Schrijf ik dan al eens een gematigd positief artikel over de
N-VA, krijg ik een resem hijgerige Vlaams-nationalisten in mijn nek die het
niet positief genoeg vonden. Wellicht ontbrak het adjectief ‘fantastisch’ (x
50) of vergat ik het V-teken te maken terwijl ik op ‘Verzenden’ drukte.

Aan de andere kant van de barrière was er dan weer een tweet
van een jongeman uit de verzorgingssector: ‘#nva moet simpelweg verboden
worden. Hun leden horen thuis in de cel. #vvvcongres’. Na de terechte commotie over
deze kwalijke idiotie in min of meer honderdveertig lettertekens wijzigde hij
zijn informatievenstertje al snel in een kort en – denkt-ie ongetwijfeld –
krachtig ‘links’, je weet maar nooit dat iemand zijn werkgever zou opsporen. De
tweet zelf bleef wel staan.

Twee twitterkoninkjes die ik met veel plezier lees en volg
maakten er interessante kanttekeningen bij. @AndyKerkhofs schreef: ‘Wie mensen
met een ander oordeel zonder meer buitenspel wil kunnen zetten, ontkent maw hun
reflectief oordeelsvermogen. Lijkt me jammerlijk’. Jan Devriese, aka
@dwvdevriese, die elke zaterdag een verbluffend sterke column schrijft in Het Laatste Nieuws, ‘De Week van
Devriese’, repliceerde: ‘Tegen beter weten in verbaas ik me over de
redeloosheid in het politiek debat alhier. Blind, aan beide kanten’. En even
later: ‘Als ik de redeloosheid zie waarmee links en rechts elkaar op Twitter te
lijf gaan, kan ik alleen maar besluiten: we verdienen deze politici’.

***

Dames en heren, meisjes en jongens, we zijn niet goed bezig.
Echt niet. De onverdraagzaamheid die we decennialang in de schoenen van die
ranzige extreemrechtse club met de bokshandschoenen, het
zeventigpuntenprogramma én, kijk eens aan!, de affichecampagne met het V-teken
konden schuiven, zit nu in de meesten van ons. Niet meer latent, maar manifest.
Niet meer diep vanbinnen, maar aan de oppervlakte. Die van de N-VA zeggen wit?
Dan zeggen wij zwart! Die van de ‘linkse kerk’ zeggen zwart? Dan zeggen wij wit!
Ad infinitum.

Tot daar is het nog enigszins logisch, maar soms worden die
wit en die zwart vrolijk door elkaar gehusseld en met even veel aplomb en
sterke bewoordingen gebracht. We zijn soepel in die dingen. Het
tegenovergestelde poneren van een andersdenkende is belangrijker geworden dan
zelf zinnige zaken formuleren. We zijn allemaal Groucho Marxen aan het worden:
‘Whatever it is, I’m against it!’

Ironie wordt niet meer begrepen, omdat niet eens meer de
moeite wordt gedaan om dubbele bodems te interpreteren. Urbanus zegt het? ‘Het
is geweldig!’ (N-VA) of ‘Het is een gefrustreerde dorpsgek!’ (links). Nu zat
Urbanus maandagavond wel hopeloos uit zijn nek te zwetsen in Terzake (zelden een studiogast gezien
die minder op zijn plaats was in een duidingsmagazine!), maar het is iets te
makkelijk om hem kritiekloos te adoreren of genadeloos af te branden.

Urbanus gaat al zijn hele carrière tekeer tegen het
establishment. In de jaren zeventig en tachtig was het establishment rechts en
vond links het wel prettig dat die nar met de gitaar, het rare accent en de lijzige uitspraak hen
verblijdde met zijn bakskes vol met stro.
Sinds een jaar of twintig is hij flink naar rechts opgeschoven en reageert
links, dat zonder dat zelf te merken deel is gaan uitmaken van het
establishment, verongelijkt. Er waren verdorie tweets van mensen die dachten
dat zijn ‘Ik sta hier voor de N-VA, omdat ik opkom voor de zwakkeren’ serieus
bedoeld was. Over ironie en dubbele bodems gesproken!

Als straks de N-VA aan de macht komt, zal Urbanus met even
veel vrolijkheid tegen de schenen van zijn ‘vriend’ De Wever stampen, geloof me.
Dan verbrandt hij die selfie met Liesbeth Homans ritueel. Zo zit mijn
dorpsgenoot nu eenmaal in elkaar. Je moet de man niet beoordelen op zijn
politieke standpunten, want hij is zo wispelturig als een stormachtige
herfstwind die door zijn Pajottenland waait.

***

Dames en heren, meisjes en jongens, sta me toe om even John
F. Kennedy te parafraseren: vraag niet wat verdraagzaamheid kan betekenen voor
jou, maar wat jij kan doen om meer verdraagzaamheid te creëren. Links is niet
schuldig aan de financieel-economische crisis en slechts gedeeltelijk aan de
nog altijd gigantische staatsschuld, rechts Vlaanderen. En op die ene steeds
minder relevant wordende club van racisten na zijn Vlaams-nationalisten niet de
baarlijke duivels, links Vlaanderen. Een andere mening hebben wil niet
automatisch zeggen dat jij gelijk hebt en de andere per definitie ongelijk,
want 1) wie bepaalt dat jij gelijk hebt en 2) wat is gelijk hebben eigenlijk in
een wereld die complex en veelzijdig is?

Ik wens links, rechts en alles daartussenin een fijn cadeau
voor Valentijn toe: een portie relativeringsvermogen en wat zin voor humor,
gewikkeld in veelkleurig geschenkpapier om iedereen gelukkig te maken. Het
Grote Gelijk bestaat niet. Dat is een hersenspinsel. Onder elke ferme waarheid
zit er een dubbele bodem. Pas als je die durft ontdekken gaat er een nieuwe
wereld voor je open.