘Wie bent u?’ had kunnen stamelen. Ze dachten
dat er een smeuiig verhaal te rapen viel bij een armlastige voetbalclub. Ik
beende naar de voorzitter, een oncontroleerbare flapuit, en raadde hem aan zijn
deur op slot te doen, waarna ik de twee brutale heren beleefd buitenwerkte. Dat
duurde even. Ze bleven de hele tijd filmen. Geen stijl. (Hé, was GeenStijl niet
de bron van alle PowNews-kwaad?)
Ik hou van journalisten die verder gaan dan ze
geacht worden te gaan, op voorwaarde dat het om relevante onderwerpen gaat en
dat ze dan nog hoffelijk en correct blijven. Ik hou niet van gure types die
denken dat ze ergens zomaar mogen binnen waaien en aan pseudo-journalistieke
masturbatie doen. Dat zijn geen journalisten maar sensatiezoekers die op
de roetsjbaan van de grote en de kleine actualiteit heel even totaal
onvoorbereid in beeld willen springen. Kijk mama, zonder handen, maar mét camera en microfoon!
***
Een paar dagen geleden had ik het in een
Twitterconversatie met Bart Eeckhout van De
Morgen nog over onderzoeksjournalist Walter De Bock, een man die
ondertussen al zeven jaar niet meer onder ons is, maar die in zijn hoogdagen –
de onzalige jaren zeventig en tachtig – talrijke schandalen uitspitte. Dat
leverde moeilijk leesbare, veel concentratie vereisende, maar altijd relevante
artikels op. Een standbeeld verdient hij, zo meende Eeckhout. Ik ben niet zo
voor monumenten waar de duiven vrijuit op kunnen schijten, maar eeuwigdurend respect
verdient De Bock zonder meer. In een tijd zonder internet, smartphone, gsm,
etcetera, slaagde hij erin om maatschappelijk belangrijke thema’s uit te benen.
Slow journalism, zoals dat helaas nog
te weinig bedreven wordt in een tijdperk waarin snelheid de voornaamste
parameter om iets te publiceren is geworden.
Donderdagavond mocht ik, samen met Jonas
Muylaert, de toekomstige chef politiek van De
Morgen, sofagesprekken voeren bij de voorstelling van ‘Intervista’, een
boek met dertig diepgaande, rustige, lange interviews met interessante
landgenoten. Initiatiefnemer van de website intervista.be is Mikaël Soinne, een
op zijn zesendertigste nog altijd jeugdig uitziende kerel die ik halfweg het
eerste decennium van deze eeuw heb leren kennen als gedreven videojournalist
bij Kanaal 3, de Oost-Vlaamse regionale zender die tegenwoordig TV Oost heet,
en waarvan ik toen een tijdje hoofdredacteur was.
We hadden toen een redactioneel systeem waar
je na een nieuwsuitzending een korte evaluatie kon in noteren. Bij de bijdragen
van Mikaël was dat zelden een inhoudelijke opmerking, want zijn reportages
waren altijd helder en overzichtelijk. Neen, bijna zonder uitzondering stond er
meestal: ‘Te lang’. Of: ‘Weer te lang’. Of ook nog: ‘Langer dan afgesproken’. Vroeg
je hem een stuk van twee minuten, dan kreeg je er drie. Anderhalf werd twee. Trop is ook voor eindredacteuren te
veel.
In die tijd heb ik de koppige journalist wel eens
vervloekt. Nu ben ik blij dat hij toen eigenzinnig is gebleven en volhardde in het maken van lange stukken. Vandaag zijn dat lange interviews geworden,
bijdragen met een lengte die je niet meer terugvindt in kranten of weekbladen,
omdat er altijd wel een eindredacteur is die ‘Te lang!’ roept, ervan uitgaand
dat lezers zich niet meer dan vijf minuten kunnen of willen concentreren op een artikel.
Dank zij de gesprekken op Intervista leer je
iemand écht beter kennen. Het zijn intrigerende conversaties die veel verder
gaan dan de waan van de dag. En als selectieve lezer, die liever een lang maar
goed verhaal leest dan al die hapklare kaderstukjes van tegenwoordig, ben ik
blij dat het lange interviews zijn. Lang, maar zeker niet té lang.
Weg met PowNews, leve Intervista!
Mikaël
Soinne, ‘Intervista. 30 interviews over mens en carrière’, Uitgeverij Compact
Publishing, 30 euro.
