Ik stoorde me van de week aan een recensent die zich had
gestoord aan MiLonga, de nieuwe
dansvoorstelling van Sidi Larbi Cherkaoui. MiLonga
is Cherkaouis hoogst eigenzinnige interpretatie van de tango, één van de
voornaamste Argentijnse exportproducten. De recensent gaf het stuk vier sterren
voor spektakel en nul voor inhoud. Boven het artikel stond ‘Toeristenval in de
theaterzaal’ en in het artikel had hij het over een ‘onbedoelde parodie op de
authentieke tango’.
Nu heb ik sowieso al een (volgens mij) gezond wantrouwen in
de mening van kunst- en cultuurrecensenten – deels omdat ik denk zoniet-alles-dan-toch-wel-veel
zelf beter te weten (excuses, daarvoor), deels omdat veel recensenten in de
eerste plaats voor en over zichzelf schrijven – maar nu ging dat wantrouwen
over in ergernis. Nog vóór ik het stuk had gezien, nota bene. Maar goed, na
donderdagavond in deSingel heb ik wel het recht om er een mening over te
hebben. En mijn oordeel is hetzelfde als mijn vooroordeel: MiLonga is weer een onvergetelijk spektakel.
In vele moderne dansvoorstellingen zit een boodschap. Als je
die niet vat, kan je er onmogelijk van genieten. Bij Cherkaoui lukt dat wel,
want zijn boodschappen zijn duidelijk. Niet altijd even subtiel, da’s juist, maar
ze bieden tenminste het voordeel van de herkenbaarheid. Bovendien: zelfs als je
de boodschap niet door hebt, blijft
er nog altijd een visueel en auditief aantrekkelijk schouwspel over. Cherkaoui betokkelt
altijd verschillende zintuigen. Dans, film en muziek vloeien harmonieus in
elkaar over, maar soms botsen ze ook.
Dat is in MiLonga
niet anders. Wervelend is een understatement, in dit geval. Natuurlijk wijkt de
choreograaf af van de traditionele tango, zoals je die in Buenos Aires nog kunt
zien (als je tenminste bereid bent af te wijken van de platgetreden paden die
je naar de talloze toeristenvallen leiden). De tango is de meest sensuele dans
die je je maar kan inbeelden: twee lichamen die een spel van aantrekken en
afstoten spelen, twee paar priemende ogen die elkaar uitdagend aankijken, statig,
theatraal, monumentaal, uitdagend, spannend, hoekig, weerbarstig, plagend (en
ik verzin op eenvoudig verzoek nog vijftig extra adjectieven) en dat alles toon
gezet op opzwepende muziek. Tango is passie. Tango is ‘lenige liefde’, om
Herman De Coninck even in het spel te betrekken. Tango is een paringsdans,
zonder de onvermijdelijke daad die erop volgt. Ook MiLonga is dat allemaal.
Sidi Larbi Cherkaoui – zoon van een Marokkaanse vader en een
Belgische moeder, homo, Antwerpse polyglot – zuigt alle denkbare invloeden op
als een spons en probeert er vervolgens het beste van twee werelden van te
maken. Doorgaans slaagt hij daar nog in ook. Als hij naar Buenos Aires trekt om
de tango te bestuderen, doet hij dat niet om er daarna Rank Xerox-gewijs een ordinaire
kopie van te maken, maar om er – met heel veel respect voor het origineel – een
eigen draai aan te geven. Wil je de originele tango bewonderen: ga naar
Argentinië. Wil je een door de tango geïnspireerde moderne dansvoorstelling
zien: ga dan naar MiLonga.
En voor diegenen die dit een parodie op de authentieke tango
noemen: dit is de westerse visie van Cherkaoui op de tango, waaraan hij
elementen van moderne dans toevoegt. Dit is Tango 2.0. Een goeie en
onbevooroordeelde recensent zou dat begrijpen.
