Maandans

(In de laatste ‘Bankzitter’ van dit seizoen had ik het
eergisteren in De Standaard over de terugkeer van Vincent Kompany.)

Standard finisht dan toch als derde in Play-off 1, AA
Gent troefde Anderlecht af voor de vijfde plaats. Maar wie ligt daar nog wakker
van? Hét nieuws kwam gisteren uit Manchester en Brussel. The prince is back. Wat
mogen we verwachten van de terugkeer van Vincent Kompany op de Belgische
velden?

‘Als het kasteel belegerd wordt, heb je een
echte krijger nodig, met een dapper hart en paars bloed, die achter zijn volk
staat.’ Zo kondigde Anderlecht zondagochtend de komst van Vincent Kompany aan,
maar dan in het Engels. Een grotere stunt was niet denkbaar. Plannen voor sportpagina’s
werden op alle redacties overboord gesmeten, zelfs deze Bankzitter gaat daardoor
nauwelijks over de laatste speeldag in Play-off 1.

Dat zegt alles over wie Kompany nog altijd is.
Wereldsportnieuws. Voor de voorbije seizoenen fel geplaagde
Anderlechtsupporters klinkt zijn terugkeer als de aankomst van Johan Cruijff in
Barcelona, in de zomer van 1973. Cruijff werd ‘El Salvador’ genoemd, de Verlosser,
een koosnaam die alleen maar luider weerklonk nadat FC Barcelona voor het eerst
in veertien jaar weer kampioen van Spanje werd. Ook Kompany moet in het
Astridpark de Verlosser worden. Hij moet de club verlossen van alle negativisme
van de afgelopen jaren: de lelijke laatste titel onder Weiler, de wanprestaties
onder de nieuwe grote baas, de onbeantwoorde zucht naar het herbeleven van oude
gloriedagen bij de fans.

Zonde

Naar eigen zeggen werd de terugkeer van
Kompany ingeleid toen hij maanden geleden eens goedendag kwam zeggen in het
trainingscentrum in Neerpede. In gesprekken met Marc Coucke, Michael
Verschueren en Frank Arnesen werd gepingpongd over wat er moest gebeuren bij de
recordkampioen. Dat Kompany daarbij overtuigend overkwam, hoeft niet te
verbazen. De man heeft de gave van het woord, is slim en gevat, heeft de
voorbije drie seizoenen getraind onder Pep Guardiola, een coach die niets aan
het toeval overlaat. Guardiola is de hoogst aangeschreven professor aan de internationale
voetbaluniversiteit, Kompany een vlijtige leerling.

Toch is het onbegrijpelijk dat ’the prince’
net nu het druilerige Manchester inruilt voor het druilerige Brussel. De
voorbije weken was hij eindelijk blessurevrij en stond hij zonder discussie in
de basis bij City, waarmee hij titel en beker won, plus het doelpunt van het
jaar scoorde. Deze Kompany leunt in topvorm nog altijd dicht aan bij de
wereldtop op zijn positie. Harde tackle, zuivere inspeelpas, rust aan de bal,
alleen de snelheid is een beetje minder. De leeftijd, drieëndertig, is een
nadeel, maar hoeft voor een centrale verdediger nog lang niet het einde te
betekenen. En als City, met zijn drukke programma en dwingende sportieve eisen,
te hoog gegrepen lijkt, zou Kompany nog altijd meekunnen bij elke subtopclub uit
een grote Europese competitie.

In die zin is het zonde dat het topvoetbal hem
kwijt is. Kompany die de Premier
League op een persoonlijk hoogtepunt inruilt voor de Jupiler Pro League, dat is
alsof Hans Vanaken terug bij Lommel zou gaan voetballen. Sportieve degradatie.
Het hart haalde het van het verstand.

Rolmodel

Het nieuws moet voor Anderlechtfans hebben
geklonken als een droom die je niet durft na te vertellen omdat ie zo
onrealistisch is. De Vincent Kompany van de voorbije weken steekt er over een
paar maanden met kop en schouders bovenuit in België. Als hij gespaard blijft
van blessures, komen er nog twee of drie Gouden Schoenen in zijn vitrinekast te
staan, naast die ene uit 2004. Wie van de vandaag in de Belgische competitie
actieve spelers zit op zijn niveau?

Marc Coucke wrijft zich ongetwijfeld in de
handen, voor één keer mag hij dat. Sponsors aantrekken wordt weer net iets
makkelijker met zo’n ambassadeur. Plots lijkt het instituut Anderlecht weer
geloofwaardig. Mocht de club beursgenoteerd zijn, dan zou de waarde van de
aandelen tegen deze avond een recordhoogte bereiken. En niet alleen paars-wit
zal hiervan profiteren. Ook de uitstraling van de Jupiler Pro League krijgt een
serieuze boost. Buitenlandse voetbalanalisten zullen weer weten waar België
ligt. Misschien zorgt zijn komst er wel voor dat de tv-rechten toch nog kunnen
stijgen. Wees maar zeker dat ze glunderen binnen de Pro League. Dit rolmodel
zal je nooit kunnen betrappen op het roepen van dommigheden als ‘Alle boeren
zijn homo’s’.

Voor de jonge spelers van Anderlecht moet de
naam van de nieuwe sportieve baas dan weer als muziek in de oren klinken. Hij
was ooit een van hen, een ketje, heeft het helemaal gemaakt, straalt
onoverwinnelijkheid uit. Hij weet dat je jonge talenten moet koesteren. Hij
heeft vanop afstand gezien dat zijn maatje Anthony Vanden Borre niet de juiste
omkadering kreeg, met alle gevolgen van dien. Een man met zoveel empathisch
vermogen zal die fout niet maken.

Kwetsbaar

Toch is succes niet gegarandeerd. Het kan ook
mislukken. Eén Kompany maakt de lente niet voor dit Anderlecht. En elf
Kompany’s kan de club zich niet permitteren. Sportieve garanties zal hij ongetwijfeld
wel geëist hebben, maar zijn de zakken van Coucke zó diep dat hij spelers van
internationaal niveau kan halen? Die complete make-over moet er hoe dan ook
komen, met een prestigieuze naam als nieuw boegbeeld zal het kostenplaatje
alleen maar groter worden. Geld moet rollen, weet Coucke, als hij opnieuw wat
krediet wil opbouwen bij de strenge aanhang.

Nog een nadeel: Kompany heeft geen enkele
ervaring als trainer. Er is ook de vraag hoe hij spelen én trainen zal
combineren. Hoe ouder hij wordt, hoe meer de geteisterde spieren zullen
opspelen bij de man die de bijnaam ‘de man van glas’ al kreeg in zijn HSV-periode,
meer dan een decennium geleden. Hij zal topfit moeten zijn, terwijl hij zich
ook moet bekommeren om de tactiek en de wedstrijdvoorbereiding. Kompany, de
intelligente en zeer aanwezige aanvoerder, moet straks ook psycholoog zijn, én strenge
huisvader, én kritisch voor zichzelf.

Voorbeelden van speler-trainers zijn er veel
op lager niveau, maar nauwelijks aan de top. Ruud Gullit deed het bijna twee seizoenen
bij Chelsea, Ryan Giggs anderhalve maand bij Manchester United, maar in
Engeland is een ‘player-manager’ toch vooral iemand die het trainen uitbesteed
aan een collega. Bij ons deden onder anderen Johan Boskamp, Pier Janssen en
Gunter Jacob het, maar dat waren, in tegenstelling tot de fitte Kompany van
deze lente, toch vooral voetballers op hun retour.

En wat met de Rode Duivels? Eerder had Kompany
aangegeven dat hij nog Euro 2020 wilde meemaken, als bekroning van zijn
internationale loopbaan, maar kan dat wel in deze context, waarin Anderlecht
alle aandacht zal opeisen met alweer een volledig vertimmerde kern? In theorie
is het mogelijk wanneer er sterke veldtrainers worden aangetrokken, die zijn
rol kunnen overnemen. Dan nog is de vraag hoe Kompany-de-trainer zich moet
gedragen onder de spelers. Vreemd trouwens dat bondscoach Roberto Martínez
helemaal uit de lucht kwam vallen toen iemand hem met het nieuws over Kompany
confronteerde.

‘Orgelpunt’

Vincent Kompany verdrong de rest van het
sportnieuws naar de binnenpagina’s. Zelfs in Gent, waar Anderlecht moest winnen
om vijfde te kunnen worden in de eindstand, wat mogelijk nog resulteert in
Europees voetbal, werd nauwelijks over voetbal gepraat. Anderlecht toonde zich
defensief weer bijzonder kwetsbaar in die wedstrijd, Gent profiteerde: 2-1. Kompany
hoeft zich geen zorgen te maken, hij heeft dadelijk een basisplaats in deze wankele
verdediging. AA Gent moet nu hopen dat KV Mechelen veroordeeld wordt.

Een zesde plaats is het slechtste
eindresultaat sinds het seizoen 1972/1973 voor Anderlecht. Voor het eerst in 55
jaar ook geen Europees voetbal in het Astridpark. Een passend ‘orgelpunt’ na
een verschrikkelijk seizoen. Maar misschien is dat wel goed nieuws voor
Kompany: slechter dan dit is haast onmogelijk, hij kan beginnen te bouwen, zal
deze zomer ook nog steviger op tafel kunnen kloppen. En bovendien: een nieuwe coach
wil automatismen kweken, zijn visie overdragen, een team kneden. Dat lukt veel
minder als je al in juli verre Europese verplaatsingen moet maken.

Aartsrivaal Standard mag als derde wel de
Europa League in, na een 0-0 bij kampioen Genk. Antwerp — 3-2 onderuit bij Club
— moet het volgend weekend nog opnemen tegen Kortrijk of Charleroi,
poulewinnaars in Play-off 2. Ach ja, er zijn belangrijkere dingen.