(Deze bijdrage verscheen maandag 17 december in de
reeks ‘De Bankzitter’ in De Standaard.)
De Red Lions hebben zich tot wereldkampioen hockey bij
de mannen gekroond, een unieke prestatie in de Belgische sportgeschiedenis. De
bekroning voor vijftien jaar hard werken, een duidelijke visie en een
realistisch plan. Als toetje is er ook de eerste plaats op de wereldranglijst.
‘Op welk plein kunnen we straks op een groot
scherm naar de Red Lions gaan kijken?’ vroeg een collega-journalist zich
gisterochtend op Twitter af. Een retorische vraag, maar tegelijk duidde het op
een pijnpunt. Waar waren inderdaad die initiatieven om de Belgische
hockeymannen de aandacht te geven die ze op het eind van het WK Hockey
verdienden?
Natuurlijk is het iets minder prettig om
verzamelen te blazen bij temperaturen rond het vriespunt dan in volle zomer,
maar eigenlijk is dat een drogreden. Toen de Lions twee en een half jaar
geleden de finale van de Olympische Spelen speelden, was er evenmin massahysterie.
Een andere pijnlijke vaststelling: wie gisteren live wilde kijken, kon enkel
terecht bij de Nederlandse openbare omroep of moest zijn weg zien te vinden
naar een betaalzender die voor een keer toegankelijk was voor alle
Telenetklanten.
Sjotten en koers: sportbelangstelling wordt
hier gereduceerd tot twee sporten en hun afgeleiden, zowel in de pers als bij
het grote publiek. Het tweede vloeit voort uit het eerste, of is het omgekeerd?
Af en toe gaan we uit de bol voor een individuele uitblinker in een andere
sport. We zijn het ‘land van pensenkermissen en gewassen maandverbanden’, om
Jean Pierre Van Rossem postuum te citeren. Weinigen kunnen de buitenspelregel
correct uitleggen, maar ze denken wel dat ze hem kennen, terwijl de
hockeyregels ondoorgrondelijk lijken. Met hun strafcorners, hun voetfouten en
hun videoref dan ook!
Hockey had bovendien heel lang een hardnekkige
negatieve reputatie: een rijkemensensport voor de Franstalige elite. Helemaal
onterecht was dat niet, vroeger.
Ultieme
bekroning
Tegenwoordig is de sport gedemocratiseerd en
vernederlandst, maar iets van die reputatie is blijven hangen. Dat is jammer
voor deze hockeygeneratie die al elf jaar in de buurt van de wereldtop
vertoeft. Tussen het brons op de Olympische Spelen in Antwerpen (1920) en het
brons op het EK in Manchester (2007) zaten zevenentachtig duistere jaren. Tot
1976 stonden de hockeymannen – in de pre-marketingjaren was er nog geen sprake
van de bijnaam ‘Red Lions’ – om de vier jaar wel nog op Olympische Spelen,
onder het motto ‘Deelnemen is belangrijker dan winnen’. Tussen 1980 en 2008
bleven ze zelfs helemaal weg op het allerhoogste sportforum.
De komst van buitenlandse bondscoaches deze
eeuw maakte het verschil: een Zuid-Afrikaan, twee Nederlanders die als coach of
als speler olympisch goud hadden behaald, een stel Australiërs. De vijfde
plaats in Londen (2012) was al bemoedigend, een jaar later volgde EK-zilver in
eigen land. Huidig bondscoach Shane McLeod nam in 2015 over. Die had eerder al
de Belgische vrouwenploeg gecoacht. Onder de Australiër pakten de Red Lions
Olympisch- en EK-zilver.
Het is zonder meer een grote verdienste van de
hockeybond dat er jaren geleden voor een systematische aanpak werd gekozen,
onder leiding van gerenommeerde coaches. Sympathiek amateurisme is verleden
tijd. Succes is een gevolg van hard werken, een duidelijke visie en een
realistisch plan. En van talent, vanzelfsprekend, dat de huidige
hockeygeneratie in overvloed te bieden heeft. Arthur Van Doren werd dit jaar
niet toevallig tot beste hockeyer ter wereld uitgeroepen. WK-winst is de
ultieme bekroning, met dank aan de drie reddingen van doelman Vincent Vanasch
in de shoot-outs, nadat voor het eerst in de WK-geschiedenis een finale op 0-0
was geëindigd.
In tegenstelling tot de overwinning van de
Rode Duivels op Brazilië in de kwartfinales (!), zorgde de wereldtitel niet
voor toeterende auto’s in het avondverkeer. Wel was er een tweet van
Anderlechtvoorzitter Marc Coucke, gisteren alweer niet aan het feest:
‘Proficiat aan de hockeyspelers! Wat een prestatie. Het contrast kan niet
groter zijn…’
Het was overigens van 1991 geleden dat België
nog eens wereldkampioen werd in een teamsport. Toen korfbal, in tegenstelling
tot hockey niet echt een wereldsport.
Hoffelijke
heren
Als je het hele jaar door voetbal volgt, ga je
onwillekeurig vergelijken. Wat opviel: de tv-regie leidt in het hockey evenzeer
aan overdaaddrang als in het voetbal. Ongepaste herhalingen terwijl het spel
liep. Gelukkig zat de Play Sports-commentator ter plekke, zodat je toch meekreeg
wat er buiten beeld gebeurde.
Onvermijdelijk kom je ook bij de videoref uit,
die in het hockey al tien jaar geleden werd geïntroduceerd. Niet onbeperkt,
zoals in het voetbal. Als een speler een tussenkomst van de videoref eist en
ongelijk krijgt, verliest zijn team de rest van de reguliere speeltijd het
recht op een video-challenge. Een duidelijke afbakening. Hockeyers blijven in
tegenstelling tot voetballers hoffelijk: geen langdurige discussies, geen de
boel belazerende spelers, geen tirades van boze trainers. Keurig en netjes,
heren onder elkaar.
Ongeloofwaardig
sportgala
Zaterdag vindt het jaarlijkse sportgala
plaats, waarop onder meer de trofeeën voor Sportman, Sportploeg en Sportcoach
van het Jaar zullen worden uitgereikt. De Red Lions zullen niet winnen, een
individuele speler zal er niet triomferen, Shane McLeod wordt niet tot beste
coach van 2018 verkozen. Dat weten we nu al, om de eenvoudige reden dat de
stemformulieren ten laatste op 5 december moesten worden ingestuurd.
Twintig jaar geleden kon je je daar nog iets
bij voorstellen. Stemmen gebeurde nog met pen en papier, formulieren moesten
met de post verstuurd worden, waren soms drie dagen onderweg. Met het
elektronisch stemmen is dat tijdverlies er niet meer. En als de organisatoren toch
een veiligheidsmarge willen behouden én een correct beeld van het afgelopen
sportjaar ophangen, dan moeten ze het gala maar half januari laten plaatsvinden
in plaats van op 22 december.
Eigenlijk zouden rechtgeaarde sportliefhebbers
bij de aankondigingen van de categorieën Sportcoach, Sportploeg en Sportman
moeten opstaan en de zaal verlaten. Want wat zaterdagavond staat te gebeuren is
een aanfluiting. Totaal ongeloofwaardig.
