“March
29th, 2027 — Theresa May brings a single page of her Brexit deal before
Parliament. DUP confirm they will vote the page down as they’re not happy with
the font size.”

***

Zelfspot is een Britse
deugd, zelfs in uiterst warrige tijden. Ik vond dit grapje terug op de
Twitter-account van Have I got news for
you
, de satirische BBC-nieuwsshow die momenteel niet op antenne is, maar
wel via andere media het nieuws in een nóg lachwekkender jasje steekt. Volgende
vrijdag beginnen de tv-uitzendingen opnieuw: tien uur ’s avonds op BBC One.
Aanrader.

(Nog een
tweet van diezelfde account om het af te leren: “As Theresa May ‘chops her
deal in half’ in order to get it in front of Parliament, some suggest chopping
it several more times and then setting fire to it.”)

De grapjurken die de
account van HIGNFY (afkortingetje
voor de fans) beheren, schrijven ‘Parliament’ vooralsnog met een hoofdletter,
terwijl een kleiner dan kleine ‘p’ gepast zou zijn. (Ze schrijven zelfs ‘brexit’ met een hoofdletter, ook al volstaat een kleine ‘b’.) De Britse politiek werd
drie jaar geleden gekaapt door een stel brulboeien-met-achterban die het
typische gedrag van pyromanen vertoonden: je steekt de boel in de fik en
vervolgens loop je hard weg, om op de hoek van de straat halt te houden, genietend
van het vurige spektakel dat je hebt veroorzaakt. Dat knetteren en knisperen
klinkt als muziek in hun oren. Het laaft hun zieke brein. Pyromaan begint niet
toevallig met de letter ‘p’, net als parlement en populist.

Het toneelstuk dat een
of andere ‘Shakespeare van de Lidl’ — het moet niet altijd den Aldi zijn — heeft geschreven en dat tegenwoordig bijna
dagelijks wordt opgevoerd, niet zoals gebruikelijk in een theaterzaal in de
West End, maar in het plechtstatige Palace of Westminster, houdt ons allen
bezig. Wij kunnen er eens om lachen, als we weer een episode op tv zien
passeren. De Britse parlementsvoorzitter John Bercow is intussen bekender dan
onze eigen parlementsvoorzitters, hoe hard Siegfried B. en Jan P. ook hun best
doen om op te vallen. Misschien moeten ze wat vaker ‘Order! Ooooooorder!’ roepen. Of moeten ze hopen dat de populisten
de boel ook bij ons versjteren. Niet dat ze hier hun best niet doen, de
patjepeeërs, maar hun pogingen verzinken in het niet bij wat Nigel Farage en
Boris Johnson uitrichten aan de overzijde van de Noordzee. Om nog maar te
zwijgen van de hoogmoed van voormalig premier Cameron, toen hij dat vermaledijde
referendum van 23 juni 2016 uitschreef, met in het achterhoofd ‘Triumph! Triiiiiiiumph!’, terwijl het
volk antwoordde met ‘Disorder!
Disoooooorder!’

***

Wat zich nu al drie
jaar afspeelt in het allesbehalve Verenigd Koninkrijk geeft prima aan wat er gebeurt
wanneer populisten het laatste woord krijgen. Niet dat er bij ons geen
populisten rondlopen (lijst op eenvoudig verzoek verkrijgbaar), maar het lot
van een land in handen leggen van met desinformatie overspoelde en sowieso al weinig
geïnteresseerde burgers is iets wat we hier nog niet hebben meegemaakt.

Verkiezingen, zegt u?
Klopt gedeeltelijk. Een gevolg van stemrecht zonder opkomstplicht? Ook waar,
want de jongere Britten die in 2016 met een gerust gemoed dachten dat ze niet hoefden
deel te nemen aan het referendum, hebben daar nu dik spijt van. Overdreven mediatisering
van scabreuze uitspraken van megafoonpolitici? Zeer zeker, lees uw krant en u
vindt wel wat dingetjes terug.

En toch… Ik maak me
sterk dat wat nu in Groot-Brittannië gebeurt, bij ons voorlopig onmogelijk is. Dat
heeft te maken met ons parlementaire systeem. Onwerkbaar, zeggen steeds meer
mensen, maar net die ingewikkelde, ietwat kafkaïaanse, op lichtjes
compromitterende compromissen gestoelde structuur zorgt ervoor dat extremisten
nog enigszins aan de leiband worden gehouden. Onze eigen Farage — ja, ik kijk
naar u, Jean-Marie D. — is niet veel meer dan een hofnar, die iets te vaak een
microfoon voor de neus geschoven krijgt, dat wel, maar die voor de rest toch
vooral wordt behandeld als wat hij is: een curiosum. Dan is een Farage veel
gevaarlijker, wat ook gebleken is. En een onverbeterlijke opportunist als Boris
Johnson heeft maar één ultiem doel: premier worden. Ten koste van alles. Dat
hij daarvoor zijn land de dieperik moet insturen, is in zijn hoofd hooguit collateral damage. Johnson is de gids
die zijn volk naar de ravijn leidt, hen dan aanspoort om nog een laatste stap
voorwaarts te zetten en dan wegrent van de dramatische scène.

***

Boris Johnson is een
verder verleden een paar keer te gast geweest in Have I got news for you, waar hij dan op de korrel werd genomen
door de vaste panelleden. Zeg maar: hij werd vierkant uitgelachen. Hij lachte
schaapachtig mee, poneerde iets semi-grappigs als repliek en dacht vooral: weer
aan populariteit gewonnen. Populisten zeggen domme dingen, maar ze zijn slimmer
dan u denkt. Nodig ze dus niet uit in tv-shows, in het parlement en in uw
woonkamer, want voor u het goed en wel beseft staat de boel in lichterlaaie.

Hoed u voor mensen die
zeggen dat zij zeggen wat u denkt, want zij kennen u niet, hebben niet de
minste interesse in u, willen alleen uw stem, eens om de zoveel jaar.

Hoed u voor politieke
opportunisten.

Hoed u voor volksvreemde
populisten.

Kijk naar HIGNFY!