Heden schrijf ik niet over een regeerakkoord
en een nieuwe Franstalige premier. Heden laat ik me even niet onledig met de
grote en kleine kantjes van de actualiteit. Heden dompel ik mijn pen niet onder
in vitriool, dat is voor een keer een pontonbrug te ver. Heden huldig ik mijn
grootmoeder, die 101 wordt.

Petronella Maria Boonen. Wie bedacht die
voornamen toch een eeuw geleden? Pe-tro-nel-la. Alsof haar vader voor een grote
oliemaatschappij werkte en uit dankbaarheid voor die job zijn werkgever wilde
huldigen middels het geven van een voornaam aan zijn derde dochter. (Het zouden
er uiteindelijk vijf worden, die dochters, met daarnaast nog eens vier zonen.)

Petronella uit Stevensvennen, een gehucht bij
Lommel. Ja, vrienden, ik ben voor een kwart Limburgs, een mens bepaalt zijn
eigen achtergrond niet en ik ontken verder alle betrokkenheid. Op haar
negentiende gekaapt door mijn grootvader, een avontuurlijke man die de
wereldzeeën bevoer en die, als om te bewijzen dat hij werkelijk op al die
plekken op de aardbol geweest was, talloze souvenirs en straffe verhalen had
meegebracht en stoere tattoos van scheepsankers op zijn armen had laten aanbrengen.
Via een paar tussenstations ontvoerde hij zijn geliefde naar het verre
Antwerpen.

Petronella. Haar moeder vreesde dat ze dat gauw
zouden verkorten tot ‘Nel’ en sprak haar dochter daarom al direct na de
geboorte aan als Maria, haar tweede voornaam. ‘Maria’ heeft dan weer niets met de
petroleumsector. Het klinkt vroom en plechtstatig, bijbels haast, al werd dat in haar Limburgse familie verbasterd tot ‘Maya’ en dat heeft dan weer een hoger ‘bij’- dan ‘bels’-gehalte.

101. Ik vind dat eigenlijk een fijner getal
dan 100 (honderd), want dat klinkt me veel te gelikt en afgerond. 101. Een
priemgetal, zo leert me Wikipedia, enkel deelbaar door 1 en zichzelf, en daarin
de opvolger van 37 en de voorganger van 9.091. Palindroomgetal ook, ja, je
leert wat door Wikipedia te exploreren. De fameuze folterkamer uit 1984 van George Orwell, later gejat als
titel van een kolderiek BBC-programma: Room
101. De Dalmatiërs, zij waren ook met 101. Het alarmnummer van de politie
in België. Het huisnummer van Samson en Gert, jawel. En het minimale aantal
toetsen op een computertoetsenbord.

101. Maar ze ziet eruit alsof ze nog maar 100 is.
Of 98. Of 91. Of 82. Vanaf een bepaalde leeftijd krijgen oude mensen een soort
tijdloosheid over zich heen. Je telt niet langer die rimpels, je vindt al die
uiterlijkheden niet meer belangrijk, je begint eindelijk de mens achter de mens
te zien. En je koestert elke ontmoeting.

Ze is een beetje vergeetachtig, klaagt ze om
het kwartier bij ieder bezoek. Ik heb dat ook. Ik ben 45,5 jaar jonger. Sinds
ze in het rusthuis met de symbolische naam Het Gouden Anker verblijft (daar
komen die tattoos van mijn grootvader weer om de hoek piepen), is ze, na
negentien jaar weduwschap, niet meer alleen. Vanaf haar hoekkamer kijkt ze toe
op de werklieden die recht tegenover haar nieuwe verblijfplaats een Delhaize
neerpoten. “En, doen ze een beetje voort, uw werkmannen, bomma?”
vraag ik dan telkens. “Goh, ik moet er toch nogal achter zitten!” repliceert ze dan, waarna een ontwapenende lach volgt. Prietpraat voor u, een
fijne babbel voor mij. Vervolgens heeft ze het over haar vrienden in het rusthuis, “maar dat zijn allemaal ouw’ mensen hé”.

Bomma. Weet u dat ik pas een paar weken
geleden ontdekte waarom dat met twee m’en geschreven wordt? Jarenlang had ik
het over boma en bompa, alsof de worstenmaker uit FC De Kampioenen er iets mee te maken had. Maar natuurlijk is dat
‘ma’ en ‘pa’ waar het woordje ‘bom’ voor gezet is, drong tot me door tijdens
een recente treinrit van Tollembeek naar Antwerpen. Wat die ‘bom’ verder wil betekenen,
Joost mag het weten, want een ‘bewust ongehuwde moeder’ was zij zeker niet en mijn
grootvader nog veel minder!

Wat zing je als iemand zijn 101ste verjaardag
viert? Lang zal ze leven in de gloria?
Hoe lang is ‘lang’ dan. Langer zal ze
leven? Uiteraard, zeer graag, als de gezondheid dat toelaat, maar het bekt
niet echt lekker. Ach, laten we voor de eenvoud gaan, dat past bij haar:
gelukkige verjaardag, bomma!