De katholieke wereld is in extase: vorige week heeft paus
Franciscus een document ondertekend om één van zijn voorgangers,
Johannes-Paulus II, heilig te verklaren. Ik heb het even voor u opgezocht: om
heilig te worden verklaard moet je twee wonderen hebben verricht. Bij leven
werd de onverklaarbare genezing van een non met de ziekte van Parkinson destijds
al aan Johannes-Paulus II toegewezen.

Maar het allerstrafst was zijn tweede mirakel. Dat geschiedde
namelijk op 1 mei 2011 en toen was de Poolse paus, baas in ’t Vaticaan van 1978
tot 2005, al zes jaar hemelwaarts getogen. Die dag werd Johannes-Paulus II namelijk
zalig verklaard (‘zalig’ is het voorstadium van ‘heilig’, voor de atheïsten
onder u), terwijl op hetzelfde ogenblik een Italiaanse vrouw genas van kanker. Miracolo! En dat werd dan ook maar
meteen toegeschreven aan de invloed van de zopas zaligverklaarde. In de
katholieke kerk kijken ze niet op een mirakel meer of minder.

Nog vóór het jaar 2013 ten einde is, mogen gelovigen over de
hele wereld ‘Hosanna in den hoge’ zingen voor hun tot heilige uitgeroepen
gewezen herder. Zo rond Kerstmis, vermoed ik, dat zou wel fijn zijn voor de
sfeer. Eigenlijk vinden vele gelovigen dat nog veel te laat, want reeds bij
zijn begrafenis schreeuwden ze ‘Santo subito’ (‘Maak hem onmiddellijk
heilig!’). Tja, in sommige kringen wordt er nu eenmaal sneller gewerkt dan in,
pakweg, de Belgische gerechtelijke wereld.

Normaal bemoei ik mij niet met geloof en bijgeloof, zolang
men mij maar gerust laat in mijn eigen overtuigingen. In dit geval wil ik toch
een uitzondering maken. Want als Johannes-Paulus II iets níet was, dan is het
wel een heilige. De man, die begin jaren tachtig op een cover van Humo prijkte met de ondertitel ‘Van Pool
tot zeveraar’ (een woordspeling op het toenmalige populair-wetenschappelijke
BRT-programma Van Pool tot evenaar),
heeft zich namelijk zevenentwintig jaar lang misdragen in Rome en ver
daarbuiten.

Ik zal me Johannes-Paulus II vooral herinneren als de Paus
die met zijn anticonceptie-uitspraken onrechtstreeks verantwoordelijk was voor
de dood van miljoenen gelovigen, voornamelijk in het goedgelovige Afrika.
Daarnaast zal ik me hem herinneren als de man die, gezien zijn afkomst (het
toen nog Sovjetgezinde Polen), heel nuttig was in de strijd tegen het goddeloze
communisme, een aardse status die hij gretig aanvaardde. En we mogen ook niet
vergeten dat hij voorop ging in de strijd tegen de ontvoogding van vrouwen,
homoseksuelen, transseksuelen en religieuze vrijheidsstrijders. Uiteraard
kantte hij zich ook openlijk en ferm tegen abortus, euthanasie en elke vorm van
andersgeaardheid.

Op de ‘erelijst’ van Popie
Jopie
staat ook dat hij maar liefst 104 buitenlandse reizen maakte en dat
hij zich daarbij aanschurkte tegen dictators, fascistoïde machtswellustelingen
en geestelijke onderdrukkers. Hij riep tijdens toespraken op tegen
materialisme, kapitalisme, politieke onderdrukking, de doodstraf en armoede, en
ging vervolgens gezellig op de koffie met potentaten die zich met alle
mogelijke middelen, executies inbegrepen, aan de macht vastklampten. Let op
mijn woorden, niet op mijn daden, zo ging dat ongeveer.

Deze man verdient geen heiligverklaring. Zoals het
Hitlerregime, terecht, voortdurend in herinnering wordt gebracht omwille van de
gruwelijke dood van zes miljoen joden in de concentratiekampen, zo zou het goed
zijn dat we de wandaden van Johannes-Paulus II voor ogen blijven houden.
Hoeveel miljoenen mensen zouden gered geweest zijn, mocht het hoofd van de katholieke
kerk halfweg de jaren tachtig condoomgebruik hebben toegelaten, ja, eventueel zelfs aangemoedigd? U
vindt dat een choquerende vergelijking? Bedenk dan dat je dikwijls alleen door
te chargeren sommige waarheden onder
ogen durft zien!

Johannes-Paulus II, een volstrekt onbetrouwbaar, miserabel figuur met
mijter en keppeltje.

***

Bij zijn aantreden had ik onmiddelijk bedenkingen bij de
figuur van de 76-jarige Argentijnse kardinaal Jorge Mario Bergoglio. Als Paus
Franciscus blijkt de man, voorlopig, het voordeel van de twijfel te verdienen. Hij
stelt zich bescheiden op en zijn allereerste trip buiten Rome was naar het
Italiaanse eilandje Lampedusa, de plek die bekend staat als ‘poort van Europa’
en langs waar jaarlijks duizenden vluchtelingen proberen het Europese vasteland
te bereiken, een onherbergzame reis naar het continent dat nog altijd als ‘het
beloofde land’ wordt beschouwd en die velen met de verdrinkingsdood bekopen.

Franciscus hekelde de wereldwijde onverschilligheid
tegenover dit soort drama’s en pleitte voor ‘broederlijke
verantwoordelijkheid’. Een verfrissende aanpak, die hij hopelijk kan en mag
verder zetten van zijn reactionaire entourage. Misschien wordt hij dan toch de
paus van de armen, een paus die voor het eerst sinds lang – na de oerconservatieve
Paulus VI, de verschrikkelijke Johannes-Paulus II (zie hierboven) en de
hardleerse Benedictus XVI (‘hardleers’ in de zin van: de kerkelijke leer als
onwrikbaar, letterlijk te interpreteren en onverbeterlijk propagerend) –
aandacht lijkt te schenken aan mensen die het moeilijk hebben in deze wereld.
Een fundamentele taak die de kerk nochtans meer dan vijftig jaar heeft
verdrongen.