Om de twee jaar kun je er begin juli je klok
op gelijk zetten en ook nu is het weer zover: de Rode Duivels hebben hun
achtste finale op een groot toernooi gewonnen en – naast de oprechte blijdschap
van zowat iedereen die iets met voetbal heeft – valt het gezeur aan beide
kanten van het spectrum op. Van ‘Hoera, nu kan niemand ons nog fstoppen’ tot
‘Het was maar tegen…’. Ik behoor beroepshalve eerder tot de laatste
categorie, die zegt dat net als de naïeve Amerikanen en de slappe Hongaren de
overmoedige Japanners geen goede waardemeter zijn. Wel van de mentale en
tactische weerbaarheid van de nationale elf, niet van wat ze nu werkelijk
vermogen op zo’n groot toernooi. Eruit liggen na een kwartfinale tegen Brazilië
is een realistische mogelijkheid, en dan weten we dat deze Gouden Generatie
nooit wereldkampioen zal worden. Zich kwalificeren betekent: het kan. Het is in
elk geval nu of nooit, want over vier jaar is zowat de helft van dit elftal met
voetbalpensioen of uitbollend.
***
De successupporters denken dat we nu iedereen
aankunnen. (Ze hebben gelijk, maar om de verkeerde redenen: we kunnen technisch
alle potentiële tegenstanders aan, maar niet omdat we een half mirakel hebben
verwezenlijkt tegen Japan, het nummer 61 op de wereldranglijst.) De zeurpieten
waarschuwen voor tactische tekortkomingen. (Ze hebben gelijk, maar ze vergeten
dat tactiek samenhangt met beschikbare spelers en ingeoefende patronen: de
tactiek helemaal overboord gooien zal eerder voor onrust dan voor zekerheid
zorgen.)
Een bekend voetbalcommentator en -presentator
tweette dadelijk na de wedstrijd “Bon @BelRedDevils Genoeg naïef
verdedigd. Opstelling tegen Brazilië. Courtois; Meunier, Alderweireld, Kompany,
Vermaelen, Vertonghen; Witsel, De Bruyne, Fellaini; Hazard, Lukaku. Anders
krijgen we er 7 binnen. ZEVEN.” Ik word daar eerlijk gezegd een beetje
nerveus en bijna moedeloos van, van die typisch Belgische underdoghouding.
Want, bekijk even die 5-3-2, met – doelman inbegrepen – acht spelers die een
verdedigende opdracht zouden meekrijgen. Dat is hetzelfde als zeggen: Brazilië,
kom maar af, om dan na negentig minuten vast te stellen dat we het weer net
niet gehaald hebben. 1-0, een floddergoal. Ach ja, ze hebben toch hun best
gedaan… Dat komt erop neer dat we teruggrijpen naar de tactiek van wijlen
Raymond Goethals: met z’n allen voor de eigen pot gaan liggen en hopen dat we
er op de counter eentje kunnen binnen tikken. En stoemelings. Dat is zo hemeltergend laf, dat ik vrijdagavond niet
eens zou willen kijken.
Als de voorbije wedstrijden iets hebben
aangetoond, is het wel dat de 3-4-3 van Roberto Martínez ons veel doelkansen
bezorgt (de meeste van alle landen op het WK!), veel doelpunten oplevert (de
meeste van alle landen op het WK!), veel verschillende doelpuntenmakers laat
optekenen (de meeste van enzovoort!). Willen we dat surplus opofferen uit
schrik voor Brazilië?
Als de voorbije wedstrijden nóg iets hebben
aangetoond, is dat de 3-4-3 defensief voor problemen zorgt als de
vleugelspelers van de tegenstander heel hoog spelen, zoals de Japanners een uur
lang demonstreerden, en zoals zelfs Panamezen en Tunesiërs bij momenten
blootlegden. Thomas Meunier blijft een tot rechtsback omgeturnde aanvaller,
geen verdediger van nature. En Yannick Carrasco is een offensief ingestelde
vleugelaanvaller, die af en toe vergeet dat hij ook nog die andere opdracht
heeft meegekregen: verdedigen. Tegen Neymar en Willian is dat dodelijk. Dat
klopt.
Bijsturen is dus noodzakelijk, verdedigende
stabiliteit inbouwen een must, maar we moeten nog wel uitgaan van onze eigen
kracht. Nu kiezen voor acht verdedigend ingestelde spelers is hetzelfde als
tegen De Bruyne, Hazard en Lukaku zeggen dat ze maar hun plan moeten trekken. De
heren zijn nu eventjes (Lukaku) of al een tijdje (De Bruyne, Hazard) verlost
van José Mourinho, laten we dat koesteren. Het druist in tegen dit nieuwe
België, dat dichter bij het totaalvoetbal van Oranje staat dan bij het aloude
betonvoetbal van de vroegere, veel minder getalenteerde generaties van de Rode
Duivels.
***
Wees maar zeker dat die hautaine, vaak
irritante Brazilianen respect hebben voor deze Belgen. Zij hebben ook eindeloos
beelden van de dribbels van Hazard, de passing van De Bruyne, de looplijnen van
Lukaku en de offensieve impulsen van onze vleugelspelers bestudeerd, en ze
zullen heus niet het veld opstappen met de gedachte: sukkels, we maken er
vandaag 7. ZEVEN. Neymar en Willian zullen ook van hun bondscoach opdrachten
meekrijgen: laat die vleugelspelers niet lopen. En hun eigen vleugelbacks
zullen ook niet zomaar vrijuit mee ten aanval kunnen trekken, als je weet dat
er een Eden Hazard op de loer ligt.
Maar dat schijnen de beroepspessimisten te
vergeten: die zien alleen de eigen tekortkomingen en ze overdrijven dan graag
wat zo’n Neymar – buiten matennaaien en flink doorrollen – allemaal kan. Uitstekende
voetballer, daar niet van, maar geen superman. De
beroepsoptimisten/successupporters zien het compleet omgekeerd.
***
Dus, meneer Martínez, beste Roberto, vergeet
de mening van de zogeheten kenners, maar pas toch je tactiek een beetje aan.
Vervang de tegenvallende Carrasco door Nacer Chadli – meer kracht, meer
stabiliteit, minder zinloze frivoliteiten – en de tegen Japan onzichtbare
Mertens door een centrale middenvelder die de bal kan bijhouden: Dembélé. Speel
met echte flankverdedigers, Meunier en Vertonghen (die kan dat, heeft zelfs een
prima voorzet in huis). Laat hen bij balbezit elke keer over Neymar en Willian
heen gaan, zo kunnen die mannen ook hun kilometers maken. Of niet, en dan
hebben we ruimte zat op de flank. Zet Chadli en Hazard rechts en links tegen de
lijn en laat hen Fagner en Marcelo of Filipe Luís aan de praat houden, ook via
regelmatige positiewissels. Zeker die Marcelo heeft dat niet graag. Geef De
Bruyne een vrijere rol voor twee controlerende middenvelders, die ervoor zorgen
dat je bij balverlies altijd een centrale as van vier spelers overhoudt: Alderweireld,
Kompany, Witsel, Dembélé. Die houden het centrum én de flanken in de gaten. En
houd Fellaini achter de hand voor noodgevallen. Dan ziet onze Seleçao er als volgt uit:
Courtois; Meunier, Alderweireld, Kompany,
Vertonghen; Witsel, Dembélé; De Bruyne; Chadli, Hazard; Lukaku.
Met een beetje geluk maken we er 7. ZEVEN.
