Zondag viel het doek over Salamander, maandagavond namen we afscheid van het dorp Ransegem
uit Met man en macht. Twee
prestigieuze Vlaamse fictiereeksen die veel kijkers bereikten voor
respectievelijk één en VIER en die veel aandacht in de media genereerden. De
teneur was meestal positief. Vooral de acteerprestaties oogstten veel lof. Nochtans waren er heel wat hiaten in de scenario’s.
***
Salamander was volledig opgebouwd rond
een complottheorie; achter de schermen trekt een groep machtige rechtse,
anti-democratische en puissant rijke bankiers en zakenlui aan de touwtjes.
België wordt de facto bestuurd door de lobbygroep Salamander, die tijdens de Tweede
Wereldoorlog is ontstaan.
Nu ben ik zelf niet vies van complottheorieën en wil ik best
geloven dat ons land niet alleen gerund wordt door democratisch verkozen
vertegenwoordigers van het volk, maar in Salamander
reikt het complot wel bijzonder ver. Zó ver, dat de ongeloofwaardigheid niet
alleen om de hoek loert: ze staat gewoon midden op straat. Uiteraard is dit
fictie en mag je in fictie gerust een loopje nemen met de waarheid, maar met
zulk gevoelig onderwerp – in een land dat de Bende van Nijvel heeft gekend – moet
je natuurlijk wel een bepaald realiteitsgehalte overeind houden. Dat gebeurt in
Salamander hoegenaamd niet.
Bovendien ‘geloof’ ik de personages niet. De in de pers zo
geroemde acteerprestaties vond ik in het beste geval matig, in het slechtste
geval ronduit irritant. Filip Peeters teert in zijn carrière al jaren op een
paar goedgemikte ‘Godverdomme’s en op een wat groezelig voorkomen. Jo De Meyere
gebruikt exact dezelfde gelaatsuitdrukkingen en manier van praten als in Heterdaad. In beide gevallen mag je gerust van overacting gewagen.
Dat valt des te meer op met een scenario dat aan alle kanten rammelt als een oude
stootkar. Ik bleef wel kijken naar Salamander
– de spanningselementen zorgden ervoor dat je de ontknoping toch wilde zien –
maar ik zou de reeks niet gemist hebben, mocht ik op zondagavond iets nuttiger
hebben gedaan.
***
Met man en macht
begon heel realistisch. Een kleine gemeente, met zijn op inteelt lijkende
politieke zeden en gewoonten, waar een partijprogramma ondergeschikt is aan
graag gezien worden en op het juiste ogenblik een pint trakteren aan je
kiezers, dat kennen we allemaal wel. In tegenstelling tot Salamander – waar het Grote Complot op de achtergrond loert – telde
in Met man en macht vooral het Kleine
Gebaar. Soms zó klein, dat het tempo van de reeks eronder ging lijden. Dit was
bij momenten wel héél trage televisie.
De cast was ronduit indrukwekkend. Ook hier werd aan
overacting gedaan, maar dan wel soms zo ver over
the top dat het terug aanvaardbaar werd. Wie Jan Decleir in de
slotaflevering A far l’amore comincia tu
van Raffaella Carra zag imiteren, mét blonde pruik en glitterjurk, heeft zich
weer voor een tijdje verzoend met kitsch en glitter. Het acteursgezelschap van Met man en macht verhield zich tot die
van Salamander, zoals FC Barcelona
zich verhoudt tot Sporting Anderlecht.
En toch… Terwijl je de vorige zeven afleveringen
voortdurend het gevoel kreeg dat dit wel eens kon gebaseerd zijn op een
waargebeurd verhaal of op waarheidsgetrouwe elementen, werd dat realiteitsgevoel in het slotkwartier volledig
verknald. In de tv-studio van de regionale zender stonden de dochter van de
overleden burgemeester – lijsttrekster voor het kartel N-VA/CD&V – en haar
schoonbroer – lijsttrekker voor Gemeentebelangen (een nieuwe partij bestaande
uit sp.a en OpenVLD) – tegenover mekaar. Dat ze kortstondig minnaars waren
geweest, tot daaraan toe: in de liefde en zeker in de seks telt politieke kleur
zelden mee. Maar dat ze dat ook nog eens live op televisie uitsmeerden én uitvochten
is een plotwending die heel erg op lijkt op gebrek aan inspiratie van de
scenarioschrijvers, Tom Van Dyck en Tom Lenaerts.
Alsof ze plots beseften: oei,
we zitten in de laatste aflevering, we hebben nog dringend een ontknoping nodig
en we hebben nog maar een kwartiertje om die in uit te smeren. En dus werd alle
realisme van de vorige zeveneneenhalf uur overboord gegooid en kreeg je een
even abrupt als van de pot gerukt einde. Op Twitter zagen sommigen er zelfs een
cliffhanger in voor een tweede reeks,
maar van Woestijnvis weet je ondertussen: dit wás het. Er komt geen vervolg.
***
Salamander zal ik
snel vergeten zijn. Van Met man en macht
koester ik een aantal prachtige scènes. Maar dat slotakkoord zorgt ervoor dat
ik het geen memorabele tv-serie zal vinden. Dat is verdomd jammer.
