Anno 2013 levert twee minuten stilte in een tv-programma
spraakmakende televisie op. Bevreemdend. Het gebeurde gisteravond in Reyers Laat toen studiogast Leo Bormans nogal
luidruchtig aandrong op twee minuten complete geluidloosheid. Presentator
Lieven Van Gils pruttelde even tegen, pleitte nog gauw voor ‘1 minuut’, maar
het moesten en zouden er twee worden. Ongezien. En vooral: ongehoord. Als u het
niet zelf heeft gezien moet u het fragment maar even opzoeken, bekijken en,
euh, beluisteren.
Ik geef toe: het wás een opmerkelijk tv-moment. Het was
vooral ook een verademing nadat Bormans voordien (en ook nog nadien) maar
doorging over optimisme en geluk en al dat soort fijne dingen, die we uiteraard
alleen maar kunnen bereiken door naar hem te luisteren en zijn boek te kopen. Geluk. The World Book of Happiness, zo
heette de bestseller van een paar jaar geleden. Bormans was tweeëntwintig jaar
lang hoofdredacteur van het onderwijsblad Klasse
en is tegenwoordig actief als keynote
speaker op verschillende internationale congressen, zo lees ik even af van
zijn website. Hij heeft nu gekozen voor een internationaal engagement rond happiness & quality of life.
Ammehoela!
Wat wantrouw ik zelfverklaarde psychologen en drammerige
geluksgoeroes! Zij schotelen ons een perfect leven voor, als we tenminste eerst
25 euro neertellen voor een vuistdik boek waarin ze in opdringerig proza alle
recepten voor een onbezorgd leven op een rij hebben gezet. In tijden van
economische crisis krijgen deze wichelroede-adepten altijd meer aandacht dan
anders.
Zij weten dat, want net in deze harde tijden komen ze
natuurlijk met hun waanzin af. Mensen zijn op onzekere momenten vatbaarder voor nonsens, omdat ze
het zelf ook niet meer weten hoe dat nu precies moet: Leven. En dus vind je in onze
Boeken Top 10 vijftig tinten bont-en-blauw bij de fictie en Dagelijkse Kost en allerlei
maak-uzelf-gelukkig handleidingen bij de non-fictie terug. Geloof me, al die
warm-water-heruitvindende aanstellerij leidt maar tot één oplossing: de auteur
wordt stinkend rijk. (In Vlaanderen is dat laatste relatief: hier stinkt het vooral.)
Als ik één ding haat dan is het absolutisme. Deze heren
(m/v) prediken hun absolutistische waarheid, eentje waarbij je door hun boeken
te kopen, vervolgens te doen wat zij als Ultieme Waarheid vooropstellen en je ver af te
houden van tv-kijken, Facebooken en Twitteren, luidkeels kunt meezingen met ‘Gelukkig zijn’. U mag zelf
kiezen of het in de versie van Ann Christy, dan wel die van Raymond van het
Groenewoud is.
Het lezen van The
World Book of Happiness, het openen van The
World Box of Happiness en het binnen handbereik op de salontafel leggen van
The Work Book of Happiness (met als
leuze: ‘Word optimist!’) maakt je geen zier gelukkiger. En als je dat gevoel
wel hebt, is het een nepgevoel. (Sta me toe dat ik zelf even een
absolutistische uitspraak doe!).
Ik vind dat we onze verwarde en hopeloos verdeelde
samenleving niet moeten opzadelen met nog meer trauma’s door mensen een spiegel
van het zogeheten ideale leven voor te houden, want als die spiegel na een
tijdje barst is de verwarring en de verdeeldheid nog veel groter dan ooit
tevoren. De enigen die er baat bij hebben zijn de amateurpsychologen zelf, de
homeopaten onder de zielenknijpers, wiens verdunde pseudomedicatie voor de
geest hen een gespijsde bankrekening oplevert. Zij zijn zoals Liberace, de
homoseksuele Amerikaanse entertainer, die ooit na de vraag van een journalist of
de voortdurende kritiek op zijn zeemzoeterige Las Vegascomposities hem niet diep
raakte, bijzonder gevat opmerkte: ‘I cried all my way to the bank!’.
Don’t believe the
hype, don’t believe the gurus! Zij lopen lachend naar de bank, u niet. U
bent een illusie armer.
