Een open oorlog in de Gaza-strook zit eraan te komen. Het
wederzijdse spierballengerol tussen de Israëliërs en de Palestijnen (Hamas) kan
maar tot twee mogelijke resultaten leiden: ofwel komt er een opgelegde vrede
(maar de druk van buitenaf is wel heel beperkt dit keer), ofwel een oorlog met
een voorspelbare uitkomst (een nederlaag van de veel zwakkere Palestijnen).
Ook vier jaar geleden escaleerden plagerijtjes in de
Gaza-strook tot een gewapend conflict. Raketten werden over en weer afgevuurd,
het Israëlische leger lanceerde een grondoffensief en elite-eenheden drongen
door tot de hoofdkwartieren van Hamas in Gaza-Stad. Begin 2009 werd een bestand
bereikt, niet zonder dat Israël Hamas grotendeels had ontmanteld. Dodentol:
ongeveer dertienhonderd Palestijnen, een tiental Israëli’s.
Sindsdien is er veel gebeurd in de regio, de omwenteling in de
Arabische landen op kop. De machtsverhoudingen verschuiven. En in de Verenigde
Staten, Israëls eeuwigdurende bondgenoot, is Barack Obama zopas verkozen voor een
tweede ambtstermijn, maar is er een soort vacuüm op Buitenlandse Zaken, waar
Hillary Clinton haar afscheid heeft afgekondigd voor januari en waar nu druk
gespeculeerd wordt over haar opvolging. Van dat machtsvacuüm én van beperkte
agressie uit Palestijnse hoek heeft Israël nu geprofiteerd om opnieuw op volle
oorlogssterkte klaar te staan. Sinds het conflict vorige woensdag losbarstte
zijn er al vijftig doden geteld: 47 Palestijnen en 3 Israëliërs. Want het
blijft een gevecht tussen de internationaal gesteunde Goliath en de genegeerde
David. Intussen staan er 75.000 Israëlische reservisten klaar aan de grens met
Gaza.
Het conflict tussen Israël en Palestina is onoplosbaar
geworden. De Palestijnen vinden het historisch gezien nog altijd fout dat
Israël een autonome staat is mogen worden. Ze hebben zich daar echter officieel
bij neergelegd, maar eisen wel al vele jaren dat Palestina eveneens wordt
erkend als onafhankelijke staat (opnieuw wordt erkend, want voor de Israëlische onafhankelijkheidsverklaring van 1948 en de daaropvolgende verdrijving en/of vlucht van Arabieren was Palestina een autonome staat waarvan niemand het bestaan ont- of miskende).
Het ontstaan van Israël had te maken met de twee
wereldoorlogen en de belangrijke bijdrage die vooraanstaande joden daarin en
daarrond speelden. In 1917 was er de fameuze Balfour-verklaring waarin de
gelijknamige Britse minister van Buitenlandse Zaken Arthur James Balfour in een
brief aan de leider van de joodse gemeenschap in Groot-Brittannië zijn sympathie
uitsprak voor de “zionistische verzuchtingen” en zich voorstander verklaarde
van een eigen “nationaal huis voor het joodse volk” in Palestina.
Na de Tweede Wereldoorlog, waarin zes miljoen joden ter dood
werden gebracht in de gruwel van de concentratie- en uitroeiingskampen, was de
sympathie voor de joodse zaak groter dan ooit. Op 14 mei 1948 mocht de
Israëlische leider David Ben-Goerion, dank zij uitstekend joods lobbywerk in
met name de Verenigde Staten, de onafhankelijkheid uitroepen, tot grote
ergernis van alle andere landen in het Midden-Oosten. Het ene gewapende
conflict volgde op het andere, waarbij in volle Koude Oorlogsperiode Israël
onvoorwaardelijk gesteund werd door de Amerikanen en de Britten (en grotendeels
ook door de grote Europese landen) en de Palestijnen door de Sovjets.
Sinds het einde van de Koude Oorlog is de toestand
gestabiliseerd, al blijven de Palestijnen een eigen staat claimen. De Verenigde
Staten blijven daar hun veto tegen stellen. En nu is het te laat. Met zijn 7,6
miljoen inwoners en zijn beperkte oppervlakte van net meer dan 22.000 vierkante
kilometer is Israël een kleine staat met grote militaire kracht.
Zelfverdediging wordt door de Israëlische leiders vaak verward met regelrechte
agressie; de Amerikanen laten betijen, andere landen in de Verenigde Naties
kijken de andere kant op. Af en toe wordt er wat geprutteld in de marge.
Of er nu al dan niet een open oorlog komt, is weliswaar belangrijk
op korte termijn (zeker voor wie er woont), maar het zal geen antwoorden geven,
laat staan een oplossing bieden voor het basisconflict. Door de
oogkleppenpolitiek en het getalm van de internationale gemeenschap zijn Israëliërs
en Palestijnen gedoemd om naast, met én tegen elkaar te leven. Het is een
kruitvat dat om de zoveel jaar wel moet ontploffen. Het is een conflict dat
niet meer kan opgelost worden, omdat Realpolitik en lafheid de dienst uitmaken
bij de Verenigde Naties, en omdat de joodse lobby nog altijd bijzonder machtig
is in de Verenigde Staten.
