Al sinds de film JFK van Oliver Stone (1991) ben ik auditief verliefd op de Amerikaanse uitspraak van ‘coup d’état’. Waar de Fransen de a in état zo kort mogelijk houden, lekker agressief, rekken de Amerikanen die a-klank daarentegen zo lang mogelijk. Dat wordt dan zoiets als koeeeeh d’etaaaaah. Het resultaat is hetzelfde: iemand wil de staat omverwerpen. (Op Wikipedia wordt JFK trouwens omschreven als een ‘samenzweringsthriller’, reden waarom de film ook wordt weggehoond door wie gelooft dat Lee Harvey Oswald de enige betrokkene was. De moord op John F. Kennedy is de complottheorie der complottheorieën, en hoewel ik de meeste van die theorieën compleet onzinnig vind, ben ik ervan overtuigd dat er in dit geval wel degelijk sprake is van een complot. Zoek maar eens ‘magic bullet’ op. Maar dit dus terzijde.)

Wat Donald Trump dinsdagnacht (voor ons woensdagochtend) deed was niet meer of niet minder dan een poging tot coup d’état. Eisen dat het democratisch proces — het tellen van de stemmen — wordt stopgezet, veel verder kan je niet gaan. Wat uitzonderlijk is, en ook wel typisch Trump, is dat hij dat deed als zittend president. Meestal wordt een staatsgreep gepleegd door wie de macht níet heeft. Alleen dictators grijpen systematisch naar méér macht dan ze al hebben. In een natie die tot op de tanden toe gewapend is, was oproepen tot revolte tegen een aan de gang zijnde verkiezing gevaarlijk en ronduit crimineel. Laten we de zaken vooral benoemen. En beseffen dat Trump verraste door niet te verrassen: hij bleef het onverdraagzame, boertige, ondemocratische typetje dat hij altijd al is geweest.  Bij Trump wordt ‘Always expect the unexpected’ verbasterd tot ‘Verwacht het verwachte’. No alarms and no surprises. Hoe naïef om te denken dat hij boven zichzelf zou uitstijgen op de dag dat de hoogmis van de democratie werd gevierd!

De kiezers in de Verenigde Staten kunnen worden gevat in het acroniem USA.

U nionisten.

S tedelingen.

A chterlijken.

Unionisten kunnen zowel republikeins als democratisch zijn. Zij willen vooral de kracht van de natie benadrukken. ‘Make America great again’ hoort daar enigszins onder.

Stedelingen stemmen voornamelijk democratisch. Alleen de superrijken vinden Trump wel een toffe.

En Achterlijken, ach ja, u weet wie of wat ik bedoel.

Beledigend voor het kiespubliek? Kan zijn. Dat Trump acht miljoen stemmen méér heeft behaald dan vier jaar geleden, zegt veel. Het zegt bijvoorbeeld dat er veel meer mensen zijn gaan stemmen, maar ook dat 70,5 miljoen Amerikanen een narcistische, racistische, seksistische en nu ook fascistoïde idioot wel oké vinden. Dat belooft voor de toekomst van deze samenleving: dat samen-leven niet voor de hand ligt, onder meer. Dat Joe Biden bijna aan 75 miljoen stemmen zit, wil ook wat zeggen. Een saaie, inhoudelijk weinig interessante compromisfiguur is de populairste kandidaat ooit, er draaien zich enkele presidenten om in hun graf, of in de naar hen genoemde bibliotheek.

***

In Vlaanderen nam onder anderen Gerolf Annemans de hashtag #stopthesteal gretig over. Hij, de man die gematigd wordt genoemd in dat clubje van radicalen, deftig extreemrechts in plaats van ranzig, schaarde zich dus blind achter de oproep van de oorlogszuchtige trumpisten. Je zal maar de familienaam Annemans torsen in 2020! En je zal maar tot het Vlaams Blok, pardon: Belang, behoren: bevriend met Assad (zoals bekend een Syrische kindervriend), bevriend met Gouden Dageraad (vooraanstaand lid van dat Griekse clubje werd recent veroordeeld), bevriend met Steve Bannon (die oproept tot onthoofdingen), bevriend met Trump (een antidemocraat). De mondmaskers zijn nogmaals afgevallen. Belang = Blok.

Andere Trumplovers in deze contreien zijn Derk Jan Eppink en David F. Neyskens die, omdat onze media zich verplicht voelden sympathisanten van een liegende en bedriegende president aan het woord te laten, evenveel zendtijd kregen als échte Amerikakenners. Theo Francken, die al eens had getweet dat Trump ‘slim’ aan politiek doet, schoof ook vermomd als amerikanoloog mee aan. Barones Doornaert mocht evenmin ontbreken, die heeft nu eenmaal een trui met een tekening op die op de Amerikaanse vlag lijkt in haar garderobe liggen. Noblesse oblige. En laten we wel wezen: wie Frankrijk kent, kent uiteraard ook de Verenigde Staten. In haar bubbel wisselt ze ongetwijfeld coup d’état en koeeeeh d’etaaaah vlotjes af. La Doornaert schaarde zich, voor alle duidelijkheid, niet achter Trump, maar ze hekelde wel de LGBT-gemeenschap, die geïnfiltreerd was in de democratische partij en die zo vervreemd had van het ‘gewone volk’, wat Biden nu had proberen goed te maken.

Wie vorige week nog amateurviroloog was, werd deze week amerikanoloog. ‘Loog’ is de verleden tijd van ‘liegen’. Geen zorg, volgende week zijn de virologen terug aan het woord, tenzij er over de plas een burgeroorlog uitbreekt. Dan is het woord aan de militaire deskundigen, de warologen.

***

Derk Jan Eppink, David F. Neyskens, Theo Francken, Gerolf Annemans en Mia Doornaert stappen een café binnen.

(Sorry, dat was de clou al. Cafés zijn trouwens gesloten. En ‘walk into a bar’ zal ook al niet lukken. Net zoals zij geen echte ‘Amerikakenners’ zijn.)

***

Hoe het nu verder moet met Amerika, weet ik niet. Ik kijk al zo’n 80 uur gebiologeerd naar de lichtbak die CNN heet en ik krijg medelijden met al die ankers. Wanneer zullen ze doorhebben dat ze in een remake van Groundhog day figureren, Election night? 253-213 zie ik al verschillende dagen links onderaan het scherm staan. En dat praat maar door, en dat analyseert maar door, en dat poogt maar om leugen van halve waarheid te scheiden. Bewonderenswaardig.

Wat media hier kunnen leren van de manier waarop de major networks een leugenachtige toespraak van Trump onderbraken om te stellen dat de keizer geen kleren aanhad? Dat we politici die liegen, halve waarheden vertellen of niet-verifieerbare absolutistische uitspraken doen, systematisch zouden moeten onderbreken en terechtwijzen. Dat maakt deel uit van de taak van een journalist. Ook hier. Onderbreek en stel de juiste vraag. Zoals: “Heeft u bewijzen van dat significant aantal dansende moslims?” Of: “Op basis van welke betrouwbare gegevens beweert u dat berbers vatbaarder zijn voor salafisme?” En: “Die kerel in zijn pick-uptruck blijkt nu toch een neonazi te zijn, is hij nog welkom op bijeenkomsten van uw partij?”

Benieuwd wie er “You’re fired!” durft te zeggen tegen Donald Trump, want de president is in alle Staten.