Gezellig bij kaarslicht een spelletje Mens
Erger Je Niet spelen (de doos stond ergens op zolder stof te vergaren). Binnensmonds nondedju
mompelen omdat uw jongste zoon een vier smijt, waardoor hij uw reeds ver
gevorderde pion van het bord sodemietert. Vervolgens al wat luider miljaardemiljaar zeggen, omdat u slechts
een één gooit, net onvoldoende om uw volgend pionnetje in veiligheid te
brengen, waarna uw oudste dochter u van het bord knalt. Godverdegodver.

Ziet u het beeld al voor u? Komende winter zou
het wel eens realiteit kunnen worden, want door het tijdelijk stilleggen van de
reactoren in Doel 3 en 4 en Tihange 2 dreigt een ‘brown-out’. Dat is newspeak voor een ‘black-out’ die maar een paar uur duurt. Best mogelijk dat in de duistere maanden van het jaar
drie uur lang het licht uitgaat. Ja, ook bij u.

Vorig jaar alleen al vielen er achttien
incidenten te noteren in onze kerncentrales, las ik begin dit jaar. Dat Doel 4
nu op non-actief werd gezet, heeft te maken met sabotage. Prompt voerde De Morgen vandaag Anja Hermans nog eens
op, de activiste die zes jaar geleden meerdere keren was binnengedrongen in
Doel 4. Kernenergie veilig? Nou, denk daar nog maar eens over na.

Er is die wet van 31 januari 2003 (herinnert u
zich die paars-groene regering Verhofstadt I nog?) waarin de kernuitstap wordt
geregeld. Onder hoofstuk II, artikel 4, lezen we: “De nucleaire centrales
bestemd voor de industriële elektriciteitsproductie door de splijting van
kernbrandstoffen, worden gedesactiveerd op de volgende data en mogen vanaf dan
geen elektriciteit meer produceren”. Volgt een lijstje dat begint met Doel
1 (15 februari 2015) en eindigt met Tihange 1 (1 oktober 2025). Eind 2025 zou
er dus geen elektriciteit meer worden geproduceerd in de zeven bestaande kerncentrales,
althans dat was elf jaar geleden de bedoeling.

Inmiddels werd die kernuitstap herroepen. In
oktober 2009 ging de tijdelijke regering-Van Rompuy ermee akkoord om de drie oudste
reactoren een levensduur van vijftig jaar te gunnen in ruil voor het belasten van
de nucleaire rente (“het verschil tussen hetgeen effectief betaald wordt
aan een kernproducent en hetgeen hem zou moeten betaald worden”,
definieert Wikipedia). Een handjeklap-regeling waarbij de
elektriciteitsproducenten financieel wat moesten inleveren in ruil voor de ‘zekerheid’ dat
de centrales mochten open blijven tot 2059, zeg maar: Sint-Juttemis, of
daaromtrent.

We staan dus terug bij af. Of je nu voor of
tegen kernenergie bent (persoonlijk ben ik voorstander van alternatieve
energiebronnen en het zo snel mogelijk afbouwen van kernenergie), deze
discussie is te belangrijk om over te laten aan regeringen die sowieso altijd maar tijdelijk aan de macht zijn. Elke beslissing van de ene coalitie kan een paar
jaar later herroepen worden door de volgende, zoals we in dit geval hebben
gezien. Met als gevolg dat een maatschappelijk bijzonder belangrijke
problematiek wordt overgelaten aan de labiliteit van de kiezer (die wel eens
van mening durft veranderen) en de veranderende samenstelling van een
regeringsploeg (die niet vrij is van rancune en wraakzucht).

De discussie over onze energietoekomst mag je
niet overlaten aan toeval, democratische geplogenheden of de waan van de dag.
Daar wordt niemand beter van. En je krijgt vervelende toestanden zoals die ons
over vier maanden wellicht te wachten staan. Overbodige nepromantiek waarop
niemand zit te wachten. Nog slechter dan een slechte beslissing is géén
beslissing, waardoor alles blijft aanslepen. Het is een typisch euvel in onze
politiek en staat los van wie er nu al dan niet aan de macht is.

De wet van 2003 is er niet zomaar gekomen: ze
was het resultaat van jarenlange discussies, twijfelen, opnieuw proberen, weer
afvoeren, toch doordrukken in het parlement. Die wet had duidelijkheid kunnen scheppen (nogmaals: of je nu voor of
tegen kernenergie bent) en was democratisch legitiem. In de huidige
situatie is er alleen maar onduidelijkheid en onzekerheid.

Conclusie: sommige thema’s mag je niet aan de
kortzichtigheid van de dagjespolitiek overlaten. Je moet ze toevertrouwen aan
deskundigen met uiteenlopende standpunten, die een aantal duidelijke keuzemogelijkheden
op een rij zetten, waarna voor eens en voor altijd wordt beslist.

Als straks het licht uitgaat, hebben we dat te
danken aan gebrek aan krachtdadige besluitvorming, te veel invloed van
lobbyisten, te weinig toekomstvisie van bewindvoerders. Dat klinkt een beetje
als: het leven zoals het is, in onze vaderlandse politiek.