Het spijt
me. Excuses. Oeps, zo bedoelde ik het niet. Mijn fout, sorry. Vergeef het me.
Ik neem de schuld op mij. Verdomme, dat had ik zo niet mogen zeggen.

Woorden die
ik niet graag gebruik, maar die ik geregeld in de mond of de pen neem, en dan
nog veel te weinig. Sorry seems to be the
hardest word wist Elton John vele jaren geleden al. Voor elke keer dat ik
me verontschuldig is er minstens één keer dat ik dat niet deed maar had moeten doen. Vergissinkjes,
foutjes, stommiteitjes. De verkleinwoorden geven het al aan: zelden zit er een
Grote Fout bij, mijn leven zit vol uitspraken en gebeurtenissen waar ik kort
daarna of veel later spijt van krijg. Dat van u ongetwijfeld ook, want zo is
het leven nu eenmaal. Niemand, zelfs Lynn Anderson niet, heeft ons ooit een
rozentuin beloofd, dus moeten we het stellen met vallen, opstaan, weer vallen,
weer opstaan, in de hoop dat we naarmate de jaren vorderen vaker recht staan
dan dat we op de grond liggen.

***

Voetbaltrainers
maken voortdurend foutjes en fouten. Toch hoor je hen altijd naar een andere
oorzaak zoeken. Intern: mijn spelers hebben mijn briljante tactische
richtlijnen niet tot in de puntjes uitgevoerd, de sukkels. Extern: de
wedstrijdleiding liet weer te wensen over, dat hebben jullie toch ook gezien,
blinde journalisten? Heel zelden zegt een trainer: dju, die tactiek was fout,
’t is mijn schuld. Hij weet: in deze samenleving is toegeven dat je fout zat
een zwaktebod. Wie weet denkt mijn voorzitter wel dat ik de job niet aankan? En
dat de scheidsrechter in de fout ging, dat was toch duidelijk? (Ja, scheidsrechters
en lijnrechters maken er een zootje van in de Belgische competitie. Te veel
richtlijnen, te vaak nieuwe instructies, te rigide. De Belgische arbitrage
verhoudt zich tot de arbitrage in de Champions League, zoals One Direction zich
verhoudt tot The Beatles. Het is ook muziek, naar het schijnt.)

***

CEO’s
vergissen zich nooit. Naar het schijnt zitten er veel psychopaten aan de top
van onze bedrijven. Dat zou veel verklaren: psychopaten hebben nooit ongelijk.
Andere managers likken naar boven en trappen naar beneden. Kloppen de
zakencijfers niet? Het ligt aan de uitvoerders op de werkvloer. Domoren. Weg
ermee. Heel soms ligt het aan de algemene strategie, zeker als ze weten dat de
stoel van de grote baas wankelt en de tomeloze ambitie het haalt op het gezond
verstand. Maar vergissen? Nee, nooit, ik toch niet?!

***

Politici,
ach.

Voor de
aardigheid zocht ik deze week een vier jaar oud opiniestuk van huidig minister
van Financiën Johan Van Overtveldt op. Terug naar 9 januari 2012 op knack.be.
Titel: ‘Begroting zet regering Di Rupo met de billen bloot’. Enkele flarden opiniërend
proza: ‘De prognoses raken kant noch wal en de becijfering van de maatregelen
is voorgekleurd gokwerk’. ‘De striemende kritiek die de regering di Rupo I moet
slikken komt van twee kanten. Enerzijds de Europese Commissie en anderzijds het
Rekenhof geven de regering zwaar lik op stuk’. ‘De regering belooft nu aan de
Commissie een bevriezing van de uitgaven maar zegt niet hoe en voor welke
uitgaven ze dat gaat doen’. ‘Het valt onmogelijk concreet te becijferen op
basis van het document van het Rekenhof hoeveel de regering finaal zal tekort
komen omdat men de maatregelen niet of met grote vooringenomenheid becijferd
heeft. Vast staat evenwel dat de begrotingscontrole van februari een erg zware
klus wordt, hetzij om de nodige correcties door te voeren, hetzij om te
trachten de realiteit te verdoezelen’.

Vervang in
de vorige citaten ‘Di Rupo’ door ‘Michel’ en ‘februari’ door ‘maart’ en de
tekst zou deze week geschreven kunnen zijn, maar dan allicht niet door Van
Overtveldt. Dat wijst op een paar dingen: a) het is niet zo makkelijk om een
begroting op te maken, b) het is heel makkelijk om langs de kant te staan
roepen dat het slecht gaat, c) dankzij het internet kun je geen hoogdravende kreten
meer slaken die niet later als een boemerang kunnen terugkeren, en d) er is een
groot verschil tussen hoofdredacteur zijn van een weekblad en nationaal
cijferwerk.

Heeft Johan
Van Overtveldt zich verontschuldigd voor dit begrotingstekort, dat ergens
tussen de 2 en 3,2 miljard euro zal liggen? Heeft zijn partij, de N-VA, zich al
verontschuldigd omdat de fetisj van het Heilige Begrotingsevenwicht eerst werd
losgelaten tot 2018 en nu waarschijnlijk over de volgende verkiezingen (2019!)
wordt heen getild? Hebben vorige regeringsleiders en ministers van Financiën en
Begroting zich ooit verontschuldigd voor het ontstaan van én het verder
vergroten van het tekort? Wat denkt u? Nee, dus.

Als het op
verantwoordelijkheid nemen aankomt, ligt ‘de kracht van verandering’ erin dat de
grootste partij van dit land net doet als al haar voorgangers, voetbaltrainers,
CEO’s en managers: het is de schuld van de anderen. Het was al de schuld van de
sossen (en al zeker van de PS), de vakbonden, Merkel en de veel te lakse
Europese leiders, nu is het de schuld van de administratie en, ja, waarom niet,
van de mensen. We hebben cadeaus gekregen en die ook aanvaard. Eigen schuld,
dikke bult. Waarom is er niet een van die ministers die toegeeft dat hij/zij zich
vergist heeft? Waarom is het zo moeilijk om fouten te zien en die proberen recht
te zetten? Waarom rijden de mensen die het land moeten leiden al vele decennia
tegen een razend hoge vaart in een doodlopende tunnel die op instorten staat?
Waarom? Waarom zegt de kopman van de populairste partij niet, in een taal die
hem lief is: ‘Mea culpa’?

***

Ik had het
een paar dagen geleden nog met enkele collega-twitteraars (excuus, ik weiger het
verschrikkelijke ’tweeps’ te gebruiken) over Belgische politici die zich in het
verleden publiekelijk hadden verontschuldigd. We kwamen uit op een rond getal.
Nul. Hooguit was er een Frank Vandenbroucke die tot voortschrijdend inzicht was
gekomen en als gevolg daarvan andere voorstellen begon te doen. Hij zei niet
‘Sorry’, maar ageerde wel zo, wat uiteindelijk nog belangrijker is.

Een politicus
die zich verontschuldigt, zou die populairder of minder populair worden,
vroegen we ons in die conversatie af. Juichen de kiezers eerlijkheid toe of
straffen ze fouten af? Ik denk: op korte termijn zal die politicus boeten, op
langere termijn zal zijn geloofwaardigheid stijgen. Maar wie zit te wachten op
de lange termijn, als er bij de volgende verkiezingen gescoord moet worden?

De
politicus die oprecht zegt ‘Dit had ik beter moeten doen’ en ‘Zo zou ik het in
de toekomst willen aanpakken’ zou de volgende keer wel eens mijn stem kunnen
hebben. Als hij voor de rest ook deugt en zijn partij een aanvaardbaar
programma heeft, uiteraard.

***

Sorry dat
ik ook deze zaterdagmiddag een stukje van uw kostbare tijd heb geroofd. Mea maxima culpa.