Vlaams minister-president Geert Bourgeois
heeft zijn vakantie (in Diksmuide?) moeten onderbreken. Deze namiddag moet hij,
samen met minister van Financiën en Begroting Turtelboom, in het Vlaams
Parlement tekst en uitleg komen geven bij de uitgelekte besparingsplannen van
de nieuwe Vlaamse regering. Die moest een gat van 8 miljard euro over de
komende vijf jaar dichtrijden en dat zal ten koste gaan van zowat iedereen,
behalve de middelgrote en grote ondernemingen, zo berekende De Morgen.
Minder geld voor de zorgsector, minder geld
voor het onderwijs, minder geld voor de culturele wereld, minder geld voor de
openbare omroep, geen gratis bussen meer voor senioren. ‘Snoeien om te
groeien’? Het sloganeske motto ‘Vertrouwen – Verbinden – Vooruitgaan’ is ver
weg. Het vertrouwen is bij een aantal kiezers ongetwijfeld nu al verdwenen, de
verbanddoos staat klaar en stilstaan wordt nu al beschouwd als toch een heel
klein beetje vooruitgang. Echternach als Vlaamse enclave.
Een gokje: Bourgeois en Turtelboom zullen
vandaag vooral om de hete brij heen draaien en weinig zeggen met veel woorden.
Een ander gokje: de vervelende cijfers werden gelekt door een ACW-, pardon, beweging.net-getrouweling uit de regeringsentourage, iemand die duidelijk
ongerust of ontevreden is over de verzamelde plannen van N-VA, CD&V en Open
VLD. Een laatste gokje: de regering krijgt het vertrouwen, de oppositie
schreeuwt moord en brand. Political business as usual.
Omdat een keynesiaanse aanpak in crisistijden
niet gebruikelijk is in dit land, zeker niet met een (centrum-)rechtse
coalitie, meer belastingen geen optie zijn met twee liberale partijen aan boord
en conservatieve regeringen altijd zullen opteren voor besparingen in plaats
van rekenen op meer inkomsten, zullen de besparingen doorgaan. Punt. Als er per
jaar 1,6 miljard euro tekort is – een gevolg van de zesde staatshervorming die
meer bevoegdheden geeft aan Vlaanderen, maar tegelijkertijd ook betekent dat de
Vlaamse regering nu niet alleen de lusten maar ook de lasten in de schoot
geworpen krijgt -, moet dat dus weggewerkt worden. Zo simpel is het. Dat heet begrotingslogica. En binnen een neo-liberale context – met hier en daar een flauw christen-democratisch accentje – zijn de vooropgestelde besparingsposten
eveneens logisch. Wat ons in Vlaanderen te wachten staat is een doorslagje van Reaganomics en Thatcherism, waarbij het sociale en het culturele ondergeschikt
worden gemaakt aan de economie. Je kan daar uren over doorbomen, in een hoekje
gaan zitten kniezen, krokodillentranen wenen, maar dat is nu eenmaal zo. Het is
de kiezer die dit mogelijk heeft gemaakt, in een democratie moet je dat
respecteren.
Ook al valt er veel te zeggen over gebroken
verkiezingsbeloften. Het 5-5-5-plan van Open VLD is intussen diep in één of
andere lade op het partijhoofdkwartier opgeborgen. Nog even in herinnering
brengen: tegen 2020 vijf procent minder overheidsbeslag, een lastenverlaging
van 5 miljard euro voor iederéén en een lastenverlaging van 5 miljard euro voor
wie anderen werk geeft, dat was het plan. Na de verkiezingen is 5-5-5 0-0-0 geworden. Hé, dat
gaat snel. Heeft u nog goesting in de toekomst?
Weet u nog waar de CD&V amper drie maanden
geleden mee uitpakte? Het 3D-plan: Duidelijk, Doelgericht, Duurzaam. Dertien
miljard euro voor wie het nodig heeft: gepensioneerden, zieken, armen, personen
met een handicap, kinderopvang. Het stond er echt, in die glanzende
partijbrochure. Plus nog eens 2,7 miljard euro investeren in o.m. scholen,
welzijn en mobiliteit. Sterker Vlaanderen, sterker land?
“Ontdek hier onze 25 verbintenissen”
staat er nog altijd te lezen op de website van de N-VA. Een kleine greep: ‘Een
warm en sociaal beleid’, ‘Een betaalbare gezondheidszorg’, ‘Welzijn door
welvaart’, ‘Beter wonen’, ‘Meer solidariteit’, ‘Een warm gezinsbeleid’, ‘Beter
onderwijs’, ‘Een verrassende cultuur’. Bekijk ook de tenenkrullende
begeleidende semi-spontane filmpjes nog eens. Láchen! Verandering voor
vooruitgang, maar voor wie?
Ach ja, beloften maken schuld. In de politiek
wordt dat vooral: beloften worden opgeborgen om tot de realiteit van de dag
over te stappen. Minder beloven zou onze politiek geloofwaardiger maken, net
als eerlijkere en duidelijke communicatie. Als je een rechts beleid voert, zeg
dat dan ook gewoon tegen de bevolking. Ja, ook u, CD&V!
Het worden vijf harde jaren voor de gemiddelde
Vlaming. Daar moeten we niet flauw over doen. Voor de linkse oppositie, sp.a en
Groen, verenigd in hun onverenigbaarheid, is deze geel-oranje-blauwe coalitie op
dit ogenblik niet meer of niet minder dan een cadeau. Want als de bevolking één ding erger vindt dan
gebroken beloften, dan is het inleveren en inboeten aan levenskwaliteit. Zelf
worstelen de (centrum-)linkse partijen ermee dat hun projecten ofwel te weinig
geloofwaardig zijn, ofwel te zwak in de markt werden gezet om voldoende kiezers
te overtuigen. Dan maar beter een oppositiekuur.
Neem over een maand of zo een peiling af en de
populariteit van de regeringspartijen zal al zijn afgenomen. Als dit beleid
vijf jaar aanhoudt (als de economische crisis blijft aanslepen kan je dat de
coalitie zelfs nauwelijks kwalijk nemen), dan zal het manna uit de hemel
nederdalen over de oppositie, in de vorm van rode bolletjes in het stemhokje.
Vlaanderen zal opschuiven naar links (ontevreden ACW’ers, de morrende
middenklasse, kleine ondernemers, de twijfelende massa) én naar rechts (de onafhankelijkheid zal immers
geen stap dichterbij zijn gekomen, een ander deel van die twijfelende massa).
Schrijf achter deze laatste voorspelling ook
maar: gokje.
