’t Is
vandaag precies 10 jaar geleden: 0110. 1 oktober 2006. Een gratis festival op
vier verschillende locaties (Antwerpen, Brussel, Charleroi en Gent),
georganiseerd door geëngageerde muzikanten (Tom Barman, Arno, Frederik Sioen),
‘voor verdraagzaamheid, tegen racisme, extremisme en zinloos geweld’. Tweeduizendenzes
was het jaar dat Hans Van Themsche zijn moordzuchtige raid uitvoerde in het
centrum van ’t stad, dat Joe Van
Holsbeeck vermoord werd voor een mp3-speler en dat Guido Demoor,
treinbestuurder, op de bus werd doodgeslagen door een stel jongeren. Maar ook:
één oktober was de zondag vóór de gemeenteraadsverkiezingen en er dreigde een
zoveelste extreemrechtse tsunami Vlaanderen te overspoelen.
Adamo, Arno,
Axelle Red, Clouseau, Daan, De Bruyne, dEUS, Granata, ’t Hof van Commerce, Thé
Lau, Lotti, Monza, Sioen, Tura, Vermandere, Verminnen. Iedereen die het hart
links droeg en enig maatschappelijk besef had, stond op een van die vier podia
het volk een geweten te schoppen, zij het dat het volk voor dat podium al lang
overtuigd was dat het een geweten had. Luc De Vos en Wannes Van de Velde waren
er ook nog bij, twee artiesten die ons intussen ontvallen zijn. Vlaams Belang
dacht dat de manifestatie uitsluitend tegen haar gericht was en organiseerde
van de weeromstuit een eigen festivalletje met Frank Galan, Vanessa Chinitor,
Salim Seghers, Wim Ravell en de broer van Helmut Lotti op de affiche, sterren
die de hele wereld ons benijdde en nog altijd benijdt. Toenmalig VB-voorzitter
Frank Vanhecke riep op om de 0110-artiesten te boycotten. ‘Ik koop hun platen
niet meer en ga ook niet meer naar hun concerten,’ riep hij. ‘Als onze kiezers
dat ook niet meer doen, dan zal ik ze geen ongelijk geven, integendeel.’ Láchen!
Het
tijdelijke effect was groot. Veel media-aandacht, veel sympathie, het succes
van Vlaams Belang werd niet afgeremd (de partij was in heel Vlaanderen
populairder dan ooit) maar een dijkbreuk in met name Antwerpen werd op het
nippertje vermeden. Janssens won van Dewinter. 33,5 procent van de stemmen
haalde Belang in de stad A, een op drie kiezers. Niet genoeg om de macht te
grijpen, genoeg om verontrust te zijn.
Als we ons
met de teletijdmachine tien jaar vooruit katapulteren moeten we nog altijd
verontrust zijn. Is er nog racisme in de samenleving? O ja. (Denk aan een
zaakvoerder die ‘makakken’ op een bestelbon schrijft.) Is er nog extremisme?
Wees gerust. (Of beter: wees ongerust!
Lees opnieuw de reacties op de dood van een 15-jarige Genkenaar met Marokkaanse
roots, begin augustus, en voel weer die diepe walging. Maar ook: denk aan de
religieuze fundamentalisten die per se hun 72 maagden willen bevlekken en daarom de vrije samenleving bedreigen.) Is er
nog zinloos geweld? Zeer zeker. De slachtoffers heten niet meer Oulematou,
Luna, Joe of Guido, maar hebben andere namen gekregen. Onverdraagzaamheid, het
is er meer dan ooit, en het valt steeds minder te verdragen.
Er is één groot
verschil met toen: er zijn dit jaar geen verkiezingen, er is dus blijkbaar geen
urgentie. Ook volgend jaar niet. Maar onze grondwet is in het gedrang, er wordt
met zware bijlen ingehakt op de pijlers van de rechtsstaat, bevolkingsgroepen
worden tegen elkaar opgezet (of doen daar zelf vrolijk en met veel plezier aan
mee) en naar het schijnt willen de Chinezen ons overnemen. Extremisten,
racisten en narcisten zijn aan de macht gekomen of kunnen dat zeer binnenkort
doen.
Eerlijk: ik
voel momenteel meer noodzaak aan zo’n 0110 dan tien jaar geleden. En ik voel
die niet alleen omdat ik een ietwat linksig
type ben, want ik ergerde me vorig weekend blauw aan de ‘linkse’ commentaren op
de tranen van Bart De Wever. Het was een afleidingsmaneuver, krokodillentranen,
een een-tweetje met de media, er is een groot acteur aan hem verloren gegaan,
slim gezien van die spindoctors. Dat is óók onverdraagzaamheid, zij het van het
zogezegd elitaire type.
Verdraagzaamheid
kan ons redden, een slogan hebben we al. Nu nog schoon volk vinden om het op
poten te zetten. Wat denk je, Tom Barman, Arno en Frederik Sioen, een bisnummer? Het is te
laat voor 0110, maar wat denk je van 2203, een jaar na je-weet-wel. Dit keer
zal ik er zijn. Beloofd.
