(Deze ‘Bankzitter’ verscheen maandag 2 september in De Standaard.)

Het Anderlecht van Kompany won zónder Kompany voor het eerst, tegen Standard. In Club-Genk was er geen winnaar, op de vooravond van het afsluiten van de transferperiode. Het was de meest lucratieve zomer ooit voor onze clubs. Tegenover uitzonderlijk hoge uitgaven, stonden nóg hogere inkomsten.

O ironie. De eerste wedstrijd dat Vincent Kompany niet aan de aftrap stond van een wedstrijd van Anderlecht, won zijn jonge elftal. De speler was afwezig, de manager zat aan de beelden te zien af en toe luid en duidelijk in het oor van hulptrainer Jonas De Roeck. Mag niet, maar wie kan het bewijzen? In een al bij al matig duel wilde Anderlecht de overwinning net iets meer dan Standard.

In Brugge stonden onze twee Champions League-vertegenwoordigers tegenover elkaar, in een intense wedstrijd met twee gezichten: KRC Genk speelde pas na de rust mee. De 1-1 was wel terecht. Bij de twee doelpunten volgde na het gejuich een aarzeling, omdat de scheidsrechter de wijsvinger op het oortje hield om te luisteren naar de videoreferee. Dat de VAR tegenwoordig bijna bij elk doelpunt van zich laat horen, geeft aan dat het systeem niet correct gebruikt wordt. Het moet gaan om ‘clear errors’, niet om twijfelgevallen. Op deze manier wordt de beleving in een stadion en op het veld naar de filistijnen geholpen.

Pro Money League

Straks om middernacht wordt de transferzomer 2019 afgerond. Heel wat clubs zijn nog in onderhandeling. Pakt Anderlecht op de valreep uit met een nieuwe spits, ja of neen? Verliest landskampioen Genk in deze ultieme uren topschutter Ally Samatta of Sander Berge? Voor de juiste prijs kan veel. We moeten dus voorzichtig blijven met eindconclusies, al zien we op zondagavond, achtentwintig uur voor het afsluiten van de markt, enkele interessante tendensen.

Dankzij de gespecialiseerde website transfermarkt.com leren we dat de zestien eersteklassers op dit ogenblik samen 492 kernspelers tellen, dat zijn er meer dan dertig gemiddeld. Er lopen vandaag op training dus nog wat overbodige jongens, de Adrien Trebels van deze wereld.

De totale marktwaarde van alle voetballers in de Jupiler Pro League wordt geschat op 764,05 miljoen. In de zomer van 2009 bedroeg die opgetelde marktwaarde nog 424,5 miljoen. In tien jaar tijd zijn de spelers in de Belgische competitie dus maar liefst tachtig procent meer waard geworden. Dat is opmerkelijk. Ter vergelijking: in de Nederlandse Eredivisie is de waarde van de spelers in diezelfde periode iets meer dan veertig procent gestegen. Al ligt de reële transferwaarde van álle Eredivisie-voetballers nog een pak hoger dan bij ons: 928,8 miljoen euro.

België telt weer mee

Op financieel vlak waren het mooie maanden voor de meeste clubs. Er werden spelers voor recordbedragen verkocht én gekocht. In de Top 10 aller tijden van uitgaande transfers staan vier spelers die deze zomer verhandeld werden, in de Top 10 van inkomende liefst zeven. Op één Zinho Vanheusden, door Standard voor 12,6 miljoen euro weggehaald bij Inter, in de wetenschap dat die club hem over een paar jaar voor veel meer geld zal terugkopen. Financial Fair Play omzeilen, heet dat. Onder meer dankzij deze transactie kon Inter Romelu Lukaku halen.

Voorzichtige conclusie: België telt weer mee. Club Brugge spande de afgelopen maanden de kroon. Tegenover 23,4 miljoen transferuitgaven stonden 62,2 miljoen inkomsten. Winst: 38,4 miljoen, al zal de Colombiaanse defensieve middenvelder Eder Balanta van FC Basel dit bedrag allicht nog negatief beïnvloeden. Hij komt omdat Victor Wanyama níet komt.

Ook KRC Genk boerde goed door de verkoop van Trossard en Malinovski: 10,5 miljoen transferwinst. Zelfde tendens maar bescheidener bij Standard: 4,4 miljoen in het groen. AA Gent, naar goede jaarlijkse gewoonte: + 3,6 miljoen. Anderlecht: + 4,9 miljoen, vooral dankzij de definitieve overgang van Leander Dendoncker naar Wolverhampton, dat hem vorig seizoen huurde met een verplichte aankoopoptie, nog zo’n financieel trucje om de regels weg te lachen. Van de Top 6 van vorig seizoen gaf alleen Antwerp tot nog toe meer uit dan het ontving, al is 2,2 miljoen nu niet onmiddellijk een riskant bedrag. Tot zondagavond werd er 221,9 miljoen euro (een record) geïncasseerd en 135,9 miljoen (record) uitgegeven, resulterend in 86 miljoen winst (ook een record).

Rode Duivels keren terug

Twee opvallende vaststellingen tot slot. Eén, Club Brugge neemt een steeds grotere voorsprong op de concurrentie. Het verkocht Wesley (25 miljoen) en Danjuma (18) voor recordbedragen. En via een slimme scouting haalde het David Okereke in de Italiaanse tweede klasse en Simon Deli in Tsjechië. De komst van Simon Mignolet duidt dan weer op het positieve imago van de club. Dat Club Hans Vanaken heeft kunnen behouden – naar verluidt voor een loon dat past bij subtoppers in grote buitenlandse competities – getuigt van langetermijnvisie en ambitie. Als dat nieuwe stadion ooit gebouwd wordt, zal Club nauwelijks nog bij te benen zijn in België.

Ook bij KRC Genk profiteren ze al enkele jaren van het knappe werk van het scoutingapparaat. De landskampioen haalt jonge spelers voor relatief hoge bedragen, omdat het weet dat het hen over een paar jaar voor nog veel meer geld zal kunnen verkopen. Het enige zakelijke model dat in België overeind blijft. Veel slimmer dan je transferbeleid in handen te geven van één makelaar, zoals dat jarenlang werd toegepast bij Anderlecht. Kiezen voor Mogi Bayat, is kiezen voor de korte termijn. Alleen híj wint daarbij.

Tweede opmerkelijk feit: Rode Duivels die terugkeren naar eigen land. Vincent Kompany blijft dé stunttransfer, ook al dateert die al van eind vorig seizoen. Los van de positieve vibes die zijn komst teweegbracht, blijft de vraag of het aantrekken van manager-Kompany een even geslaagde transfer zal blijken als die van speler-Kompany, ongetwijfeld een van de betere voetballers die hier rondloopt. Minder bedenkingen zijn er rond Simon Mignolet: die heeft nog een vijftal seizoenen op Belgisch topniveau voor de boeg. Maar hoe zit dat met die andere (ex-)Rode Duivels, Nacer Chadli, Kevin Mirallas en Steven Defour? Voor Chadli en Mirallas is het zelfs de eerste kennismaking met voetballen in de Belgische eerste klasse. Dat zij in de nadagen van hun carrière voor Belgische centen kiezen, kan alleen maar goed zijn voor onze competitie.

Duurste transfers uit (in miljoen euro)

1. Youri Tielemans (Anderlecht-Monaco) – 2017                  26,2

2. Wesley (Club-Aston Villa) – 2019                                      25,0

3. Marouane Fellaini (Standard-Everton) – 2008                  21,8

4. Leandro Trossard (Genk-Brighton) – 2019                       20,0

5. Aleksandar Mitrovic (Anderlecht-Newcastle) – 2015       18,5

6. Arnaut Danjuma (Club-Bournemouth) – 2019                 18,0

7. Sergej Milinkovic-Savic (Genk-Lazio) – 2015                     18,0

8. Wilfred Ndidi (Genk-Leicester) – 2017                              17,6

9. Moussa Djenepo (Standard-Southampton) – 2019          15,7

10. José Izquierdo (Club-Brighton) – 2017                            15,0

Duurste transfers in (in miljoen euro)

1. Zinho Vanheusden (Inter-Standard) – 2019                     12,6

2. Nicolae Stanciu (Steaua-Anderlecht) – 2016                     9,7

3. Michel Vlap (Heerenveen-Anderlecht) – 2019                8,0

4. David Okereke (Spezia-Club) – 2019                                8,0

5. Bubacarr Sanneh (Midtjylland-Anderlecht) – 2018           8,0

6. Simon Mignolet (Liverpool-Club) – 2019                         7,0

7. Theo Bongonda (Zulte Waregem-Genk) – 2019              7,0

8. Sven Kums (Watford-Anderlecht) – 2017                          6,5

9. Paul Onuachu (Midtjylland-Genk) – 2019                         6,0

10. Kemar Roofe (Leeds-Anderlecht) – 2019                       6,0

Clubs boeken winst op de transfermarkt (in miljoen euro)

1. Club Brugge                        38,8

2. Genk                                   10,5

3. Zulte Waregem                  6,0

4. Waasland-Beveren            5,9

5. Charleroi                             5,5

6. Anderlecht                          4,9

7. Standard                             4,4

8. STVV                                   4,0

9. Gent                                   3,6

10. Moeskroen                       2,9

11. Eupen                               1,5

12. KV Oostende                    0,5

13. KV Mechelen                    0,1

14. KV Kortrijk                        0,0

15. Cercle Brugge                   – 0,5

16. Antwerp                           – 2,2

Transferwinst in Europese competities (in miljoen euro)

1. Eredivisie (NL)                   252,9

2. Liga NOS (P)                       206,4

3. Ligue 1 (F)                          203,5

4. Championship (UK)            150,6

5. 2.Bundesliga (D)                 92,6

6. Jupiler Pro League (B)       86,0

7. LaLiga2 (E)                          75,4

8. Ligue 2 (F)                          74,8

9. Bundesliga (A)                    68,9

10. Serie B (I)                          62,9

Big spenders (meeruitgaven na aftrek transferinkomsten)

1. Premier League (UK)          – 755,5

2. Serie A (I)                           – 321,2

3. LaLiga (E)                            – 288,4

4. Bundesliga (D)                   – 168,5

5. Premier Liga (R)                 – 144,9