Er was een tijd dat sneeuw op televisie geheid voor
huiskamerdiscussies zorgde. Ik spreek over de jaren zestig en zeventig, toen
‘sneeuw’ stond voor: beeldstoringen. Iemand moest dan de antenne op het dak
gaan verdraaien, de discussie moest dan uitmonden in het aanduiden van een Chinese
vrijwilliger. Sinds een jaar of tien verwijst sneeuw dan weer naar de
ochtendbeelden op Canvas. Toeristische plaatjes die aangeven wat de temperatuur
is in de vakantieoorden. Redelijk nutteloos, aangezien je op dat moment gewoon
thuis voor je tv zit, maar soit.
Drie weken geleden kreeg sneeuw plots iets prettigs.
Toen werd de eerste aflevering van de Noors-Amerikaanse tv-serie Lilyhammer uitgezonden op Canvas (toch
al de zender met de meeste affiniteit met het witte poeder). En sindsdien zit
ik elke vrijdagavond om twintig voor negen trouw voor mijn tv, omdat ik geen
seconde wil missen van deze lekker knettergekke reeks.
Lilyhammer speelt
zich af in de zeer noordelijk gelegen Noorse stad Lillehammer, in 1994 nog het
decorum voor de Olympische Winterspelen. De ‘Lily’ uit de titel was de hond van
Frank ‘The Fixer’ Tagliano, een New Yorkse gangster die ruzie krijgt met de top
van de maffia en dan maar besluit om spijtoptant te worden. Hij probeert één
van de maffiakopstukken aan de galg te praten (wat niet lukt, want er blijken
te weinig bewijzen te zijn), overleeft een aanslag waarbij zijn hond wel naar
de dierenhemel wordt geknald en kiest in het kader van een
beschermingsprogramma voor getuigen Lillehammer uit als nieuwe verblijfplaats
(‘Didn’t you see the Olympics in ’94? It
was beautiful!‘).
Frank Tagliano wordt Giovanni Henriksen, zeg maar: Johnny.
Rond de cultuurverschillen die al van bij de eerste confrontatie met de lokale
bewoners opdoemen wordt het scenario vakkundig opgebouwd: tegenover het koele,
afstandelijke en nogal braaf volgens de regels levende Noorwegen staat de
fikser, de gangster die de dingen liever onder tafel regelt en daarbij chantage
en een portie geweld niet schuwt. Je kan de maffioso dan wel uit de maffia
halen, maar eens een maffioso, altijd een maffioso. En dus koopt Johnny zich
een sportbar, maakt hij een alleenstaande moeder zwanger, wurmt hij zich in een
grootschalig bouwproject en wordt hij stilaan een belangrijke ‘speler’ in de
voordien zo rustige en vredevolle stad. Everybody
loves Johnny… omdat ze niet anders kunnen.
Lilyhammer is de
tv-reeks die de broers Coen hadden kúnnen maken. De absurde humor, het scenario
waarbij je enerzijds voortdurend op het verkeerde been wordt gezet en anderzijds sommige plotwendingen van mijlenver ziet aankomen, de maffe personages
en het overweldigende witte decorum (dat sterk aan Fargo doet denken) – en dat alles in een vrij gezapig tempo – zijn vintage Coen, maar dan zonder Ethan en
Joel aan het commando.
De rol van Johnny wordt gespeeld door Steven Van Zandt,
jawel, de Little Steven uit Bruce Springsteens E Street Band, maar ook al
opmerkelijk bezig in een bijrol in The Sopranos
(als Silvio Dante, eigenaar van de Bada Bing, de stripclub waar veel van de
actie zich afspeelt). Van Zandt schreef ook mee aan de scenario’s van Lilyhammer. Als acteur kent hij eigenlijk slechts
één gelaatsuitdrukking (onderlip naar voor, mondhoeken naar beneden gekruld,
ogen half gesloten, hoofdschuddend), maar dan wel een hele fijne. Giovanni
Henriksen is een gangster ‘you love to
hate‘. Een vent waarvan je weet dat hij het verkeerde pad bewandelt, maar
die diep vanbinnen niet eens zo slecht is. Alleen heeft hij niet geleerd om
zich sociaal aanvaardbaar te gedragen.
Drie afleveringen zijn er inmiddels al gepasseerd op Canvas.
U weet dus wat u te doen staat vanaf nu. De afleveringen zijn ook opvraagbaar
in de tv-theek onder de noemer ‘Net Gemist’. En in Noorwegen zijn ze inmiddels gestart
met de opnamen van het tweede seizoen. Neen, sneeuw hoeft niet noodzakelijk synoniem
te zijn van winterellende.
***
Canvas heeft trouwens gezorgd voor een sterk fictie-aanbod
op vrijdagavond. Na Lilyhammer staat
het achtste en allerlaatste seizoen van Desperate
Housewives geprogrammeerd. Deze met talloze tv-prijzen, o.m. Emmy’s en
Golden Globes, bekroonde serie speelt zich af op Wisteria Lane, een typische suburban straat van een Amerikaans
stadje, en vertelt de avonturen van vier hartsvriendinnen. In seizoen acht
proberen die een moord die één van hun echtgenoten gepleegd heeft, te
verdoezelen. Dat loopt niet van een leien dakje.
Desperate Housewives
is voor tv wat een deurenkomedie in de theaterwereld is: een opeenstapeling van
tragikomische misverstanden, die door het gedrag van de hoofdpersonages alleen
maar groter en onbeheersbaarder worden. Maar de situaties blijven wel
herkenbaar en schurken vaak akelig dicht aan tegen wat je zelf in realiteit al
hebt meegemaakt.
***
En terwijl half Vlaanderen zich vergaapt en vertweet aan The Voice van Vlaanderen hebben
meerwaardezoekers dus een bijzonder aangenaam alternatief op Canvas. Mocht u
mij dringend nodig hebben: op vrijdag ben ik anderhalf uur lang incommunicado!
