“Racisme”,
zo definieert mijn beduimelde exemplaar van Van Dale uit 1992, is “de
opvatting dat het ene ras superieur is aan het andere en, daaruit
voortvloeiend, dat ten aanzien van het ene ras andere maatstaven kunnen (mogen)
worden aangelegd dan ten aanzien van het andere”. ‘Discriminatie op grond
van het ras’ en ‘uiting van rassewaan’, voegt het Groot Woordenboek der
Nederlandse Taal dat ik een paar maanden na Zwarte Zondag kocht, er nog aan
toe. Superioriteitsgevoel, discriminatie, rassewaan: het is me wat. Als zelfs
een taalbijbel in termen van goed en kwaad begint te spreken, is het duidelijk.
Dit stinkt. Racisme deugt niet. Je moet ofwel een onverbeterlijke racist zijn,
ofwel een wereldvreemde snuiter, wil je dat niet inzien.
Racisme is
zo verderfelijk en verwerpelijk dat ik er een flink deel van de zomermaanden
voor over heb gehad om, samen met Paul Beloy, het boek Vuile zwarte klaar te stomen, over racisme in het Belgische
voetbal, maar ook ver daarbuiten. Ik weet niet of het dankzij ons boek is, dan
wel omdat de samenleving er op dit ogenblik gevoeliger voor is, dat het thema
de voorbije tijd wel vaker de media haalt. Zo ging KRC Genk-speler Leon Bailey
vorig weekend in discussie met z’n eigen fans: volgens z’n vader werd ie
bespuwd en racistisch bejegend, de supporters ontkennen dat. Het is niet aan
mij om hier partij te kiezen, maar het is goed dat het open en bloot besproken
wordt.
Meryame
Kitir, fractieleidster voor sp.a in de Kamer en zelf recent nog het mikpunt van
een aangebrande opmerking van Open VLD’er Luk Van Biesen, schreef een
opiniestuk voor De Morgen, waarin ze
opriep om racisme ook in het voetbal krachtdadiger aan te pakken. Zij deed dat
nadat uit een internationaal onderzoek was gebleken dat er in België in veertig
jaar tijd nauwelijks iets veranderd is: één op vijf profvoetballers krijgt hier
te maken met discriminatie op basis van ras, geaardheid of geloofsovertuiging,
waarmee we veel slechter scoren dan de ons omringende competities.
En dan was
er nog die ene supporter van het modale Racing Westmeerbeek, uit de Antwerpse
vierde provinciale, die ‘Bananenplukker’, ‘Zwarte aap’ en ‘Kruip terug in uw
boom’ had geroepen naar Kossi Lambrechts, een Belgisch-Togolese voetballer van
KFC Hallaar. Een agent in burger had dat opgemerkt en er een proces-verbaal van
opgesteld, het parket eist een geldboete van 1.800 euro, de rechter moet op 21
december oordelen. De dader heeft zich intussen verontschuldigd, al beweerde
hij dat ie enkel ‘Zwarte, doe eens niet zo belachelijk’ had geroepen.
Mijn hart
maakte een bescheiden vreugdesprongetje, tot ik de repliek van de raadsvrouw
van de dader las. Volgens haar was er geen sprake van racisme, kon ik in Het Laatste Nieuws lezen. “Hij
woonde de voetbalwedstrijd bij en ging volledig op in het spel. Mijn cliënt wou
meneer niet beledigen. Rond een voetbalplein worden wel vaker dingen geroepen
tegen spelers van vreemde origine. Gaan we hen dan allemaal voor de rechtbank
brengen?”
***
Ik liet de
woorden even bezinken en dacht: wat zou deze advocate repliceren als haar cliënt
een seksueel roofdier was geweest? “In een steegje worden wel vaker
vrouwen aangerand door verkrachters. Gaan we hen dan allemaal voor de rechtbank
brengen?”
Of een witteboordcrimineel.
“In de samenleving worden wel vaker sommen geld verduisterd. Gaan we hen
dan allemaal voor de rechtbank brengen?”
Een
moordenaar, misschien. “Er worden wel vaker moorden gepleegd, ook bij ons
in België. Gaan we dan alle moordenaars voor de rechtbank brengen?”
Doodrijder.
“Er gebeuren nogal veel ongevallen met dronken chauffeurs. Gaan we hen dan
allemaal voor de rechtbank brengen?”
***
Ja, ja, ja,
ja en ja. Zeer graag, ja. In een rechtsstaat moet recht worden toegepast.
Racisme is verboden, net als geweld, diefstal en dronken rijden. We moeten wat
meer de hakken in het zand durven te zetten, niet te tolerant zijn voor wie
zelf intolerant is, streng maar rechtvaardig zijn voor de daders, meeleven met
de slachtoffers. Advocaten moeten alle mogelijke rechtsmiddelen uitputten om
hun cliënten te verdedigen. De vraag is of wereldvreemdheid een van die middelen
hoort te zijn.
Paul Beloy & Frank Van Laeken, Vuile
zwarte. Racisme in het Belgische voetbal, Houtekiet, 19,99 euro.
