(Deze bijdrage verscheen vrijdag al op deredactie.be, als eerste van een reeks wekelijkse columns over het WK Voetbal.)
Het gastland mocht donderdagavond het WK zelf op
gang trappen tegen Kroatië. Tenzij u net vertrokken bent op een vijf weken
durende trip naar Mars kunt u er niet aan ontkomen. TV, radio, internet,
gesprekken op trein, tram, bus en familiefeestjes: ze zullen onvermijdelijk
over het voetbal gaan, of u dat nu wil of niet. Bovendien: Onze Jongens doen
mee. Heerlijk toch!/Wat een nonsens! (schrappen wat niet past).
Zo, de volstrekt
zinloze en zakken vol geld kostende openingsceremonie hebben we gehad. Ik weet
niet of u warm loopt voor dat soort massaspektakel, ik in elk geval niet. Ze
hadden dat geld beter gebruikt om de metro van Rio de Janeiro door te trekken
naar de buitenwijken of om iets te doen aan de schrijnende armoede in de
favela’s, maar zo zit ik, met mijn moeilijk karakter, dan weer in mekaar: ik
kijk door de dunne glans en de wervelende show heen en zie de leegte, de
overbodigheid en de maatschappelijke irrelevantie.
In de verte zie ik
zelfs een kleine jongen in een hoekje zitten huilen, omdat zijn alleenstaande
mama – papa is een jaar geleden doodgeschoten tijdens een oorlog tussen rivaliserende
drugsbendes – hem net heeft verteld dat er geen centen zijn om echte
voetbalschoenen te kopen. “Het zal nog even op blote voeten moeten,
jongen.” “Maar, mama, je had het me nog zo beloofd!”
Misschien heeft u
daar helemaal geen last van en ziet u wel de bevallige ‘girl from Ipanema’ door
uw privé-beeld huppelen of de schaars geklede showgirl Lola op het strand van
Copacabana flaneren.
Sta me toe dat ik
hieronder even mijn twee ‘elftallen’ presenteer, waarom u per se wel of
absoluut niet dat WK voetbal moet volgen.
11 redenen om het WK intensief te volgen
1. U houdt van voetbal.
2. Het
vierjaarlijkse wereldkampioenschap blijft het grootste voetbalevenement ter
wereld.
3. De allergrootste
sterren betreden de volgende viereneenhalve week de perfect getrimde groene
grasmatten. Messi! Ronaldo! Iniesta! Schweinsteiger! Van Persie! Tutti quanti!
4. Alle wedstrijden zijn
op Canvas te bekijken in hoogstaande beeldkwaliteit en met deskundig commentaar.
Op Radio 1 moet u het zonder beeld stellen, maar dat wordt dan weer
gecompenseerd door de beeldrijke omschrijvingen van de commentatoren. Het WK
zit goed op de openbare omroep.
5. U kan gewoon
blijven werken overdag zonder iets te hoeven missen. De vroegste affiche is om
18 uur, de laatste om middernacht (alleen die ene Ivoorkust-Japan werd om drie
uur ’s nachts geprogrammeerd).
6. De Rode Duivels
doen mee. Já, het is alweer twaalf jaar geleden dat Onze Jongens nog eens op
een groot toernooi aanwezig waren.
7. Meer nog: Onze Jongens
zijn geen simpele meelopers meer, we hebben heel wat toppers in huis. Courtois,
Kompany, Witsel en Hazard zijn wereldklasse.
8. Dit is het ideale
moment om voetbal kijken te combineren met een barbecue of om vrienden uit te
nodigen. Let af en toe best op voor hagelbollen.
9. U vindt die Johan
Boskamp wel een toffe gozer.
10. Brazilië blijft
hét voetballand bij uitstek. Voetbal mag dan wel uitgevonden zijn in Engeland –
beweren de Engelsen zelf – maar het werd mooi gemaakt door Pelé & co. ‘Joga
bonito’ (‘The beautiful game’) is een Braziliaanse term.
11. U houdt van de
blote bast van Cristiano Ronaldo en Vincent Kompany of de weinig verhullende
kleding van de heupwiegende Braziliaanse vrouwen op de tribunes? Ook
meerwaardezoekers komen aan hun trekken!
11 redenen om het WK zoveel mogelijk proberen te
mijden
1. U houdt niet van
voetbal. Tja, wat doet u hier eigenlijk?
2. Een aantal
sterren zijn er niet bij, omdat ze geblesseerd zijn of omdat hun land zich
stomweg niet kon kwalificeren. Geen Ribéry! Reus! Bale! Ibrahimovic!
Lewandowski!
3. Aan het eind van
een slopend seizoen zijn de toppers leeggespeeld en moe. Dat bleek ook op
vorige toernooien al het geval.
4. “Trop is
teveel”, wist een Brusselse saucissenmaker al. 32 landen, 64 wedstrijden,
meer dan 6.000 minuten 22 mannen die achter een bal aanhollen. Kwantiteit haalt
het van kwaliteit bij de start van zo’n WK. Wijlen Raymond Goethals zei het
ooit treffend toen het aantal WK-deelnemers eerst werd uitgebreid van 16 naar
24, daarna van 24 tot 32: “Taxi vert en taxi orange mogen ook
meedoen”. De tuveneir had
meestal gelijk.
5. ’s Nachts kijken tot
een uur of twee en ’s ochtends fris gaan werken en dat ritme de eerste drie
weken van het WK volhouden is geen pretje.
6. De hype rond de
Rode Duivels komt nu al uw keelgat uit (het verkeerde nog wel) en het is
nauwelijks begonnen.
7. De Rode Duivels
zijn misschien wel flink overroepen. Hebt u die oefenwedstrijden na de
kwalificatiepoule gezien? Matig tot zwak. Herinnert u zich de poule zelf nog?
Al bij al misschien 180 goede minuten, maar ook veel middelmaat. Neen, om van
een geslaagde campagne te spreken ligt 90 procent van het werk nog voor de boeg
voor Onze Jongens, zo’n beetje het tegenovergestelde van wat die vreemde flurk
van een ex-bondscoach ooit verkondigde.
8. Voetballers zijn
mietjes, onverbeterlijke matennaaiers. Dat laat zich vallen bij elke zucht in
hun nek, dat probeert de tegenstander te treiteren, dat smeekt bij het minste
om een gele kaart voor de ander. Zielig.
9. U vindt die
Boskamp een onuitstaanbare eikel.
10. Die wereldvoetbalbond
FIFA is een corrupt gezelschap, geleid door een autocratische dictator, die na
zestien jaar gesjoemel graag nog wat langer aan de macht wil blijven.
11. Brazilië kan dit
economisch niet aan, het land heeft andere prioriteiten, die nu brutaal
terzijde werden geschoven voor een sportfeest dat één maand en één dag duurt. Daarvoor
wordt een heel land op zijn kop gezet. Het protest, de stakingen en de hevige
kritiek zijn niet vanuit Het Niets ontstaan.
Après nous le déluge!
Over dat laatste
enkele slotbedenkingen in deze eerste WK-bijdrage. Brazilië is niet langer een
economisch achterkomertje, het land heeft flinke stappen gezet, maar worstelt
ook nog met grote contrasten tussen arm en rijk. Herbekijk de aflevering van
‘Arm en Rijk’ waarin Jan Leyers op bezoek ging bij behoeftige en welgestelde
inwoners van São Paulo en huiver.
In de favela’s wordt
geen samba gedanst, tenzij dan om fluitende kogels of messteken te ontwijken.
Die verpauperde wijken werden in de maanden voor het WK grondig opgekuist,
zoals dat vier jaar geleden ook gebeurde in de Zuid-Afrikaanse townships. Als
het prestige van een land op het spel staat, wordt niets aan het toeval
overgelaten. Dan worden de achterbuurten hermetisch afgesloten of ontruimd. Dan
moeten de sukkelaars uit beeld verdwijnen. Dan mag alleen een imago van een
vrij en vrolijk land de wereld rond gaan.
Koortsachtig en met
een veel te strikte deadline werden nieuwe stadions gebouwd of bestaande grondig
gerenoveerd. Op het altaar van die imposante voetbaltempels werden minstens
acht bouwvakkers geofferd, het officieuze dodental zal ongetwijfeld hoger
liggen.
Als u zelf gebouwd
heeft, weet u hoe dat gaat: de factuur is altijd een pak hoger dan wat uw
architect u voorgeschoteld heeft. Dat geldt des te meer als een deel van het
dak instort – zoals zes maanden terug gebeurde in het stadion waar de
openingswedstrijd werd gespeeld – en er dan met man en macht moet worden
gewerkt om de achterstand in te halen. Dat kost extra geld, véél geld, niet in
het oorspronkelijke budget voorzien.
Ach ja, die inflatie
is pas voor morgen en dan hebben zelfs Braziliaanse politici al snel de neiging
om madame de Pompadour te citeren: “Après nous le déluge!”
Bijzaak
Zo’n WK zou pas écht
op mensenmaat zijn, als het organiserende landen niet met diepe schuldenputten zou
opzadelen. Waarom geen beurtelings wereldkampioenschap op vaste plekken in
Europa en Zuid-Amerika – de enige continenten die tot nog toe wereldkampioenen
leverden -, met stadions gebouwd en betaald door de FIFA? En Olympische Spelen
op bestaande locaties in Noord-Amerika en Azië/Oceanië?
“En Afrika
dan?”, zult u misschien opwerpen. Dat continent heeft echt wel andere
prioriteiten dan het organiseren van peperdure prestigeprojecten, tenzij men de
bestaande infrastructuur in Zuid-Afrika zou hergebruiken.
Voetbal is mij
dierbaar en veel waard, maar al bij al blijft het toch máár “de
belangrijkste bijzaak in het leven”. Hoe laat beginnen de matchen straks?
