Ik dacht,
ik wacht nog een weekje om een genuanceerd standpunt over het Offerfeest af te
scheiden, en dan met name het rituele slachten van schapen. Maar de
actualiteit, die wacht niet. (Dus, nu toch weer ongenuanceerd: ik vind het niet
kunnen dat levende wezens worden geofferd om een opperwezen, profeet of heilige
schrift terwille te zijn. Ik vind dat barbaars en middeleeuws. Ik was heel even
de held van de tweevingerigen toen ik daarover tweette, omdat ze dachten dat ik
uitsluitend de moslims viseerde, maar ik had het ook over de Joden, die nóg
minder bereid zijn om hierover een dialoog aan te gaan. Ik vind het trouwens ook
niet kunnen dat dieren onverdoofd worden geslacht voor onze vleesconsumptie,
nadat ze bij leven al verwaarloosd en mishandeld werden.)
***
Ik dacht,
ik schrijf dan maar over al die jobs die verloren gaan bij multinationals en
die leiden tot kreten van paniek en verontwaardiging, terwijl het aantal
netto-jobs — volgens mensen die het kunnen of moeten weten — erop vooruit
blijft gaan. Het klinkt nu eenmaal spectaculairder om te melden dat
internationaal bedrijf X 500 mensen ontslaat, dan dat 200 lokale bedrijven elk
drie bijkomende werknemers in dienst hebben genoemen. Kwantiteit vinden we op
een of andere manier belangrijker dan kwaliteit, en dat geldt om een vreemde
reden des te meer in de media.
Overigens:
zullen we al die gunstmaatregelen om multinationals te paaien en hen te
overhalen hier, bij ons, te investeren nu eens parkeren bij de zotte ideeën en
expansieruimte gunnen aan bedrijven van hier? Niet uit een ‘Eigen volk
eerst’-reflex, maar wel omdat die lokale ondernemers in de eerste plaats aan
groei in eigen land denken en die multinationals België alleen maar zien als
een tijdelijk platform, tot ze elders méér gunstmaatregelen ontdekken en de
boel halsoverkop sluiten. Notionele interestaftrek? Een cadeau voor anderstalige
raden van bestuur en ceo’s die niet van plan zijn zich te hechten aan België.
Steek dat geld liever in de lokale economie, die is al broos genoeg. (Maar
hierover schrijf ik dus ook al niet uitgebreid, want toen wurmde een backbencher zich donderdagnamiddag op
het voorplan.)
***
Ik dacht,
ik lees het wel in de krant, wat er nu wel en niet gezegd is door Luk Van
Biesen, federaal parlementslid van Open VLD, na de tussenkomst van Meryame
Kitir, fractieleidster van de sp.a, over de gevolgen van de sluiting van de
fabriek van Caterpillar in Gosselies. Nou, dat viel dik tegen. Dat ging van ‘Ga
terug naar Marokko’ over ‘Dat ge dan maar terug naar Marokko gaat’ tot ‘Als die
mannen allemaal zo gespecialiseerd en performant zijn, dat ze dan naar Marokko
terugkeren en daar gaan werken.’
We hebben
geen privacy meer, als we een url intikken worden we prompt achtervolgd door
marketingacties die ons het beloofde land, euh, beloven (of onze gegevens
jatten, als we argeloos inloggen op een op het eerste gezicht betrouwbare
site), maar in het halfrond van onze democratie, het federale parlement, weten
we dus niet wat een kamerlid precies gezegd heeft. En wat niet. Dan moeten we
liplezers inschakelen, of voortgaan op gekleurde getuigenissen van buren.
Ik baseer
me dan maar even op een kort interview met Meryame Kitir in De Morgen, waarin ze zegt ‘Dat ze teruggaat
naar Marokko’ gehoord te hebben uit de mond van Van Biesen — die overigens
afwisselend ‘Van Biesen’ en ‘Van Besien’ genoemd wordt, vaak in hetzelfde
krantenartikel, nietwaar De Tijd?
Dat-ze-teruggaat-naar-Marokko. Dat kan dus best ook ‘Dat ze teruggaan naar Marokko’ kunnen geweest zijn, en
dan heeft Van Biesen gelijk dat hij niet Kitir persoonlijk viseerde, wat zijn
uitspraak allesbehalve minder erg maakt, integendeel. Begrijpelijk dat heer Van
Biesen — nog onder invloed van de pousse-cafés
van de uitgebreide lunch, die middag? — zich in allerlei bochten wrong in een
merkwaardige stukje televisie in Terzake,
waarin hij zich nogmaals uitgebreid verontschuldigde voor iets wat hij naar
eigen zeggen niet gezegd had. Ik weet niet hoe dat bij u zit, maar ik
verontschuldig mij nóóit voor dingen die ik niet gedaan heb. Ik ben niet gek. (Waarmee
ik niet wil insinueren dat Van Biesen dat wél is, het spijt me mocht u tot die
voorbarige conclusie komen na het lezen van voorgaande zin.) Het bochtenwerk
lag Van Biesen niet, hij raakte niet opnieuw op een recht stuk weg. Hij spinde
drieënhalve keer rond zijn as en reed dan in de verkeerde richting het circuit
weer op. Dan ga je onvermijdelijk botsen.
Als hij
‘dat ze teruggaat naar Marokko’ heeft gezegd, dan is dat een diepe belediging
voor Meryame Kitir, die 36 jaar geleden in Maasmechelen werd geboren. Dat Kitir
zijn excuses aanvaardde, was dan ook grootmoedig. Vergevingsgezindheid van
slachtoffers maakt altijd meer indruk dan verontschuldigingen van daders. Zeker
als die dader zoals in dit geval stamelend poogt met losstaande woorden
samenhangende zinnen te brouwen, iets waar hij niet in slaagde.
Als hij
‘dat ze teruggaan naar Marokko’ heeft gezegd, dan is dat een diepe belediging
voor al wie Marokkaanse roots heeft en in dit land woont, meestal dan nog met
de Belgische nationaliteit. Of je dat nu wilt of niet: mensen van bij ons. Daar
zitten goede zielen tussen, sympathieke mensen, maar ook doortrapte
slechteriken, religieuze fundamentalisten, terroristen zelfs. Maar wel: van bij ons. Als het algemeen, maatschappelijk
uitgangspunt wordt dat werklozen die een andere afkomst hebben dan maar werk
moeten zoeken in het land van hun voorouders, dan zijn we heel ver heen. Dan
voeren we meteen een aantal ziekelijke ideeën uit het vermaledijde zeventigpuntenprogramma
uit. Tel uit je winst, Vlaams Blok/Belang!
***
Van mij
moet Van Biesen niet hangen: noch letterlijk, noch figuurlijk. Dat is een
interne zaak van de Open VLD, die zullen zijn vleugels wel afknippen tegen de
volgende verkiezingen. Maar het moet voor de Van Biesens van deze wereld —
democraten die zich beroepen op ‘Ik ben geen racist maar…’, om vervolgens
verbaal loos te gaan tegen mensen met een andere huidskleur — duidelijk zijn
dat dit meerdere bruggen te ver is.
Ik lees
vandaag in verschillende kranten dat we nu tenminste alert reageren op racisme.
Dat we en masse in actie schieten om
Van Biesen & co terug te fluiten. O ja? Wat dan met al die stemmen die
vinden dat het allemaal nog zo erg niet was, wat Van Biesen zei, of die
meezingen met het blanke koor dat zopas ‘Dat ze dan teruggaan naar Marokko’
aanhief? Wat ik merk is allesbehalve eensgezindheid, maar eerder een toenemende
polarisatie. In de ene hoek: zij die racisme relatief vinden of zelfs best oké.
In de andere hoek: zij die racisme meer dan ooit willen bestrijden. Ergens in
het midden: de zwijgende massa. Het is niet omdat het nu opiniestukken regent
tégen de uitlatingen van Van Biesen, dat het probleem is opgelost. Tegenover
elke scherp veroordelende opinie staan twintig goedkeurende reacties op een lezersforum.
***
Ach, hij is
dan toch één keer in zijn politieke carrière trending geweest, die Luk Van
Biesen. Dat hij blijkbaar ook z’n verdiensten heeft als begrotingsdeskundige,
zijn we alweer vergeten. Zo gaat dat, met domme uitspraken. Ze klinken veel
luider dan al dat stille werk in een muf bureau. Nóg luider klinkt de maatschappelijke veroordeling, ongenuanceerd en grof verwoord. Als hij daar niet tegen kan,
dat hij dan teruggaat naar Kraainem.
